Þegar Íslands­banki var skráður á markað í júní 2021, að und­an­gengnu hluta­fjár­út­boði þar sem 35 pró­sent hlutur rík­is­ins var seldur á 55 millj­arðar króna, voru hlut­hafar bank­ans um 24 þús­und tals­ins, enda hafði þátt­taka í útboð­inu á meðal almenn­ings verið sér­lega góð. Þar skipti miklu að þeir sem skráðu sig fyrir kaupum upp á eina milljón króna eða minna voru ekki skert­ir, þrátt fyrir að eft­ir­spurn eftir bréfum hafi verið níföld. 

Auk þess þótti útboðs­geng­ið, 79 krónur á hluti, að mati grein­ing­ar­að­ila vera lágt miðað við efna­hags­reikn­ing bank­ans og stöð­una á hluta­bréfa­mark­aði á þeim tíma. Það kom enda á dag­inn að gengið hækk­aði nokkuð skarpt. Á fyrsta degi við­skipta hækk­aði það um tæp­lega 20 pró­sent. 

Síðan þá hefur ríkið selt 22,5 pró­sent hlut til við­bótar í bank­anum á 52,65 millj­arða króna í lok­uðu útboði þar sem 207 skil­greindir fag­fjár­festar fengu að kaupa. Sú sala fór fram 22. mars á þessu ári og hefur haft mikla eft­ir­mála. Í könnun sem Gallup lét fram­kvæma í vor kom fram að 88,4 pró­sent lands­manna töldu að óeðli­legir við­skipta­hættir hafi átt sér stað við söl­una og 83 pró­sent þjóð­ar­innar sögð­ust óánægð með fram­kvæmd­ina. 

Ástæðan er meðal ann­ars sú að hóp­ur­inn sem fékk að kaupa hlut rík­is­ins í bank­anum inn­i­hélt meðal ann­­ars starfs­­menn og eig­endur sölu­ráð­gjafa, litla fjár­­­festa sem rök­studdur grunur er um að upp­­­fylli ekki skil­yrði þess að telj­­ast fag­fjár­­­fest­­ar, erlenda skamm­­tíma­­sjóði sem höfðu sýnt það áður í verki að þeir hafa engan áhuga á að vera lang­­tíma­fjár­­­festar í Íslands­­­banka, fólk í virkri lög­­­reglu­rann­­sókn, aðila sem áttu stóra hluti í bönkum fyrir hrun og föður Bjarna Bene­dikts­son­ar, fjár­­­mála- og efna­hags­ráð­herra, sem er sá ráð­herra sem heldur á hlut rík­is­ins í fjár­mála­fyr­ir­tækj­um. Rík­is­end­ur­skoðun var fengin til að fram­kvæma stjórn­sýslu­út­tekt á söl­unni snemma í apríl og til stóð að hún nið­ur­staða hennar yrði birt í opin­berri skýrslu til Alþingis í júní 2022. Birt­ingu þeirrar skýrslu hefur síðan ítrekað verið frestað, nú síð­ast til seinni hluta ágúst­mán­að­ar. 

Sú gagn­rýni sem sett var fram á sölu­ferli Íslands­banka gerði það að verkum að frek­ari áformum um sölu á hlut rík­is­ins í bank­an­um, en ríkið heldur enn á 42,5 pró­sent hlut, var slegið á frest um óákveð­inn tíma.

Hlut­höfum fækkað um 40 pró­sent á einu ári

Þegar Íslands­banki birti upp­gjör sitt fyrir fyrri hluta árs­ins 2022 í síð­ustu viku kom fram að hlut­hafar í bank­anum séu nú 14.300 tals­ins. Þeim hefur því fækkað um 9.700 frá því í júní í fyrra, eða um 40 pró­sent. ­Kaup­endur af þorra þeirra bréfa sem seld hafa verið eru íslenskir líf­eyr­is­sjóð­ir, í eigu íslensks almenn­ings, sem eiga að minnsta kosti sam­an­lagt um 28 pró­sent hlut í bank­an­um.

Á sama tíma hefur virði Íslands­banka auk­ist gríð­ar­lega, en virði bréfa í honum var í byrjun viku var 60,2 pró­sent hærra en skrán­ing­ar­gengi bank­ans. Það þýðir að ein­stak­lingur sem keypti fyrir eina milljón króna í fyrra, og heldur enn á bréfum sín­um, á nú bréf sem er um 1,6 milljón króna virð­i. 

Mark­aðsvirði bank­ans við skrán­ingu var 158 millj­arðar króna. Það var í byrjun viku 253,2 millj­arðar króna og hefur því hækkað um 95,2 millj­arða króna á því rúma ári sem liðið er frá skrán­ingu. Sá 35 pró­sent hlutur sem ríkið seldi í fyrra­sumar var í byrjun viku 33,6 millj­arða króna meira virði en hann var þegar ríkið seldi hann.

Þeir sem keyptu 22,5 pró­sent hlut í mars gerðu það á geng­inu 117 krónur á hlut, sem var rúm­lega fjögur pró­sent undir skráðu gengi bank­ans á þeim tíma. Sá afsláttur var rök­studdur með því að það væri alvana­legt alþjóð­lega þegar stór hlutur í skráðu félagi væri seldur með til­­­boðs­­fyr­ir­komu­lagi að gefa afslátt. 

Fyrir liggur að hluti þeirra fjár­festa sem var boðið að taka þátt seldu sig út úr bank­anum skömmu eftir að hinu lok­aða útboði lauk. Það hafa fleiri líka gert, enda hefur hlut­höfum í Íslands­banka fækkað um eitt þús­und tals­ins frá lokum mars­mán­að­ar, þegar þeir voru 15.300 tals­ins. 

Hluta­bréf í Íslands­banka eru nú nú 8,2 pró­sent meira virði en þau voru þegar ríkið seldi 22,5 pró­sent hlut í mars. Það þýðir að virði þess hlutar hefur auk­ist um 4,3 millj­arða króna. 

Hagn­að­ist um 11,1 millj­arð króna á fyrri hluta árs

Íslands­banki birti upp­gjör sitt fyrir fyrri hluta árs­ins 2022 í síð­ustu viku. Þar kom fram að hagn­aður bank­ans hafi verið 11,1 millj­arður króna á fyrstu sex mán­uðum árs­ins og arð­semi eigin fjár 10,9 pró­sent, sem er yfir tíu pró­sent mark­miði bank­ans. 

Hreinar þókn­ana­tekjur juk­ust um 12,6 pró­sent milli ára og greinar vaxta­tekjur um 17,2 pró­sent, Kostn­að­ar­hlut­fall bank­ans – en stærsti kostn­að­ar­lið­ur­inn er starfs­manna­hald – lækk­aði úr 50,6 í 45 pró­sent milli ára en starfs­fólki í fullu starfi hefur fækkað úr 768 í 740 á einu ári. 

Vaxta­munur á síð­asta árs­fjórð­ungi var 2,9 pró­sent, sem er ívið hærra en hann var á öðrum árs­fjórð­ungi 2021, þegar hann var 2,4 pró­sent. 

Íslands­banki greiddi 11,9 millj­arða króna til hlut­hafa sinna í arð vegna frammi­stöðu síð­asta árs. Þegar bank­inn birti árs­reikn­ing sinn vegna árs­ins 2021 í febr­úar kom fram að stjórn hans stefndi að því að greiða út 40 millj­­arða króna í umfram eigið fé á næstu 12-24 mán­uð­­um. Sú veg­­ferð hófst með því að aðal­­fundur bank­ans sam­þykkti að hefja end­­ur­­kaup á bréfum fyrir 15 millj­­arða króna í ár.