Don­ald Trump, for­seta­fram­bjóð­enda repúblik­ana í Banda­ríkj­un­um, átti slæma viku í vik­unni sem leið. Hann varð upp­vís af röð atvika sem komu honum illa. Honum tókst að kasta grát­andi barni á dyr á kosn­inga­fundi, réðst að for­eldrum banda­rísks her­manns sem féll í bar­daga og lét furðu­leg ummæli falla um átökin í Úkra­ínu sem voru aðeins til þess fallin að sýna van­þekk­ingu Trump á alþjóða­mál­um. Og vara­for­seta­efnið Mike Pence komst í klandur þegar ell­efu ára drengur spurði hann erfðra spurn­inga.

Trump reyndi svo að klóra í bakk­ann í lok viku og sam­þykkti loks að styðja við Paul Ryan, for­seta banda­ríska þings­ins og einn æðsta mann innan Repúblikana­flokks­ins. Áður hafði hann sagst ekki geta stutt við Ryan og John McCain, fyrr­ver­andi for­seta­fram­bjóð­anda flokks­ins. Hér hafa opin­berir atburðir aðeins verið taldir til. Bak við tjöldin virð­ist spila­borgin vera að hrynja í kringum for­seta­fram­bjóð­and­ann einnig. 

Kosn­inga­spálík­önin eru farin að sýna flan Trumps svart á hvítu: Hill­ary Clint­on, fram­bjóð­andi demókrata, er mun lík­legri til að standa uppi sem sig­ur­veg­ari en Don­ald Trump þegar hér er komið við sögu og enn rúm­lega þrír mán­uðir til kosn­inga. Staðan er raun­veru­lega orðin þannig í spá­ritum fyrir kosn­ing­arnar vest­an­hafs að ef Don­ald Trump væri til upp­boðs í kaup­höll­inni á Wall Street væri öllum hlut­höfum ráð­lagt að „selja, selja, selja!“. 

Á vefnum FiveT­hir­tyEight.com má finna kosn­inga­spá Nate Sil­ver. Hún er ekki ósvipuð því kosn­inga­spálík­ani sem Kjarn­inn birtir hér á landi, enda er kosn­inga­spá Sil­ver fyr­ir­mynd kosn­inga­spár Kjarn­ans og Bald­urs Héð­ins­son­ar. Þegar þetta er skrifað eru 81,5 pró­sent líkur á að Hill­ary Clinton verði for­seti Banda­ríkj­anna eftir kosn­ing­arnar í byrjun nóv­em­ber. Lík­urnar sem kosn­inga­spáin gefur Don­ald Trump eru 18,4 pró­sent. Það skal áréttað að hér eru taldar til lík­urnar á því hver standi uppi sem sig­ur­veg­ari en ekki hversu mikið fylgi hver fram­bjóð­andi mælist með.

Þetta þykir nokkuð mik­ill munur enda hefur hann orðið til á mjög skömmum tíma. Við mán­aða­mótin var mun­ur­inn á Clinton og Trump sára lít­ill: Taldar voru 50,1 pró­sent líkur á að Clinton yrði for­seti og 49,9 pró­sent líkur á að Trump hreppti emb­ætt­ið. Á réttri viku hefur staðan breyst ævin­týra­lega.

Þessi hraða þróun hefur orðið til þess að frétta­skýrendur vest­an­hafs hafa velt upp þeim mögu­leika að Don­ald Trump hætti á end­anum við allt sam­an. Don­ald Trump muni sjá sæng sína upp reidda og draga sig í hlé vegna þess að það muni aðeins kosta hann pen­inga að halda áfram án nokk­urs ávinn­ings.

Æðstu herrar í Repúblikana­flokks­ins eru jafn­vel byrj­aðir að velta fyrir sér mögu­leik­unum ef svo fer að Trump hætti við. Slíkt væri óhugs­andi í venju­legri kosn­inga­bar­áttu en nú eru for­víg­is­menn orðnir pirraðir á óút­reikn­an­legri hegðun fram­bjóð­and­ans.

Í veð­bönkum er farið að sjá merki þess að Repúblikanar muni eiga erfitt upp­dráttar með Trump í for­sæt­inu. Á vef The New York Times er rýnt í veð­bank­ana og þeir sagðir með áreið­an­leg­ustu krist­alskúlum í þessum efnum því „þegar pen­ingar eru í húfi muni fólk yfir­leitt gefa ósvikið svar við spurn­ing­unum sem lagðar eru fyr­ir“. Hjá Bet­fair er repúblikönum gefnar 25,8 pró­sent líkur á því að kom­ast yfir for­seta­emb­ætt­ið. Don­ald Trump er hins vegar gefnar 24,1 pró­sent líkur á að verða for­seti. Hér er hróp­andi ósam­ræmi í töl­un­um.

Don­ald Trump er eins og allir vita ólík­inda­tól. Hefð­bundnir repúblikanar hafa reynt allt til að hindra leið hans. Þeir mok­uðu pen­ingum í kosn­inga­bar­áttu Jeb Bush í for­vali flokks­ins, réð­ust í aug­lýs­inga­her­ferð þar sem þeir sögðu hann ekki vera raun­veru­legan íhalds­mann og þeir bjuggu til hashtagg á sam­fé­lags­miðl­um. Ekk­ert hefur virk­að. En nú eygja þeir mögu­leika enn á ný.

Hug­myndin er auð­vitað lang­sótt og, í allri hrein­skilni, ólík­legt að spilin rað­ist þannig á hendur íhalds­samra repúblik­ana. En sé mögu­leik­inn skoð­aður gaum­gæfi­lega þarf að athuga ýmis­legt áður: Nokkuð í lík­ingu við þetta hefur aldrei skeð áður, Trump myndi með því að hætta við­ur­kenna ósigur og sé litið til fylgiskann­anna þá virð­ist Trump ekki vera svo mörgum pró­sentu­stigum á eftir Clinton í kapp­hlaup­inu.

Það má einnig ímynda sér ástæður fyrir því að Trump vilji gef­ast upp. Hann hefur aldrei áður verið eins mikið undir smá­sjá fjöl­miðla. Hann gæti hugsað sér að þetta væri ekki þess virði ef hann er að fara að tapa á annað borð og kasta sér af lest­inni. Slík hefur hann auð­vitað gert áður; Fréttir af gjald­þrotum fyr­ir­tækja hans eru þekkt­ar. 

Hann gæti einnig talið sér trú um að nú væri hans verk­efni lok­ið. Hann, besti við­skipta­maður í heimi, væri búinn að kynna sig í bestu kosn­inga­her­ferð í sögu Banda­ríkj­anna og nú væri komið að öðrum að taka við. Svo gæti hann auð­vitað spunnið sögu um að hann hafi verið svik­inn af óvinum sínum í flokkn­um.

Ef Trump ákveður að hætta er hins vegar næsta víst að Hill­ary Clinton verði kjör­inn for­seti. Í reglum Repúblikana­flokks­ins segir að ef fram­bjóð­andi sem lands­þing hefur valið hættir við fram­boðið þá sé það kjör­manna úr öllum ríkjum að kjósa nýjan fram­bjóð­anda. Slíkt hljómar auð­velt í fram­kvæmd en ringul­reiðin sem mundi skap­ast fyrir utan þennan fund kjör­mann­anna yrði eflaust óyf­ir­stíg­an­leg. Hver ætti að taka þetta verk­efni að sér? Paul Ryan mun eflaust ekki láta sér detta það í hug. Mike Pence, vara­for­seta­efn­ið, verður að öllum lík­indum sjálf­gef­inn kost­ur.

Það er mik­il­vægt að árétta að Trump hefur ekki gefið neitt upp um það hvort hann ætli að hætta við fram­boð­ið. Hann hugsar eflaust enn að hann geti unn­ið. En það má víst ekki úti­loka neitt þegar Don­ald Trump er ann­ars veg­ar. Það er ekki eins og hann hafi verið að gera hlut­ina eftir bók­inni.