„Það sem við þurfum að hafa áhyggjur af þessa stundina eru þessi samfélagslegu smit sem við erum að greina á hverjum degi og hættan á að stórar hóparsýkingar blossi upp aftur sem illa myndi ganga að ráða við.“
Þetta sagði Þórólfur Guðnason sóttvarnalæknir á upplýsingafundi almannavarna og landlæknis í dag. Enn eru að greinast smit utan sóttkvíar í svipuðum mæli og undanfarið. Í gær greindust tíu smit innanlands og þrír voru utan sóttkvíar. Þau smit er ekki hægt að rekja til þeirra hópsýkinga sem þekktar eru nú þegar með óyggjandi hætti. Hin sjö smit gærdagsins tengjast hins vegar þessum þekktu hópsýkingum.
„Ennþá erum við að sjá smit hjá fólki sem hefur verið með einkenni í nokkra daga án þess að fara í sýnatöku og þannig náð að útsetja marga,“ sagði Þórólfur og brýndi, enn og aftur, fyrir fólki að fara í sýnatöku ef það fyndi nokkur einkenni sem gætu bent til COVID-19. Sagði hann því ekki hægt að segja að náðst hafi fullkomlega utan um smitin og að það sé ákveðið áhyggjuefni að verið sé að greina fólk þessa dagana sem ekki virðist hafa nokkur tengsl við þekktar hópsýkingar.
Því sé hægt að fullyrða að það sé einhver útbreiðsla á veirunni til staðar en takmarkanir innanlands gilda til fimmtudags í næstu viku. Þórólfur mun væntanlega senda heilbrigðisráðherra nýtt minnisblað um helgina.
Frá 20. mars hafa 360 greinst með veiruna innanlands og á landamærunum. Níu hafa þurft að leggjast inn á sjúkrahús sem er svipaður hlutfallslegur fjöldi og fyrr í faraldrinum. Hins vegar eru það heldur yngri einstaklingar sem hafa þurft á innlögn að halda nú en í fyrri bylgjum að sögn sóttvarnalæknis. Öll þau smit sem greinst hafa síðustu vikur eru af völdum hins breska afbrigðis veirunnar.
Þórólfur tiltók fleiri tölfræðilegar staðreyndir um stöðuna á fundinum og sagði að því loknu viðbúið að ef útbreiðslan yrði mikil í samfélaginu myndum við „sjá samskonar mynstur og í fyrri bylgjum“. Í þeim hafa samtals tugir þurft að leggjast inn á sjúkrahús og margir á gjörgæsludeild.
Spurður hvort að ástandið núna kalli mögulega á hertar sóttvarnaaðgerðir sagði Þórólfur að núverandi aðgerðir, sem væru nokkuð harðar, virtust vera að halda faraldrinum „nokkuð vel í skefjum“. Ef meiri tilslakanir væru í gangi værum við „örugglega“ að sjá meiri útbreiðslu veirunnar. „Það þarf ekki mikið til,“ sagði hann og benti á hvað gerst hefur síðustu daga í Þorlákshöfn, á Selfossi og í leikskóla í Reykjavík þar sem hópsýkingar hafa sprottið upp „áður en við er litið“. Hann sagði ástandið nú ekki kalla á hertari aðgerðir en að vissulega þurfi að fylgjst vel með og grípa til viðeigandi ráðstafana ef þess gerist þörf.
Um 80 prósent þeirra sem voru boðaðir í bólusetningu í gær með bóluefni AstraZeneca mættu og er það svipað hlutfall og við hin bóluefnin. Þetta sagði Þórólfur ánægjulegt. Hann sagði útlit fyrir að hingað verði komnir að minnsta kosti 360 þúsund skammta af bóluefni í lok júní og eru þá ekki þá taldir með þeir skammtar sem koma af efnum AstraZeneca og Janssen því dreifingaráætlanir þeirra liggja ekki fyrir.
Sjálfur fékk Þórólfur fyrri sprautuna í gær Hann segist ekki finna fyrir aukaverkunum en hálfpartinn voni það, því það þýði að bóluefnið sé að virka.