Danska far­sótt­ar­nefndin telur að COVID-19 ógni ekki lengur sam­fé­lag­inu og mælir með því að nán­ast allar tak­mark­anir verði afnumdar 31. jan­ú­ar. Eina und­an­tekn­ingin verði skimun far­þega sem koma til lands­ins og ein­angrun þeirra ef þeir grein­ast jákvæð­ir.

Þetta mun þýða, sam­þykki stjórn­völd til­lögur nefnd­ar­inn­ar, að grímu­skylda verður afnumin og engar fjölda tak­mark­anir verða á bað­stöðum og stórum við­burðum svo dæmi séu tek­in. Danska rík­is­út­varpið segir að for­sæt­is­ráð­herr­ann Mette Frederik­sen muni halda blaða­manna­fund í dag og til­kynna ákvörðun stjórn­valda.

Met fjöldi smita hafa greinst í Dan­mörku, rétt eins og á Íslandi, síð­ustu daga. Engu að síður telja margir sér­fræð­ingar sem Danska rík­is­út­varpið ræðir við að tíma­bært sé að „henda grímunum í ruslið“ og losa um allar tak­mark­anir í dönsku sam­fé­lagi.

„Jafn­vel þótt smit­fjöld­inn sé mik­ill eru ekki margir sem þurfa á gjör­gæslu­með­ferð að halda,“ segir Alan Randrup Thom­sen, pró­fessor í veiru­fræðum við Háskól­ann í Kaup­manna­höfn. Hann segir að enn­fremur séu smit­aðir íbúar öldr­un­ar­heim­ila fæstir alvar­lega veik­ir. Thom­sen hefði hins vegar viljað sjá losað um tak­mark­anir í nokkrum skrefum svo bregð­ast megi við ef eitt­hvað óvænt komi upp á. Hann nefnir sér­stak­lega næt­ur­lífið – skemmti­stað­ina – sem hann hefði viljað bíða með að opna án tak­mark­ana. Ástæðan er ekki heilsu­fars­leg heldur sú að hann vill koma í veg fyrir að skortur verði á „vinn­andi hönd­um“ vegna smita.

Thom­sen spáir því að smitum eigi eftir að fjölga sam­hliða aflétt­ingum en að sjúkra­húsinn­lögnum eigi ekki eftir að fjölga skarpt líkt og þegar delta-af­brigðið geis­aði.

Hættan er að líða hjá

„Í tvö ár höfum við aðvarað almenn­ing um hversu hættu­legur sjúk­dóm­ur­inn er. Núna þurfum við að skýra út fyrir fólki að hættan er að líða hjá.“

Þetta hefur Danska rík­is­út­varpið eftir Jes Søgaard, pró­fessor í heilsu­hag­fræði. Hann sér ekk­ert athuga­vert við það að aflétta tak­mörk­un­um. „Þetta hljómar skyn­sam­legt í mín eyr­u,“ segir hann og bætir við að hin „bráða hætta“ af völdum COVID-19 sé yfir­stað­in. Søgaard seg­ist ekki ótt­ast aflétt­ing­arn­ar. Bæði sé ljóst að ómíkron valdi minni ein­kennum og eins hafi með­ferðum við COVID-19 fleygt fram.

Danska rík­is­út­varpið ræðir einnig við Viggo Andr­e­a­sen, aðstoð­ar­pró­fessor í lýð­töl­fræði við Hró­arskeldu­há­skóla. „Við erum að nálg­ast tíma­punkt þar sem tak­mark­anir eru óþarf­ar. Það er ljóst að far­ald­ur­inn er á fleygi­ferð í augna­blik­inu en að fáir þurfa að leggj­ast inn á sjúkra­hús.“ Hann er þó á því að bíða mætti með aflétt­ingar í ein­hverjar vik­ur, leyfa far­aldr­inum að ganga yfir innan tak­mark­ana til að vernda hjúkr­un­ar­heim­ili, skóla og spít­ala og þá á hann við hlífa þeim við smitum eða veik­indum fjölda starfs­manna í einu.

Eskild Pet­er­sen, pró­fessor emertus í smit­sjúk­dóm­um, er hins vegar mun gagn­rýnni á fyr­ir­hug­aða aflétt­ingu. „Af hverju ósköp­unum ættum við að gera þetta?“ segir hann við Ritzau-frétta­stof­una. „Við vitum að það mun koma nýtt afbrigð­i,“ heldur hann áfram og það gæti sett sjúkra­húsin á hlið­ina.