Tíu staðreyndir um framgang efnahagsmála frá hruni

Ferðamenn
Auglýsing

1.       Eigin fé í íslenskum sjáv­ar­út­vegi hefur safnast hratt upp á und­an­förnum árum, en það var nei­kvætt um 80 millj­arða í lok árs 2008. Sé mið tekið af stöðu mála í lok árs 2014 þá var eigið fé í íslenskum ­sjáv­ar­út­vegi, stoð­grein í íslenska hag­kerf­inu til ára­tuga, 185,4 millj­arð­ar­ króna. Á sex árum hefur eig­in­fjár­staða sjáv­ar­út­vegs­fyr­ir­tækja batnað um rúm­lega 265 millj­arða króna.

2.       Arð­greiðslur í sjáv­ar­út­vegi, á árunum 2008 til­ og með 2014, námu sam­tals 48,8 millj­örðum króna, sam­kvæmt upp­lýs­ingum sem Jóna­s ­Gestur Jón­as­son, end­ur­skoð­andi hjá Deloitte, tók saman. Þetta tíma­bil er besta ­rekstr­ar­tíma­bil í sögu íslensks sjáv­ar­út­vegs. Miklu hefur skipt í þessu ­sam­hengi, að geng­is­fall krón­unnar styrkti sam­keppn­is­stöðu sjáv­ar­út­vegs­ins veru­lega frá því sem var fyrir hrun fjár­mála­kerf­is­ins og krón­unn­ar. Sem dæmi má nefna, þá kost­aði Banda­ríkja­dalur 58 krón­ur, í lok árs 2007, en í dag kostar hann 130 krón­ur. Fyrir fyr­ir­tæki með stóran hluta kostn­aðar í krón­um, en tekjur í erlendri mynt, þá styrki þetta rekst­ur­inn. 

3.       Lands­virkj­un, lang­sam­lega stærsta orku­fyr­ir­tæki lands­ins, hagn­að­ist um 10,8 millj­arða króna í fyrra en heild­ar­tekj­ur ­fyr­ir­tæk­is­ins námu 54 millj­örðum króna, 421 millj­ónum Banda­ríkja­dala. ­Með­al­verðið á mega­vattið sem fyr­ir­tækið fékk var 24,5 Banda­ríkja­dalir sem er lægsta verð sem fyr­ir­tækið hefur fengið að með­al­tali í fimm ár. Árið 2010 fékk ­fyr­ir­tækið 28,7 Banda­ríkja­dali á mega­vatt­ið. Meg­in­skýr­ingin er sú að álverð hefur farið lækk­andi en orku­salan til álvera byggir á samn­ing­um, þar sem ­sölu­verð raf­orku sveifl­ast meðal ann­ars eftir álverði. Eigin fé Lands­virkj­un­ar er nú rúm­lega 1,9 millj­arður Banda­ríkja­dala, eða sem nemur 255 millj­örð­u­m króna. Skuldir hafa lækkað um 107 millj­arða frá árinu 2009, og nema heild­ar­skuldir Lands­virkj­unar nú tæp­lega tveimur millj­örðum Banda­ríkja­dala.

Auglýsing

Efnahagur Landsvirkjunar hefur styrktst verulega á undanförnum árum.

4.       Verð­bólga mælist nú 2,2 pró­sent á árs­grund­velli, 0,3 pró­sentu­stigum undir verð­bólgu­mark­miði Seðla­banka Íslands sem er 2,5 ­pró­sent. Verð­bólga hefur hald­ist undir 2,5 pró­sentum frá því í febr­ú­ar 2014,  eða í tvö ár sam­fleytt.

5.       Atvinnu­leysi mælist nú 2,8 pró­sent, miðað við ­tölur Hag­stofu Íslands frá því í jan­ú­ar. Atvinnu­leysið fór hæst upp undir átta ­pró­sent, sam­kvæmt mán­að­ar­legum mæl­ingum Vinnu­mála­stofn­un­ar, seinni part árs 2009 og fyrri part árs 2010. Frá þeim tíma hefur dregið jafnt og þétt úr at­vinnu­leysi.

6.       Íslend­ingar voru 332.750 1. jan­úar 2016. Hinn 1. jan­úar 2009 voru íbúar lands­ins 319.400. Fjölg­unin á sjö árum er um 13.350 ­manns.

7.       Sú atvinnu­grein sem hefur vaxið hraðast, og er nú orðin stærsta gjald­eyr­is­skap­andi atvinnu­grein þjóð­ar­inn­ar, er ferða­þjón­usta. Árið 2009 komu 464 þús­und erlendir ferða­menn til lands­ins, en í fyrra voru þeir 1,3 millj­ón­ir. Þessi mikla fjölgun hefur haft mikil hlið­ar­á­hrif á hag­kerf­ið, ­með auk­inni fjár­fest­ingu og þjón­ustu. Því er spáð að erlendum ferða­mönnum mun­i halda áfram að fjölga á næstu árum, um 20 til 30 pró­sent á ári.

8.       Mik­il aukn­ing varð í fram­taks­fjár­fest­ingu í tækni- og nýsköp­un­ar­geir­unum á Íslandi á síð­asta ári. Alls nam ný fjár­mögnun fyr­ir­tækja sem til­heyra þeim geirum, og eru oft köll­uð „eitt­hvað ann­að", 194 millj­ónum dala, um 25,2 millj­örðum króna. Til sam­an­burðar nam fjár­fest­ing í þeim 11,5 millj­ónum dala, um 1,5 millj­örðum króna, árið 2014. Hún tæp­lega 17fald­að­ist því í fyrra. Árið 2014 áttu sér stað alls sjö fjár­fest­ingar í þessum geirum en í fyrra voru þær 17 tals­ins. Þetta kom fram í úttekt sem vef­ur­inn The Nor­dic Web, sem sér­hæfir sig í umfjöllun um nýsköp­un­ar­fyr­ir­tækja á Norð­ur­lönd­um, hefur gert.

9.       Íslenska ­ríkið á nú um 80 pró­sent af fjár­mála­kerfi þjóð­ar­innar eftir að hafa yfir­tek­ið ­eign­ar­hald á Íslands­banka í byrjun árs­ins. Ríkið á Lands­bank­ann (98 pró­sent), Ís­lands­banka (100 pró­sent), Íbúða­lána­sjóð (100 pró­sent), Byggða­stofnun (100 ­pró­sent) og LÍN (100 pró­sent). Þá á ríkið 13 pró­sent hlut í Arion banka, sem nú er í sölu­ferli.  Eigið fé Lands­bank­ans og Ís­lands­banka er tæp­lega 450millj­arðar króna, þar af er eigið fé Lands­bank­ans 264 millj­arð­ar. Sam­kvæmt fjár­lögum árs­ins í ár, er gert ráð fyrir að rík­is­sjóð­ur­ ­selji 28,8 pró­sent hlut í Lands­bank­an­um, og fái fyrir það rúm­lega 70 millj­arða króna.

10.   Skuldir rík­is­sjóðs hafa lækkað hratt á und­an­förnum miss­erum en í fyrra voru skuldir við Alþjóða­gjald­eyr­is­sjóð­inn greiddar upp, og efna­hags­á­ætlun sjóðs­ins og stjórn­valda lauk form­lega. Heild­ar­skuld­ir ­rík­is­sjóðs í árs­lok 2015 eru áætl­aðar um 1.349 ma.kr. til sam­an­burðar við 1.492 ma.kr. í árs­lok 2014. Sam­svarar það um 10% lækkun skulda á milli ára.  Á ár­inu 2016 er áætlað að skuldir rík­is­sjóðs lækki enn frekar og nemi 1.171 ma.kr. í lok árs­ins. Það er upp­hæð sem nemur rúm­lega 50 pró­sent af árlegri lands­fram­leiðslu Íslands, miðað við bráða­birgða­tölur árs­ins 2015.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira eftir höfundinnMagnús Halldórsson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar
None