Dag nokkurn lædd­ist hungr­aður refur inn í vín­garð til að leita sér ætis. Vín­berin voru full­þroskuð og héngu í fögrum, purp­ura­litum klösum á vín­við­ar­grein­um. En þær höfðu verið látnar vaxa upp­eftir háu grind­verki. Og hvernig sem ref­ur­inn teygði sig og stökk náði hann jafn­vel ekki til neðstu grein­anna. Um síðir gafst hann upp, sneri ólund­ar­legur til baka og taut­aði: „Hvern gæti langað í önnur eins ber og þessi? Það sjá allir að þau eru súr eins og grænar sítrón­ur.“

Óbreytt ástand

Á vor­dögum gengu borg­ar­búar til borg­ar­stjórn­ar­kosn­inga. Á und­an­liðnum kjör­tíma­bilum hafði borgin orðið undir í sam­keppni um fólk og fyr­ir­tæki. Hús­næð­is­vand­inn hafði vax­ið, tafa­tími í umferð­inni aukist, þjón­usta Strætó versnað og biðlista­vandi leik­skól­anna auk­ist. Inn­viðir lágu undir skemmdum sökum við­halds­skorts og skulda­söfnun borg­ar­innar virt­ist hömlu­laus. Fyr­ir­tæki flúðu borg­ina vegna lóða­skorts og ósam­keppn­is­hæfra skatta. Við stjórn voru öfl sem létu sér nægja að tala um hlut­ina – en höfðu minni áhuga á að fram­kvæma. Nú þótti kom­inn tími á breyt­ing­ar.

Um þetta var kos­ið. Breyt­ing­ar. Meiri­hlut­inn var felldur enn eina ferð­ina og Fram­sókn­ar­flokk­ur­inn, sem boð­aði fyrst og fremst breyt­ing­ar, náði góðum árangri. Það skaut því fremur skökku við þegar Fram­sókn ákvað að ganga inní hinn fallna meiri­hluta og við­halda óbreyttu ástandi, þvert á gefin lof­orð.

Brotin lof­orð alls staðar

Þeir flokkar sem nú fara með völd í borg­inni fóru óspar­lega með lof­orðin á vor­dög­um. Þau lof­uðu öllum börnum leik­skóla­plássi frá 12 mán­aða aldri strax í haust. Þau sögðu rekstur borg­ar­innar sterkan og gefa góð fyr­ir­heit fyrir miss­erin framund­an. Þau gáfu borg­ar­búum til­efni til að horfa von­góðum augum á purp­ura­lit­uðu vín­ber­in, en létu hjá líða að nefna hve ómögu­legt myndi reyn­ast að nálg­ast þau.

Þessu tókst ekki að gera kjós­endum grein fyrir í lið­inni bar­áttu. Það var því ákveð­inn vendi­punktur á haust­dögum þegar for­eldrar leik­skóla­barna, sem þegar höfðu fengið lof­orð um leik­skóla­pláss fyrir börn sín, átt­uðu sig á að þau voru höfð að fífli í lið­inni kosn­inga­bar­áttu. For­eldrar flykkt­ust með börn sín í ráð­húsið og mót­mæltu sviknum lof­orð­um. Þegar meiri­hluta­flokk­arnir þurftu að skýra hvers vegna purp­ura­lit­uðu vín­berin voru ekki aðgengi­leg for­eldrum líkt og lofað var, reyndu þeir að sann­færa for­eldra um að málið byggði allt á mis­skiln­ingi.

Það varð sams­konar vendi­punkt­ur, eftir ára­löng hróp sjálf­stæð­is­manna í eyði­mörk­inni um rauð flögg í rekstri borg­ar­inn­ar, þegar útkomu­spá fyrir árið 2022 var birt. Í ljós kom fyr­ir­séður rekstr­ar­halli borg­ar­sjóðs sem nemur 15,3 millj­örðum árið 2022. Það er sexfaldur halli miðað við fyrri áætl­an­ir. Í aðdrag­anda kosn­inga sagði borg­ar­stjóri rekstur borg­ar­innar traustan – en þegar keis­ar­inn stóð nak­inn var málið auð­vitað allt ein­hverjum öðrum að kenna. Rík­inu, stríðs­rekstri í Evr­ópu, mála­flokki fatl­aðs fólks, mót­töku flótta­fólks og áfram mátti telja.

Að teygja sig í vín­berin

Von­andi urðu stærstu vendi­punktar lið­ins árs, hvað varðar borg­ar­mál­in, þeir að kjós­endur hugsa sig nú tvisvar um áður en lofað er fögrum purp­ura­lit­uðum vín­berjaklös­um. Von­andi hugsa kjós­endur sig nú tvisvar um áður en inni­halds­lausum lýs­ing­ar­orðum um ábyrgan rekstur borg­ar­sjóðs er fleygt fram. Von­andi hefur orðið sá vendi­punktur að fólk geri kröfur um skýr­ingar á því – hvernig stjórn­mála­menn hyggj­ast teygja sig upp í vín­við­ar­grein­arnar sem vaxa á háa grind­verk­inu.

Höf­undur er odd­viti Sjálf­stæð­is­flokks­ins í Reykja­vík.