Heimili Emmetts Till gert upp og opnað almenningi

Emmett Till var aðeins fjórtán ára er hann var pyntaður og drepinn af hópi hvítra karla í Mississippi. Heimili hans í Chicago verður brátt að safni.

Emmett Till á jólunum árið 1954. Þá var hann þrettán ára.
Emmett Till á jólunum árið 1954. Þá var hann þrettán ára.
Auglýsing

Í ágúst árið 1955 yfir­gaf Emmett Till heim­ili sitt í Chicago í síð­asta skipti. Hann ætl­aði aðeins að fara tíma­bundið í heim­sókn til ætt­ingja í Miss­issippi en hroða­legir hlutir áttu eftir að ger­ast. Hinn fjórtán ára gamli drengur var num­inn á brott úr húsi frænd­fólks síns og pynt­aður og loks drep­inn. Málið vakti strax mik­inn óhug og afhjúpaði það mikla kyn­þátta­hatur sem ríkti í suð­ur­ríkjum Banda­ríkj­anna á þessum tíma.

Sögu hans hefur alla tíð síð­an, ekki síst hin síð­ari ár, verið haldið á lofti til marks um þá níð og þá for­dóma sem svartir Banda­ríkja­menn upp­lifðu og upp­lifa enn í dag.

Hús móður hans í suð­ur­hluta Chicago, húsið sem hann yfir­gaf árið 1955, á nú að gera upp af mynd­ar­brag með styrk frá menn­ing­ar­sam­tökum sem vilja vekja athygli á merkum stöðum í sögu svartra Banda­ríkja­manna.

Auglýsing

Vernd­ar­sjóð­ur­inn African Amer­ican Cultural Heritage Act­ion Fund útdeildi á dög­unum styrkjum til 33 verk­efna vítt og breitt um landið í þessum til­gangi. Eitt þeirra er við­hald á bygg­ingu sem hýsti skóla verka­fólks í Okla­homa og annað er varð­veisla banka­bygg­ingar í Miss­issippi sem var stofn­aður af einum áhrifa­mesta við­skipta­manni lands­ins.

Brent Leggs, sem fer fyrir vernd­ar­sjóðn­um, segir að mikið vanti upp á að varð­veita sögu svartra Banda­ríkja­manna. Hann von­ast til þess að styrkir sjóðs­ins, sem nú hefur verið úthlutað fimmta árið í röð, eigi eftir að „fylla upp í göt“ sög­unn­ar, ekki síst um rétt­inda­bar­áttu svartra.

Morðið á Till varð einn stærsti vendi­punktur í þeirri bar­áttu. Og nú á að gera hús mæðgin­anna upp í þeirri mynd sem það var í er Emmett litli fór að heim­an.

Húsið sem Emmett Till bjó í ásamt móður sinni í Chicago er til vinstri á myndinni.

„Þetta hús er heil­agt í okkar huga og mark­mið okkar er að gera það upp sem alþjóð­legan sögu­stað,“ hefur AP-frétta­stofan eftir Naomi Dav­is, sem fer fyrir sam­tök­unum sem keyptu húsið árið 2020 með það í huga að varð­veita það.

Hún segir að áherslan verði ekki síður lögð á líf Mamie Till Mobley, móður Emmetts en sögu hans. Er hann fór að heiman og var drep­inn með hrotta­fengnum hætti af hópi hvítra karla í Miss­issippi, krafð­ist móðir hans þess að lík hans yrði haft í opinni kistu og að allir gætu séð það. Líkið var illa leikið og hafði verið dregið upp úr á, nokkrum dögum eftir morð­ið. Með þessu vildi móðir hans að allir vissu hvernig ras­ismi liti út.

Og þús­undir hlýddu kalli hennar og vott­uðu Emmett virð­ingu sína. Millj­ónir sáu líka mynd af lík­inu í kist­unni sem birtar voru í Jet Mag­azine.

Ein þeirra var Rosa Parks. Þremur mán­uðum síðar neit­aði hún að standa upp fyrir hvítum manni í stræt­is­vagni í Montgomery í Ala­bama-­ríki. Þau kröft­ugu mót­mæli hennar gegn kyn­þátta­að­skiln­aði mark­aði tíma­mót í rétt­inda­bar­áttu svartra í Banda­ríkj­un­um.

Vera Ill­uga­dóttir gerði þátt um Emmett Till í þátta­röð sinni Í ljósi sög­unnar.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent