Fjármagnstekjur lækkuðu milli ára – Voru 138 milljarðar króna

Fjármagnstekjur Íslendinga drógust saman í fyrra frá árinu 2017, þegar þær náðu síðan hæsta punkti frá bankahruni. Á árinu 2018 voru þær um helmingur þess sem þær voru á toppi gamla góðærisins 2007.

Hluti þjóðarinnar hefur tekjur af fjármagni.
Hluti þjóðarinnar hefur tekjur af fjármagni.
Auglýsing

Alls námu fjár­magnstekjur lands­manna 137,8 millj­örðum króna á síð­asta ári. Það er umtals­vert lægri heild­ar­fjár­hæð en lands­menn höfðu í slíkar tekjur árið á und­an, þegar þær námu 166 millj­örðum króna. Alls nam sam­drátt­ur­inn í fjár­magnstekjum 17 pró­sentum á milli áranna 2017 og 2018. 

­Tekj­urnar í fyrra voru einnig lægri í krónum talið en á árinu 2016, þegar þær námu sam­tals 141,9 millj­örðum króna. Þetta kemur fram í nýjum tölum Hag­stofu Íslands um eignir og skuldir lands­manna sem birtar voru í síð­ustu viku. 

Lands­menn eiga enn langt í land með að ná þeim met­hæðum í upp­gefnum fjár­magnstekjum sam­kvæmt skatt­fram­tölum sem voru við lýði fyrir banka­hrun. Árið 2006 var heild­ar­um­fang slíkra tekna 172 millj­arðar króna og árið 2007, sem enn er metár yfir upp­gefnar fjár­magnstekjur í Íslands­sög­unni, voru þær 262,7 millj­arðar króna. Það ár rataði um 82 pró­sent fjár­magnstekna til þeirra tíu pró­sent lands­manna sem höfðu hæstu tekj­urn­ar. Í fyrra var hlut­falls­skipt­ingin ekki jafn afger­andi, en þá fóru 70 pró­sent allra fjár­magnstekna til þeirra rúm­lega 22 þús­und fjöl­skyldna sem höfðu hæstu tekj­urnar á Íslandi. Árið áður hafði hlut­fall þess hóps í tekj­unum verið tæp­lega 75 pró­sent. 

Auglýsing
Fjármagnstekjur eru allar vaxta­tekjur auk sölu­hagn­að­ar, arðs og tekna af atvinnu­rekstri. Skattur á fjár­magnstekjur er umtals­vert lægri en á launa­tekj­ur. Stað­greiðsla skatta á launa­tekjur í fyrra var á á bil­inu 36,94 til 46,24 pró­sent að útsvari með­töldu en fjár­magnstekju­skattur hækk­aður upp í 22 pró­sent í byrjun árs 2018.

Eigið fé hækk­aði mikið

Kjarn­inn greindi frá því fyrr í vik­unni að eigið fé Íslend­inga hefði hækkað um 641 millj­arð króna á síð­asta ári sam­kvæmt sömu töl­um. Það er næst mesta hækkun sem átt hefur stað í vexti á eigin fé milli ára frá því að Hag­stofa Íslands hóf að halda utan um þær töl­ur.

Upp­gangur síð­ustu ára hefur skilað því að eigið fé lands­­manna, eignir þeirra þegar búið er að draga skuldir frá, hefur farið úr því að vera 1.565 millj­­arðar króna í lok árs 2010 í að vera 4.744 millj­arðar krókna um síð­ustu ára­mót. Hann hefur aldrei verið meiri.

Til hafa orðið 3.179 millj­arðar króna í nýju eigin fé í íslensku sam­fé­lagi á þessum örfáu árum. Það hefur rúm­lega þre­fald­ast. Af þessum millj­örðum króna sem orðið hafa til frá árinu 2010 hafa 1.379 millj­arðar króna farið til efstu tíu pró­sent lands­manna, sem telur 22.213 fjöl­skyld­ur. Það þýðir að 43 pró­sent alls nýs auðs hefur endað hjá þessum hópi.

Í fyrra jókst auður þessa hóps um 304 millj­arða króna á á síð­ustu tveimur árum hefur hann vaxið um 667 millj­arða króna. Tæp­lega önnur hver króna sem verður til í auði í íslensku efna­hags­lífi ratar því til rík­ustu tíu pró­sent lands­manna.

Auglýsing
Sá hópur átti því 58 pró­sent af öllu eigin fé lands­manna um síð­ustu ára­mót, eða alls 2.729 millj­arða króna. Þar á meðal er helm­ingur alls eigin fjár í fast­eignum sem til er í land­inu og rúm­lega helm­ingur allra inn­lána. Efsti fimmt­ung­ur­inn átti sam­tals 3.796 millj­arða króna í eigið fé um síð­ustu ára­mót. Það þýðir að 80 pró­sent lands­manna átti 20 pró­sent eig­in­fjár og rík­ustu 20 pró­sentin 80 pró­sent þess.

Efsta tíundin greiddi 25 pró­sent allra skatta

Í töl­unum kemur einni fram að ein­stak­lingar hafi alls greitt 433,1 millj­arð króna í skatta á árinu 2018. Um er að ræða tekju­skatt, útsvar, eign­ar­skatta, fjár­magnstekju­skatt og aðra skattaliði sem koma fram á skatt­fram­tali, að frá­dregnum vaxta- og barna­bót­um. Fast­eigna­gjöld, bif­reiða­gjöld og þess háttar gjald­heimta er ekki talin með í heild­ar­upp­hæð­inn­i. 

Þar af greiddi efsta tíundin mest eða 109,2 millj­arða króna í skatta eða 25 pró­sent heild­ar­upp­hæð­ar­inn­ar. Sá helm­ingur lands­manna sem er með lægstar tekjur greiddi 101,2 millj­arða króna í skatta á árinu 2018.

Vert er að taka fram að sama fólkið sem hafði hæstu fjár­magnstekj­urnar eða átti mest eigið fé þarf ekki að vera hluti af þeim tíu pró­sentum sem greiddu hæstu skatt­anna þar sem miðað er við efstu tíund í hverjum flokki fyrir sig. 

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar