Í svari utan­rík­is­ráðu­neyt­is­ins kemur fram að ráðu­neytið heldur ekki skrár yfir íslenska rík­is­borg­ara sem ráð­ast til starfa hjá alþjóða­stofn­un­um. Ef farið er yfir fjár­fram­lög til stofn­ana þar sem Íslend­ingar hafa starfað má hins vegar finna dæmi um hækkun á fjár­fram­lagi til stofn­un­ar­innar í kjöl­far þess að íslenskur rík­is­borg­ari hefur störf..

Fjár­fram­lög til FAO tóku stökk við ráðn­ingu fyrr­ver­andi fjár­mála­ráð­herra

Árni M. Mathies­en, fyrr­ver­andi sjáv­ar­út­vegs­ráð­herra og fjár­mála­ráð­herra í rík­is­stjórn Geirs H. Haarde 2005-2009 , sagði skilið við stjórn­málin eftir banka­hrun­ið.

Í nóv­em­ber 2010 var hann ráð­inn aðstoð­ar­fram­kvæmda­stjóri hjá Mat­væla- og land­bún­að­ar­stofnun Sam­ein­uðu þjóð­anna, FAO. Íslensk stjórn­völd studdu umsókn Árna. FAO sinnir meðal ann­ars reglu­bundnu starfi hvað varðar aðgerðir til að bæta stjórn fisk­veiða og þróun sjá­v­­­ar­út­­­vegs á heims­vísu. Í nóv­em­ber 2019 fól Krist­ján Þór Júl­í­us­son, þáver­andi sjáv­ar­út­gegs­ráð­herra, fisk­veiðisviði FAO, sem Árni stýrði, að gera úttekt á viðslipta­háttum útgerða í þró­un­ar­lönd­um. Úttektin var hluti af aðgerðum stjórn­valda til að auka traust á íslensku atvinn­u­­lífi í kjöl­far Sam­herj­­a­­máls­ins.

Kjarna­fram­lög íslenskra stjórn­valda til FAO frá 2009 nema 279,5 millj­ónum króna. 2009, ári áður en Árni hóf störf hjá FAO, var árlegt fram­lag til stofn­un­ar­innar tæpar 10,4 millj­ón­ir. Ári seinna var fram­lagið 9,1 millj­ón. Árni hóf störf hjá FAO í lok árs 2010. Árið eft­ir, 2011, námu fjár­fram­lögin 21,9 millj­ón­um.

Næstu ár á eftir héldu fram­lögin áfram að hækka og náðu hámarki 2016 þegar íslensk stjórn­völd greiddu 41,4 millj­ónir til FAO. Eftir það tóku þau að lækka á ný og voru á bil­inu 11,9 til 17,9 millj­ónir til árs­ins 2021. Árni lét af störfum hjá stofn­un­inni í árs­byrjun 2021 eftir rúm­lega tíu ára starf. .

Verk­efni sem Hanna Birna fór fyrir hjá UN Women styrkt sér­stak­lega

Einnig eru dæmi um að verk­efni sem íslenskir stjórn­mála­menn hafa verið í for­svari fyrir hafi verið styrkt sér­stak­lega. Kjarn­inn greindi frá því í nóv­em­ber 2019 að verk­efni sem Hanna Birna Krist­jáns­dótt­ir, fyrr­ver­andi borg­ar­stjóri, inn­an­rík­is­ráð­herra og vara­for­maður Sjálf­stæð­is­flokks­ins, vann að hjá UN Women var styrkt af íslenskum stjórn­völd­um.

Hanna Birna var ráðin sem tíma­bund­inn ráð­gjafi á aðal­­­­­skrif­­­stofu UN Women í New York í byrjun árs 2019. UN Women er stofnun Sam­ein­uðu þjóð­anna um kynja­­jafn­­rétti og vald­efl­ingu kvenna. Hún er jafn­­framt ein af áherslu­­stofn­unum Íslands á sviði þró­un­­ar­­sam­vinnu og sam­­kvæmt ramma­­samn­ingi við UN Women greiðir Ísland almenn fram­lög til stofn­un­­ar­inn­­ar, sem og fram­lög til ein­stakra verk­efna.

Hanna Birna var meðal ann­­ars ráðin til að vinna að verk­efn­inu Women's Polit­ical Empowerment and Leader­s­hip en það er eitt þeirra verk­efna sem íslensk stjórn­­völd ákváðu að styrkja árið 2018. Verk­efnið lýtur að póli­­tískri vald­efl­ingu kvenna og leið­­toga­hæfni víða um heim.

Heild­­ar­­stuðn­­ingur Íslands til stofn­un­­ar­innar frá árinu 2017 til dags­ins í dag nema tæpum 1,3 millj­örðum króna, eða um 216 millj­ónum árlega. Þar af voru kjarna­fram­lög tæpar 664 millj­ónir króna og fram­lög til sér­stakra verk­efna tæpar 539 millj­ónir króna. Árið 2019 var fram­lagið 234 millj­­ónir króna, þar af voru 69,9 millj­ónum varið til Women's Polit­ical Empowerment and Leader­s­hip, verk­efn­is­ins sem Hanna Birna var ráðin til.

Aukin fram­lög til alþjóð­legrar þró­un­ar­sam­vinnu skýri aukin fram­lög til alþjóða­stofn­ana

Fram­lög Íslands til alþjóða­stofn­ana hafa auk­ist umtals­vert á umliðnum árum.

Í svari utan­rík­is­ráðu­neyt­is­ins við fyr­ir­spurn Kjarn­ans kemur fram að sú þróun hald­ist meðal ann­ars í hendur við aukin fram­lög til alþjóð­legrar þró­un­ar­sam­vinnu. Árið 2020 nam fram­lag Íslands 0,26 pró­sent af vergum þjóð­ar­tekjum en á þessu ári er gert ráð fyrir að hlut­fallið verði hærra, alls 0,35 pró­sent.

Þannig hafa fram­lög Íslands til nokk­urra alþjóða­stofn­ana, meðal ann­ars áherslu­stofn­ana Íslands á sviði mann­úðar og þró­un­ar­sam­vinnu, auk­ist jafnt og þétt und­an­far­inn ára­tug. Meðal áherslu­stofn­ana eru þró­un­ar­á­ætlun SÞ (UND­P), sam­ræm­ing­ar­skrif­stofa SÞ í manníð­ar­málum (OCHA), mann­fjölda­sjóður SÞ þjóð­anna (UN­FPA), Palest­ínu­flótta­manna­að­stoðin (UN­RWA), mat­væla­á­ætlun SÞ, auk FAO og UN Women.

Skýr stefna stjórn­valda að fjölga íslensku starfs­fólki hjá alþjóða­stofn­unum

Þá kemur fram í svari ráðu­neyt­is­ins að unnið hafi verið mark­visst að því að fjölga íslenskum íslenskum sér­fræð­ingum og stjórn­endum hjá alþjóða­stofn­unum und­an­far­ið. „Mark­miðið er meðal ann­ars að styrkja íslenska þekk­ingu og reynslu á þessum svið­um, sem og að auka sýni­leika og fram­lag Íslands til við­kom­andi stofn­ana en líka að gæta íslenskra hags­muna og auka áhrif Íslands innan þeirra,“ segir meðal ann­ars í svari ráðu­neyt­is­ins.

Stefna íslenskra stjórn­valda er, að því er segir í svari ráðu­neyt­is­ins, í sam­ræmi við stefnu ýmissa vina­þjóða sem hafa það bein­línis að mark­miði að fleiri úr þeirra röðum ráð­ist til starfa hjá alþjóða­stofn­un­um.