Arnfríður hafnaði vanhæfiskröfunni

Landsréttur úrskurðaði í dag að Arnfríður Einarsdóttir dómari væri ekki vanhæf til að dæma við réttinn í ljósi annmarka á skipun dómaranna við meðferð Sigríðar Á. Andersen dómsmálaráðherra á málinu.

Landsréttur og Vilhjálmur
Auglýsing

Lands­réttur kvað rétt í þessu upp þann úrskurð sinn að Arn­fríður Ein­ars­dóttir væri ekki van­hæf og þurfi þar af leið­andi ekki að víkja sæti í máli er snýr að umferð­ar­laga­broti.

Vil­hjálmur Hans Vil­hjálms­son hæsta­rétt­ar­lög­maður hafði gert þá kröfu að Arn­fríður viki sæti vegna van­hæfis á þeim grund­velli að í ljósi ann­marka á skipun dóm­ara í Lands­rétt sam­kvæmt dómum Hæsta­réttar hefði ákærði í mál­inu rétt­mæta ástæðu til að tor­tryggja óhlut­drægni og sjálf­stæði dóm­ar­ans.

Þess­ari beiðni var sem fyrr segir hafnað og situr Arn­fríður því áfram.

Auglýsing

Vil­hjálmur var staddur erlendis í dag og því mætti Sveinn Andri Sveins­son hæsta­rétt­ar­lög­maður í hans stað. Sveinn óskaði fyrir hönd Vil­hjálms eftir fresti til að taka afstöðu til þess hvort úrskurð­ur­inn yrði kærður til Hæsta­rétt­ar, en til þess hefur hann þriggja sól­ar­hringa frest.

Arn­fríður upp­fyllir og upp­fyllir enn almenn hæf­is­skil­yrði

Í nið­ur­stöðu Lands­réttar kemur meðal ann­ars fram að Alþingi hafi sam­þykkt skipun dóm­ar­anna, í einu lagi. Á þeim grund­velli hafi Arn­fríður verið skipuð dóm­ari af for­seta Íslands. Skip­unin sé ótíma­bundin og henni verði ekki hagg­að. Þá liggi fyrir að Arn­fríður upp­fylli og upp­fyllti við skip­un­ina almenn hæf­is­skil­yrði sam­kvæmt lögum um dóm­stóla. Sem skip­uðum dóm­ara beri henni að rækja þann starfa sem emb­ætt­inu fylgir í sam­ræmi við stjórn­ar­skránna. Þá njóti hún sjálf­stæðis í emb­ætt­is­at­höfnum sín­um, meðal ann­ars gagn­vart ráð­herra sem gerði til­lögu um skipan hennar í emb­ætt­ið.

Fram kemur að dóm­arar skuli að sjálfs­dáðum gæta að hæfi sínu til að fara með mál og leysa með úrskurði kröfu um að hann víki sæti sökum van­hæf­is. „Til­gangur hæf­is­reglna í rétt­ar­fars­lögum er að tryggja að dóm­ari sitji ekki í máli nema hann sé óhlut­drægur gagn­vart bæði aðilum máls og efni þess. Jafn­framt sé til­gangur þeirra sá að tryggja traust aðil­anna jafnt sem almenn­ings til dóm­stóla með því að koma í veg fyrir að dóm­ari standi að úrlausn máls í til­viki þar sem rétt­mæt tor­tryggni gæti risið um óhlut­drægni hans.“ Þannig birt­ist í hæf­is­reglum útfærsla á þeirri skyldu lög­gjafans sam­kvæmt stjórn­ar­skránni að setja skýrar reglur um hvenær dóm­ari verði tal­inn van­hæfur í máli. Sú skylda grund­vall­ist á skil­yrði ákvæð­is­ins um óhlut­drægan dóm­stól, en það feli í sér áskilnað um að dóm­ari í máli þurfi að vera hlut­laus og að aðilar njóti jafn­ræðis að því leyti, sem ásamt áskiln­aði þess um óháða dóm­stóla sé und­ir­staða þess að maður geti talist njóta rétt­látrar máls­með­ferðar fyrir þeim.

Ekki deilt um per­sónu­lega afstöðu Arn­fríðar í mál­inu

Þannig þurfi atvik eða aðstæður að vera fyrir hendi sem séu til þess fallnar að draga óhlut­drægni dóm­ar­ans í efa. Ekki hafi verið byggt á því að per­sónu­leg afstaða Arn­fríðar til ákærða eða efnis máls hafi verið með þeim hætti að draga megi óhlut­drægni hennar í efa. Heldur hafi ákærði byggt á því að í ljósi ann­marka á skipun dóm­ara í Lands­rétt sam­kvæmt dómum Hæsta­rétt­ar, hafi hann rétt­mæta ástæðu til að tor­tryggja óhlut­drægni hennar og sjálf­stæði. Þannig séu ann­mark­arnir þess eðlis að hún sé ekki með réttu hand­hafi dóms­valds og því ekki bær til að fara með mál­ið.

Þá er rakin lagaum­gjörðin í kringum skipan dóm­ara, að dóm­nefndin meti hæfni umsækj­enda og láti ráð­herra í té umsögn um umsækj­end­ur. Ráð­herra sé óheim­ilt að skipa í dóm­ara­emb­ætti mann sem dóm­nefnd teldi ekki hæf­astan meðal umsækj­enda, hvort heldur einn eða sam­hliða öðrum, nema ef Alþingi sam­þykkti til­lögu ráð­herra um annan umsækj­anda.

Málið hafi verið lagt fyrir Alþingi, líkt og kveðið er á um í grein­ar­gerð með frum­varpi er varð að lögum um dóm­stóla, þar sem fram kemur að í ljósi þess að skip­aðir yrðu 15 dóm­arar í þetta sinn við upp­haf Lands­réttar væri eðli­legt að tryggja aðkomu fleiri en eins valda­hafa rík­is­valds að því.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiInnlent