Fyrstu til­felli COVID-19 hafa verið stað­fest í troð­full­u­m flótta­manna­búðum í Suð­ur­-Súd­an. Sam­ein­uðu þjóð­irnar ótt­ast að allt geti farið á versta veg í þessu yngsta ríki heims sem er síst allra í stakk búið til að takast á við far­ald­ur­inn.

Tvö fyrstu smitin greindust í búð­un­um, sem eru skammt frá­ höf­uð­borg­inni Juba, hjá fólki á þrí­tugs­aldri. Líkt og víð­ast hvar í Afr­íku hafa fá sýni verið tekin en 174 stað­fest smit hafa verið greind. Rann­sókn­ar­stofur í land­inu geta aðeins greint um 500 sýni á viku.

Tæp­lega 200 þús­und manns njóta verndar Sam­ein­uðu þjóð­anna í búðum vítt og breytt um Suð­ur­-Súd­an. Ríkið lýsti yfir sjálf­stæði frá Súdan árið 2011 og innan tveggja ára hafði þar brot­ist út blóðug borg­ara­styrj­öld, ein sú ó­hugn­an­leg­asta sem sögur fara af. Ítrekað hefur verið reynt að semja um frið og ­leggja niður vopn og undir það nýjasta var skrifað í fyrra. Djúp efna­hag­skreppa hefur fylgt stríð­inu og hung­ursneyð ríkir víða. Grunn­inn­viðir eru í molum og við þessar aðstæður er ómögu­legt að sinna sjúkum af völdum far­ald­urs COVID-19.

Mann­úð­ar­sam­tök og stofn­anir hafa lengi ótt­ast hvað mun­i ­ger­ast ef kór­ónu­veiran fer að breið­ast hratt út meðal fátæk­ustu þjóða heims og þá sér­stak­lega í flótta­manna­búðum þar sem aðstæður eru oft svaka­leg­ar. Ein á­skor­unin fellst í því að koma hlífð­ar­fatn­aði, lyfja­birgðum og heil­brigð­is­starfs­fólki til þess­ara við­kvæm­ustu svæða heims­ins.

Sýna­tökur hafa ekki farið fram í miklum mæli í flótta­manna­búð­um. Í flestum þeirra hafa engar slíkar farið fram að  því er fram kemur í frétt banda­rísku AP-frétta­stof­unn­ar.

Hjálp­ar­starfs­menn í Suð­ur­-Súdan segja fáar leiðir færar til­ að sinna sjúkum ef far­ald­ur­inn nær þar fót­festu. Heil­brigð­is­kerfið byggir nær ein­göngu á utan­að­kom­andi aðstoð ýmissa frjálsra félaga­sam­taka. Aðeins er hægt að ein­angra sjúka á einum spít­ala. Þar voru rúmin 24 en hefur nú verið fjölg­að í átta­tíu. Aðeins átján af þeim sem eru með stað­fest smit hafa þó farið þang­að í ein­angr­un.

Í síð­ustu viku ákváðu stjórn­völd í Suð­ur­-Súdan að slaka á að­gerðum sínum til að hefta útbreiðsl­una. Bar­ir, veit­inga­hús og mark­aðir hafa ­síðan þá verið opn­aðir að nýju. Sam­tök lækna í land­inu telja þetta veru­leg­t á­hyggju­efni þar sem smitum fari fjölg­andi.

Það veldur ekki síst áhyggjum að þeir sem greinst hafa með­ veiruna neita að aðstoða yfir­völd við smitrakn­ingu. Lækn­ir­inn Jos­eph Wamala, ­for­stöðu­maður Alþjóð­legu heil­brigð­is­mála­stofn­un­ar­inn­ar, WHO, í Suð­ur­-Súd­an, ­segir að með þessu stefni fólk sinni nán­ustu fjöl­skyldu í hætt­u.