Hagn­aður Icelandair eftir fjár­magnsliði, afskriftir og skatta (EBIT­DA) var 115 millj­ónir dala, um 14 millj­arðar króna, á þriðja árs­fjórð­ungi, sem er vana­lega sterkasti árs­fjórð­ung­ur­inn í rekstri félags­ins, enda nær hann yfir júlí, ágúst og sept­em­ber sem eru með stærstu mán­uðum árs­ins í ferða­þjón­ustu. Það eru umtals­vert lægri rekstr­ar­hagn­aður en Icelandair var með á sama árs­fjórð­ungi í fyrra, þegar hann var 156 millj­ónir dala, eða tæp­lega 19 millj­arðar króna á gengi dags­ins í dag. Um er að ræða sam­drátt upp á 26 pró­sent.

Heild­ar­hagn­aður dróst líka mjög saman þegar árs­fjórð­ung­ur­inn er borin saman við sama tíma­bil 2017, eða um 36 pró­sent. Hagn­aður fyrstu níu mán­aða árs­ins í fyrra var tæp­lega 98 pró­sent meiri en það sem hann var á fyrstu níu mán­uðum árs­ins 2018.

Þetta er meðal þess sem fram kemur í árs­fjórð­ungs­upp­gjöri Icelandair sem birt var í morg­un.

Skýr­ingin á þessu er vegna lægri far­þega­tekna – þær fóru úr 415,6 millj­ónum dala í 406,5 millj­ónum dala – og hækk­unar á olíu­verði, sem gerði það að verkum að kostn­aður Icelandair vegna kaupa á flug­véla­elds­neyti jókst um 19 pró­sent á milli ára.

Í fjár­festa­kynn­ingu Icelandair kemur þó fram það hafi marg­borgað sig fyrir Icelandair að verja sig fyrir mögu­legum sveiflum á elds­neyt­is­verði, en heims­mark­aðs­verð á olíu hefur hækkað mikið und­an­farin miss­eri, með til­heyr­andi áhrifum á rekstur flug­fé­laga.  

Starfs­manna­kostn­aður Icelandair hefur líka vaxið hratt milli ára. Þannig hafa laun og annar starfs­manna­kostn­aður vaxið um ell­efu pró­sent milli ára. Stærstur hluti þess kostn­aðar er hins vegar komin til vegna þess að starfs­fólki hefur verið fjölg­að. Launa­hækk­anir voru til að mynda 3,6 pró­sent milli ára.

Erfitt ár eftir afleitar breyt­ingar

Árið hefur verið erfitt hjá Icelanda­ir. Félagið reyndi að bregð­ast við breyttum aðstæðum á mark­aði með breyt­ingum á leið­ar­kerfi sínu og algjöra stefnu­breyt­ingu á sölu- og mark­aðs­starfi félags­ins.

Inn­leið­ing þess­ara breyt­inga reynd­ist mikil mis­tök og fyrir birt­ingu upp­gjöra Icelandair vegna fyrstu tveggja fjórð­unga árs­ins voru sendar afkomu­við­var­anir vegna þess að nið­ur­staða þeirra var langt undir vænt­ing­um. Þessi staða gerði það að verkum að Björgólfur Jóhanns­son, sem hafði verið for­stjóri Icelandair í tíu ár, sagði af sér í lok ágúst. Með því vildi hann axla ábyrgð á ofan­greindum breyt­ing­um, sem teknar höfðu verið á hans vakt.

Vegna þessa hríð­féll mark­aðsvirði Icelanda­ir. Það var um 189 millj­arðar króna fimmtu­dag­inn 28. apríl 2016, þegar það var sem mest. Í gær var það 32 millj­arðar króna.

Það sem er jákvætt er að Icelandair hefur byggt upp umtals­vert eigið fé á síð­ustu árum og er því ágæt­lega í stakk búið til að takast á við sveifl­ur. Eigið fé er nú um 70 millj­arðar króna, en hefur lækkað um 2,6 millj­arða króna það sem af er ári.

Á fyrstu níu mán­uðum árs­ins 2018 nemur hagn­aður Icelandair tæp­lega 1,8 millj­ónum dala, eða 218,5 millj­ónum króna. Á sama tíma­bili í fyrra var hagn­aður félags­ins 77,2 millj­ónir dala, eða 9,3 millj­arðar króna. Sam­drátt­ur­inn í arð­semi hefur því verið ansi bratt­ur.

Þrátt fyrir sterka eig­in­fjár­­­stöðu og eig­in­fjár­­hlut­­fall upp á 36 pró­­sent glímir Icelandair við ákveð­inn skulda­vanda. EBIT­DA-af­koma Icelandair félags­ins er það lág að hún brýtur gegn lána­skil­málum á útgefnum skulda­bréfum félags­ins.

Icelandair flagg­aði þess­ari stöðu með til­kynn­ingu snemma í októ­ber þar sem greint var frá því að mögu­leg brot á þeim skil­málum væru lík­leg að raun­ger­ast og að við­ræður myndu eiga sér stað við skulda­bréfa­eig­endur vegna þessa.

Við­ræður við skulda­bréfa­eig­endur í gangi

Í til­kynn­ingu sem Icelandair sendi frá sér í morgun sagði að við­ræður við skulda­bréfa­eig­endur gangi vel. „Sam­kvæmt upp­gjöri þriðja árs­fjórð­ungs félags­ins sem birt var í dag hefur verið stað­fest að ofan­greind fjár­hags­leg skil­yrði eru ekki upp­fyllt. Félagið hefur átt í góðum við­ræðum við skulda­bréfa­eig­endur und­an­farið í tengslum við lang­tíma­lausn vegna máls­ins og hefur óskað eftir und­an­þágu frá ofan­greindum fjár­hags­legum skil­yrðum skulda­bréf­anna til 30. nóv­em­ber nk. í því skyni að meiri tími verði til stefnu til að finna lang­tíma­lausn vegna máls­ins. Hin tíma­bundna und­an­þága nýtur nú þegar stuðn­ings meiri­hluta eig­enda NO skulda­bréf­anna.

Félagið hefur einnig hafið við­ræður við eig­endur IS skulda­bréf­anna og gerir ráð fyrir að kom­ist verða að sams konar lang­tíma­lausn vegna þeirra bréfa. Tíma­bundin und­an­þága frá ofan­greindum fjár­hags­legum skil­yrðum bréf­anna til 30. nóv­em­ber nk. nýtur nú þegar stuðn­ings yfir 85% skulda­bréfa­eig­enda og mun félagið halda áfram við­ræðum um lang­tíma­lausn vegna máls­ins.“

Bréf í Icelandair hafa tekið kipp upp á við eftir að níu mán­aða upp­gjör félags­ins var birt í dag. Alls hafa bréfin hækkað um 7,2 pró­sent það sem af er degi.

Stærstu hlut­hafar félags­­ins eru íslenskir líf­eyr­is­­sjóð­ir, en stærsti hlut­haf­inn er Líf­eyr­is­­sjóður versl­un­­ar­­manna með 13,99 pró­­sent hlut.