Þótt það standi fyrrverandi forsætisráðherra Danmerkur á ferilskránni er það ekki endilega trygging fyrir mikilsmetnum embættum á alþjóðavettvangi. Það hefur Helle Thorning-Schmidt fengið að reyna. Fyrir nokkrum dögum fékk hún að vita að hún fengi ekki starf yfirmanns Flóttamannastofnunar Sameinuðu þjóðanna. Starf sem hún hafði sóst eftir og lýst miklum áhuga á. Þegar gert var opinbert að hún myndi sækja um þetta starf var það tilkynnt með pomp og pragt á fréttamannafundi á Kristjánsborg 4. september. Og það var ekki bara hún ein sem var þar mætt til að tilkynna um þessa ákvörðun, forsætisráðherra Danmerkur, Lars Løkke Rasmussen var með Helle Thorning á fréttamannafundinum. Hann lýsti yfir stuðningi við umsókn forsætisráðherrans fyrrverandi fyrir hönd ríkisstjórnar Danmerkur.
Þau tvö, Lars Løkke og Helle Thorning hafa lengi eldað grátt silfur og tekist hart á, bæði utan þings og innan. En á áðurnefndum fréttamannafundi hældi Lars Løkke Helle Thorning á hvert reipi og sagði að hún hefði, að sínu mati, alla þá kosti til að bera sem þetta háa embætti krefðist. Ríkisstjórn Danmerkur stæði einhuga að baki framboði hennar.
Fáar gagnrýnisraddir heima fyrir
Danskir fjölmiðlar fjölluðu ítarlega um framboð Helle Thorning-Schmidt eins og vænta mátti. Það er ekki á hverjum degi sem Dani sækist eftir svo háu alþjóðlegu embætti. Fjölmiðlarnir voru sammála um að Helle Thorning- Schmidt yrði verðugur fulltrúi Danmerkur og hún hefði það sem til þyrfti til að gegna þessu starfi. Hún væri þekkt manneskja, væri með munninn fyrir neðan nefið, talaði reiprennandi ensku (ekki sjálfgefið með Dani), hún væri vel menntuð sem hefði góð sambönd víða um lönd. Ekki spillti fyrir að bóndi hennar, Stephen Kinnock væri orðinn þingmaður í Bretlandi. Allt mælti með Helle Thorning í þetta virðulega og mikilsmetna embætti.
Sumir danskir fjölmiðlar létu að því liggja að hún væri allt að því sjálfkjörin í embættið. Í fyrstu leit reyndar út fyrir að enginn annar yrði í kjöri, umsóknarfresturinn var til 14. september en sú dagsetning var reyndar ekki fastbundin. Nokkru áður en umsóknarfresturinn var úti tilkynnti Ítalinn Filippo Grandi um framboð sitt. Hann hefur um árabil verið starfsmaður Sameinuðu þjóðanna, að undanförnu framkvæmdastjóri samtakanna varðandi málefni Palestínu. Þekkir starfsemi SÞ út og inn, hóf reyndar feril sinn innan samtakanna hjá flóttamannastofnuninni árið 1988. Svo gerðist það að Þjóðverjinn Achim Steiner tilkynnti um framboð og jafnframt að hann hefði stuðning Angelu Merkel kanslara. Sá stuðningur var þó ekki opinber fyrr en seint og um síðir og fyrirfram var Steiner ekki talinn líklegur til að fá stöðuna.
Svíar hikuðu en studdu Helle Thorning að lokum
Þegar ljóst var að fleiri en Helle Thorning-Schmidt höfðu augastað á embættinu fór danska ríkisstjórnin af stað. Ráðherrar, með Kristian Jensen utanríkisráðherra í broddi fylkingar ferðuðust til margra landa til að afla stuðnings við Helle Thorning.
Margir voru hikandi, Bandaríkjamenn töldu sig, þótt ekki væri það sagt opinberlega, tæplega geta stutt hana. Seint og um síðir lýsti forsætisráðherra Svíþjóðar yfir stuðningi og sömu sögu er að segja um forsætisráðherra Noregs.
Ráðning yfirmanns Flóttamannastofnunar SÞ er í höndum Ban Ki-moon framkvæmdastjóra (áður kallaður aðalritari) Sameinuðu þjóðanna. Framkvæmdastjórinn hlustar vissulega á fulltrúa aðildarríkjanna en þegar að ákvörðun kemur er það hann sem ræður. Fyrir nokkrum dögum tilkynnti hann að það yrði Filippo Grandi sem fengi starfið. Grandi tekur við af Portúgalanum António Guterres sem gegnt hefur embættinu um tíu ára skeið.
Af hverju fékk Helle Thorning-Schmidt ekki starfið
Þessari spurningu hafa danskir fjölmiðlar reynt að svara síðan tilkynnt var að forsætisráðherrann fyrrverandi yrði ekki næsti yfirmaður Flóttamannastofnunar SÞ.
Flestir sem fjölmiðlar hafa rætt við nefna fyrst og fremst tvær ástæður. Í fyrsta lagi að Helle Thorning-Schmidt hafi sem forsætisráðherra ekki beinlínis verið talsmaður flóttamanna heldur þvert á móti. Hún hafi margsinnis talað um að setja þyrfti hertar reglur um innflytjendur í því skyni að takmarka fjölda þeirra. Þótt hún hafi, af eðlilegum ástæðum ætíð talað um Danmörku í þessu sambandi sé augljóst hver sjónarmið hennar séu.
Þau sjónarmið samræmist ekki starfi yfirmanns Flóttamannastofnunar SÞ og kannski sé Helle Thorning ekki til þess fallin að sameina kraftana í því erfiða ástandi sem ríki, einkum í Evrópu. Í öðru lagi að hún hafi ekki staðið sig sérlega vel í viðtölum vegna starfsins. Þar hafi hún ekki verið sérlega vel undirbúin og ekki haft nægilega skýra sýn á hvernig hún hygðist starfa og áhersluatriði í starfinu.
Þurfti mann sem kann á kerfið
Síðast en ekki síst hafi hún átt við erfiðan andstæðing að etja. Ítalinn Filippo Grandi þekkir starfsemi Sameinuðu þjóðanna út og inn og eins og ástandið sé nú um stundir skipti miklu að yfirmaður Flóttamannastofnunarinnar þurfi ekki að byrja á því að kynnast starfseminni, en það taki iðulega drjúgan tíma. Hlutirnir þurfi og verði að gerast hér og nú.
Þessvegna sé augljóst að Ítalinn Filippo Grandi hafi verið betri kostur en Helle Thorning-Schmidt.