Ég geri stundum „gang­andi hug­leiðslu” með hjálp snjall­símafor­rits. Þar sem ég gekk um borg­ar­lands­lagið eitt kvöld í vik­unni mælti fljót­andi röddin svo fyrir að ég skyldi taka eftir formum í umhverfi mínu sem ég og gerði. Skemmst er frá því að segja að allt sem ég sá var fer­kant­að. Rétt­hyrnt. Að minnsta kosti 90% af mann­anna verkum sem urðu á vegi mínum byggðu á 90 gráðu horn­um. Hús­in, göt­urn­ar, hell­urn­ar, glugg­a­rn­ir, gang­braut­ar­strik­in, allt útstrikað og mælt og pælt. Kom við í sjoppu á horni og keypti mjólk­ur­fernu, fetakubb og reyndar Smarties. Borg­aði með fer­hyrnda kort­inu mínu og fékk fer­hyrnda kvitt­un. Mér fannst þetta í alvöru ákveðið sjokk. 

Auð­vitað hef ég séð kassa áður. En ég væri nú ekki að nota appið ef ég væri nógu dug­leg að taka eftir við­bla­sandi hlut­um. Fálm­aði eftir sím­anum þaðan sem fljót­andi röddin barst og hvað blasti við mér? Hinn fer­hyrndi skjár og á honum öll kassa­laga öpp­in, hug­leiðslu­appið líka, allt kössótt. Því­lík martröð. Á baka­leið­inni borð­aði ég Smartiesið og lagði mig fram við að taka eftir öllu því mann­gerða sem ekki var fer­kant­að. Það var leit­un. Rusl. Líf­rænt svona að form­inu til. Tyggjó­kless­ur, mjög líf­ræn­ar. Rón­inn var lang­líf­ræn­astur af öllu sem ég sá, allur skakkur og ófyr­ir­sjá­an­legur og full­komin and­stæða við ferkönt­un­ina. 

En af hverju er þetta svona? Jú sko: Allt er svo ein­falt í 90 gráðun­um. Við erum að berj­ast við þyngd­ar­aflið og 90 gráðu horn eru okkar svar við því. Og þetta er óum­deild alheims­stöðl­un, enda þyngd­ar­aflið algilt lög­mál hér á jörð. Okkur er kennt í skóla að 90 og aðeins 90 gráðu horn eru rétt horn og öll önnur horn eru bara ekki rétt. Ef það væri ekk­ert þyngd­ar­afl væri ver­öldin ekk­ert svona ferkönt­uð. Þyngd­ar­aflið krefst þess að súlur séu reistar lóð­rétt upp­frá jörð­inni í 90 gráðu horni, svo leggur maður þriðju súl­una lárétt á hinar tvær þannig að tvö ný 90 gráðu horn mynd­ast og koll af kolli þar til komið er hús, bær, borg og heim­ur, byggður á 90 gráð­um. Þegar kemur að því að raða hlutum í fer­kant­aðan heim, þá gefur auga leið að hag­kvæm­ast er að sníða fram­leiðsl­una eftir ríkj­andi mynstri. Langpraktískast er auð­vitað að fylgja stöðl­un­inni, minna um afskurði og afganga. Hin fer­kantaða ver­öld er í raun útsjón­ar­semi og hug­vit holdi klædd. 

Að því sögðu verð ég að við­ur­kenna að mér nán­ast býður við þess­ari rúðu­strik­uðu heims­mynd. Eða jafn­vel bein­lín­is. Þetta er mjög sterk til­finn­ing, eins og köfn­un­ar­til­finn­ing. Kannski að þetta sé bælt nátt­úru­eðli sem brýst út annað slagið og hugsar „oj barasta”. Ábyggi­lega. Við erum nátt­úru­lega ekk­ert í okkar nátt­úru­lega umhverfi. Það er ein­hver bölvuð ónátt­úra og van­sköpun í öllum beinu lín­un­um. Kannski flokk­ast þetta sem van­þakk­læti og van­virð­ing við alla sem lagt hafa hönd á plóg, Newton og alla dug­legu verk­fræð­ing­ana. En ég held að svona undir niðri þá söknum við þess sem minnir á lífið og flæðið og mýkt­ina sem fylgir hinu líf­ræna og nátt­úru­lega. 

Þessi sökn­uður bland­ast svo saman við sammann­legt sam­visku­bit yfir að vera, að manni finn­st, valda­laus dómínókubbur í óstöðv­andi runu sem er löngu farin af stað og stefnir á ógn­ar­hraða í átt að tor­tím­ingu á nátt­úr­unni og okkur sjálf­um. Bara með því að vera til tekur maður þátt í rugl­inu, strax við fæð­ingu er maður orð­inn skot­spónn alls konar fram­leið­enda sem vilja selja eitt­hvað. Maður tekur vilj­andi og oft óvilj­andi þátt í að „snúa hjólum atvinnu­lífs­ins”, sem virð­ast miða að því að fram­leiða sem mest svo við getum neytt svo við getum grætt pen­inga svo við getum lif­að. Lifa, neyta, fram­leiða, græða, lifa, neyta o.s.frv.  

Hin fer­kant­aða ver­öld fer síðan einmitt í hringi. Heim­ur­inn í dag er eig­in­lega eins og Rubiks kubb­ur. Fer­kant­aður en snýst samt. Snún­ing­ur­inn er samt vissu­lega 90 gráðu snún­ing­ur. Sömu fletir eiga það til að koma upp aftur og aft­ur, en í nýju sam­hengi. Sem betur fer. Þykk­botna skór, der­húfur og meira að segja maga­bolir voru með come back. HIV hefur víst verið með come back. Sig­mundur Davíð er að und­ir­búa næsta come back. En það besta er að 2007 er með come back. Góð­ærið er komið aft­ur, 10 árum seinna. Nema hvað að nú er það stærra og betra, end­ur­bætt útgáfa. GÆ 2.017. Það hefur nefni­lega séð tím­ana tvenna, það lenti í hremm­ing­um, það lap dauð­ann úr skel, það tók fjóra 90 gráðu sún­inga. Jess, það sem er uppi á ten­ingnum er góð­ærið og það ætlar að sækja. Og elskan, réttu mér halla­mál­ið, það er sko veisla! Nú ætla sko allir svo sann­ar­lega leyfa sér. Svona eins og til að hefna sín á hrun­inu. Nýir ísskápar, símar, tölvur og flug­mið­ar, allt glæ­nýtt, beint úr kass­an­um, allt fer­kant­að. Elskan, halla­mál­ið, ég ætla að henda þessum skjá upp, fyrir veisl­una.

Og er ekki bara um að gera að vera með? Kíkja í Costco, kíkja til Barce, kaupa, byggja og vera í fíl­ing? Muna bara að njóta þess. Ekk­ert varir að eilífu. Rubiks kubbur­inn, hann snýst. Næst þegar ég fer í gang­andi hug­leiðslu ætla ég að taka sér­stak­lega eftir öllum góð­ær­is­merkjum í umhverf­inu. Jafn­vel mæla þau með halla­mál­inu, er þetta ekki allt örugg­lega í 90 gráðum? Því þannig viljum við hafa það, Íslend­ing­arn­ir. Svona rétt við suðu­mark.