Þór­dís Kol­brún Reyk­fjörð Gylfa­dótt­ir, ráð­herra ferða­mála, segir að nýleg gagn­rýni hag­fræð­ing­anna Gylfa Zoega og Þór­ólfs Matth­í­as­sonar, sem settar voru fram í greinum í Kjarn­anum og Vís­bend­ingu, eigi ekki við rök að styðj­ast. 

Í greinum sínum færðu hag­fræð­ing­arnir tveir, í sitt­hvoru lagi, fram rök fyrir því að það hefðu verið mis­tök að opna landið fyrir ferða­mönnum um miðjan júní og að það muni hafa nei­kvæð­ari efna­hags­legar afleið­ingar en ef það hefði ekki verið gert. „Með ákvörð­unum sínum um opnun lands­ins hafa stjórn­völd stefnt mik­il­vægum almanna­gæðum í hættu sem eru þau gæði að geta hitt annað fólk, lært með öðru fólki, unnið með öðru fólki og verslað við annað fólk. Og þar með er efna­hag lands­ins einnig stefnt í hætt­u,“ skrif­aði Gylfi.

Þórólfur skrif­aði meðal ann­ar­s að rýmk­andi ákvarð­anir í sótt­vörnum og um opnun landamæra virð­ast hafa verið teknar á grund­velli þrýst­ings hags­muna­gæslu­manna og þröngra hags­muna umbjóð­enda þeirra, ekki á grund­velli hag­ræns upp­gjörs.

Eigin hegðun lands­manna ráði úrslitum

Þór­dís skrifar grein í Morg­un­blaðið í dag þar sem hún seg­ir, undir milli­fyr­ir­sögn­inni „hag­fræð­ingar ger­ast sér­fræð­ingar í sótt­vörn­um“, að Þórólfur Guðna­son sótt­varna­læknir hafi við upp­haf far­ald­urs­ins sagt að erlendum ferða­mönnum fylgdi fremur lítil áhætta. Það hafi enda ekki greinst nema 32 virk smit á landa­mærum í meira en 75 þús­und teknum sýn­um. Inni í þeirri tölu séu Íslend­ingar sem komi erlendis frá. Það sé skoðun þrí­eyk­is­ins svo­kall­aða að eigin hegðun lands­manna ráði úrslitum í bar­átt­unni við far­ald­ur­inn.

Ráðherrann segir að fram undan sé þungur vetur í efna­hags­legu til­liti, bæði fyrir landið í heild og marga ein­stak­linga. „Rík­is­sjóður heldur land­inu að miklu leyti uppi en getur það ekki enda­laust. Upp­sagn­ar­frestir eru að renna út og tíma­bundnar upp­sagnir munu því miður margar breyt­ast í var­an­leg­ar. Margir munu ekki lengur geta leyft sér þá neyslu sem þeir ákváðu að leyfa sér í sumar þrátt fyrir óvissu um afkomu sína til þess að fá nú ein­hverja gleði út úr þessu erf­iða ástand­i.“

Þekkir ekki marga sem fara hring­inn í októ­ber

Það komi því henni á óvart að Gylfi skuli í grein sinni í Vís­bend­ingu leggja áherslu á að Ísland þurfi ekki erlenda ferða­menn því að staða efna­hags­mála sé framar vonum og þannig hafi t.d. merki­lega margir keypt gist­ingu á lands­byggð­inni í sum­ar. „Þetta slær mig svo­lítið eins og að fagna góðu stuði í gleð­skap á mið­nætti án þess að hugsa út í haus­verk­inn að morgni. Ég þekki ekki marga sem ætla að fara hring­inn í októ­ber. „Stjórn­mála­maður ger­ist hag­fræð­ing­ur“ gæti nú ein­hver sagt. Já, ég leyfi mér að hafa áhyggjur af stöðu rík­is­sjóðs, efna­hags­lífs­ins, fyr­ir­tækja og ein­stak­linga. Ég leyfi mér líka að benda á að þótt það sé rétt hjá Gylfa að atvinnu­leys­is­bætur örvi eft­ir­spurn þá er það ekki sjálf­bært. Við þurfum núna á öllu okkar að halda.“