Búast má við því að markaðsvirði Síldarvinnslunnar, sem tilkynnti í síðustu viku um fyrirhugaða skráningu á markað, verði öðru hvor megin við 100 milljarða króna, samkvæmt sérfræðingum sem Kjarninn hefur rætt við.
Þar má meðal annars horfa til þess margfaldara sem er á eigið fé eina útgerðarfélagsins sem er skráð í Kauphöll Íslands sem stendur, Brims. Eigið fé þess var 53,5 milljarðar króna í lok september síðastliðins en markaðsvirðið er um 108 milljarðar króna.
Eigið fé Síldarvinnslunnar var um 46 milljarðar króna á núvirði í lok árs 2019 og miðað við að rekstrarhagnaður félagsins á því ári var á níunda milljarð króna má ætla að það hafi aukist í fyrra.
Ef miðað er við að það megi margfalda eigið fé Síldarvinnslunnar með rúmlega tveimur til að fá út markaðsvirði, líkt og er hjá Brim, má ætla að það hafi verið um 94 milljarðar króna miðað við stöðu mála í lok árs 2019, og vaxið síðan. Þann fyrirvara verður þó að hafa á þessum útreikningum að Brim og Síldarvinnslan eru ekki eins fyrirtæki, þó þau stundi bæði veiðar og vinnslu.
Þetta verður ekki í fyrsta sinn sem Síldarvinnslan er skráð á markaði. Hún var skráð í Kauphöll um áratugaskeið frá 1994 til 2004. En félagið er töluvert öðruvísi, og mun stærra, nú en það var þá.
Selja að minnsta kosti 25 prósent
Þegar um frumútboð er að ræða á skipulegan verðbréfamarkað miða kauphallir almennt við að hlutur almennra fjárfesta í skráðu félagið verði að lágmarki að vera 25 prósent eftir skráningu.
Ósennilegt verður að teljast, í ljósi sterkrar eiginfjárstöðu Síldarvinnslunnar, að félagið sé að fara að sækja sér nýtt hlutafé. Mun sennilegra er að núverandi hluthafar ætli að selja hlut af sinni eign.
Í tilkynningu vegna fyrirhugaðrar skráningar á heimasíðu Síldarvinnslunnar segir einungis að stjórn félagsins telji það „vel til þess fallið að vera skrá á markað hvað stærð varðar.“ Þar var einnig haft eftir Gunnþóri Ingvarssyni, forstjóra Síldarvinnslunnar, að þessi leið sé farin til að „efla félagið og opna Síldarvinnsluna fyrir fjárfestum.“
Sé það rétt, að eigendur Síldarvinnslunnar séu að fara að selja hlut af eign sinni, munu þeir hagnast verulega. Félagið hefur enda vaxið hratt á skömmum tíma og er nú á meðal stærstu sjávarútvegsfyrirtækja landsins.
Eigið fé Síldarvinnslunnar var 94,6 milljónir dala, um tólf milljarðar króna á núvirði, í lok árs 2010. Það var 360,5 milljónir dala, um 46 milljarðar króna á núvirði, í lok árs 2019. Eigið fé Síldarvinnslunnar hefur því nálægt fjórfaldast á tæpum áratug.
Þessi vöxtur hefur meðal annars átt sér stað í gegnum miklar fjárfestingar. Fyrir vikið heldur Síldarvinnslan beint á um 5,2 prósent af öllum úthlutuðum afla. Auk þess heldur Bergur-Huginn, sem er að öllu leyti í hennar eigu, nú á á um 2,7 prósent alls kvóta. Þá á Síldarvinnslan 75,20 prósent hlut í Runólfi Hallfreðssyni ehf., sem heldur á 0,62 prósent af úthlutuðum kvóta.
Verðmætasta bókfærða eign félagsins voru veiðiheimildir, aðallega í uppsjávartegundum, sem voru sagðar 228,3 milljónir dala í lok árs 2019. Á gengi dagsins í dag gera það um 30 milljarðar króna. Raunverulegt virði þeirra heimilda er mun meira, líklega nær 80 milljörðum króna. Sá loðnukvóti sem nú hefur verið úthlutað mun bæta afkomu Síldarvinnslunnar á yfirstandandi ári.
Samherjaforstjórarnir
En hverjir eru það sem munu þá selja sinn hlut fyrir tugi milljarða króna?
Stærsti einstaki eigandi Síldarvinnslunnar er Samherji hf. með 44,6 prósent eignarhlut. Auk þess á Kaldbakur, félag í eigu Samherja, á 15 prósent hlut í öðru félagi sem á 5,3 prósent hlut í Síldarvinnslunni. Samherji á því, beint og óbeint, 49,9 prósent í Síldarvinnslunni. Þorsteinn Már Baldvinsson, annar forstjóri Samherja, er stjórnarformaður félagsins. Auk þess á Síldarvinnslan 0,92 prósent í sjálfri sér, sem þýðir að samanlagður eiginhlutur hennar og eignarhluti stærsta eigandans fer nálægt 51 prósenti.
Samherji Ísland ehf., félag að öllu leyti í eigu Samherja hf, er með næst mesta aflahlutdeild í íslenskri efnahagslögsögu allra sjávarútvegsfyrirtækja á Íslandi, eða 7,02 prósent. Útgerðarfélag Akureyrar, sem er líka í 100 prósent eigu Samherja, heldur svo á 1,3 prósent kvótans og Sæból fjárfestingafélag, sem það sama gildir um, heldur á 0,64 prósent hans.
Samanlagt er þessi blokk Samherja og Síldarvinnslunnar með að minnsta kosti 17,5 prósent aflahlutdeild.
Næst stærsti eigandi Síldarvinnslunnar er félagið Kjálkanes ehf. Á meðal helstu hluthafa þess er Björgólfur Jóhannsson, hinn forstjóri Samherja, og fjölskylda hans. Sami hópur á einnig útgerðarfélagið Gjögur, sem heldur á 2,29 prósent af öllum úthlutuðum aflaheimildum. Ef sá kvóti er talin með ofangreindu er ljóst að rétt undir fimmtungur (19,79 prósent) af öllum úthlutuðum aflaheimildum landsins eru á höndum fyrirtækja sem eru að einhverju leyti í eigu þeirra tveggja manna sem sitja í forstjórastólum Samherja.
Viðmælendur Kjarnans segja nokkuð víst að báðir þessir aðilar, Samherji og Kjálkanes, hafi hug á að selja hlut í Síldarvinnslunni í hlutafjárútboðinu sem framundan er.
Þriðji stærsti eigandinn er Samvinnufélag útgerðarmanna í Neskaupstað sem á tæplega ellefu prósent hlut. Það var stofnað árið 1932 og starfar sem eignarhaldsfélag auk þess sem það rekur verslanir og umboðsstarfsemi. Það hefur meðal annars nýtt arðinn af eign sinni í Síldarvinnslunni til þess að styrkja menningar- og félagsmál í heimabyggð.
Lestu meira:
-
9. janúar 2023Fjármálaeftirlitið telur Íslandsbanka mögulega hafa brotið gegn lögum
-
8. janúar 2023Sautján ár á milli ráðninga á konu í forstjórastóli hjá skráðu félagi
-
7. janúar 2023Dreifing Fréttablaðsins fer úr 80 þúsund í 45 þúsund eintök á dag eftir breytingarnar
-
7. janúar 2023Tæknispá 2023: Tími gervigreindar er kominn og samfélagsmiðlar verða persónulegri
-
6. janúar 2023Tíu stærstu útgerðirnar halda á 56 prósent af öllum kvóta
-
4. janúar 2023Hálfgerð Eurovision-stigagjöf hjá matsnefnd Hörpu sögð óhefðbundin
-
4. janúar 202314 félög lækkuðu í virði en fjöldi einstaklinga sem á hlutabréf þrefaldaðist á þremur árum
-
2. janúar 2023Fréttablaðið hætt að koma inn um lúguna hjá fólki – Lestur hríðfallið og kostnaður aukist
-
1. janúar 2023Þrennt sem eykur forskot Íslands
-
30. desember 2022Verslun í alþjóðlegu umhverfi
