Þriðjungur kvenna hefur orðið fyrir kynferðislegri áreitni eða ofbeldi í námi eða starfi, þar af um sjö prósent í núverandi starfsumhverfi, samkvæmt fyrstu niðurstöðum rannsóknarverkefnisins Áfallasaga kvenna á vegum Háskóla Íslands. Jafnframt kemur fram í niðurstöðunum að konur í ferðaþjónustu eru í meiri áhættu en aðrar stéttir þegar kemur að kynferðislegri áreitni í starfi. Fyrstu niðurstöður rannsóknarinnar verða kynntar í dag á alþjóðlegum baráttudegi kvenna í húsi Íslenskrar erfðagreiningar í Reykjavík.
Konur í ferðaþjónustu í meiri áhættu
Í tilkynningu frá aðstandendum rannsóknarinnar segir að greining gagnanna sé komin skammt á veg en fyrstu niðurstöður gefa til kynna að hátt hlutfall kvenna verður fyrir áreitni í námi eða starfi. Samkvæmt fyrstu niðurstöðum rannsóknarinnar er hættan á kynferðislegri áreitni er nokkuð breytileg eftir starfsumhverfi hér á landi. Þannig virðast til dæmis konur í flug- og ferðaþjónustu en vera í nokkuð meiri áhættu en margar aðrar starfsstéttir.
Niðurstöðurnar sýna einnig að ríflega fimmtungur þátttakenda í rannsókninni eru með sterk einkenni um áfallastreituröskun en vísbendingar eru um að slík einkenni geti haft í för með sér langvarandi heilsubrest. Konur sem hafa orðið fyrir kynferðislegu eða líkamlegu ofbeldi á lífsleiðinni eru í mestri hættu á að þróa með sér áfallastreituröskun en einnig eru konur sem lent hafa í öðrum félagslegum áföllum á borð við einelti eða framhjáhaldi í töluvert aukinni áhættu.
„Tíðni áfallastreituröskunar mælist nokkuð hærri í okkar þátttakendahópi en í fyrri rannsóknum. Ástæðan er margþætt en hana má meðal annars rekja til þess að við einskorðum okkur ekki við áföll sem ógna beint lífi einstaklinga heldur tekur rannsóknin einnig til félagslegra áfalla og áhrifa þeirra á einkenni áfallastreitu. Við erum virkilega þakklát fyrir hversu góðar viðtökur rannsóknin hefur fengið og það er sérstaklega ánægjulegt að sjá hversu vel núverandi þátttakendahópur endurspeglar íslensku kvenþjóðina með tilliti til aldurs, búsetu, menntunar og tekna,“ segir Unnur Anna Valdimarsdóttir, prófessor við Læknadeild Háskóla Íslands og einn aðstandandi rannsóknarinnar.
Hlutfallið hærra en mælst hefur í fyrri rannsóknum
Áfallasaga kvenna er metnaðarfull vísindarannsókn á vegum Háskóla Íslands sem unnin er í samvinnu við Íslenska erfðagreiningu en markmið hennar er að varpa ljósi á heilsufar kvenna í kjölfar áfalla. Rannsóknin hófst fyrir ári og hingað til hafa um 30.000 konur tekið þátt en opið verður fyrir skráningar nýrra þátttakenda til 1. maí. Hægt verður að taka þátt í rannsókninni til 1. maí nk. á vefnum afallasaga.is en þátttaka hverrar einustu konu skiptir mál.
Í nóvember í fyrra var greint frá bráðabirgðaniðurstöðum eftir að 24 þúsund konur höfðu tekið þátt. Þar kom í ljós að fjórðungur þeirra kvenna sem svöruðu hafði verið nauðgað eða orðið fyrir nauðgunartilraun. Þær leiddu enn fremur í ljós að ríflega 40 prósent þátttakenda í rannsókninni eiga sögu um framhjáhald eða höfnun af hendi maka og svipað hlutfall hefur orðið fyrir andlegu ofbeldi eða einelti í barnæsku eða á fullorðinsárum. Einn af hverjum sex þátttakendum í rannsókninni á að baki lífshættuleg veikindi eða meiðsl og um það bil þriðjungur erfiða fæðingarreynslu.
Streymt verður beint frá fundinum á Facebook-síðu Íslenskrar erfðagreiningar: https://www.facebook.com/%C3%8Dslensk-erf%C3%B0agreining-510756569101060/