Tíu staðreyndir um stóra markaðsmisnotkunarmál Kaupþings

Kaupþing
Auglýsing

1. Í máli sem kallað hefur verið stóra mark­aðs­mis­notk­un­ar­mál Kaup­þings, og tekið var fyrir í Hæsta­rétti Íslands í morg­un, eru níu fyrr­ver­andi starfs­menn Kaup­þings ákærð­ir. Þau níu sem voru ákærð eru Sig­­urður Ein­­ar­s­­son, fyrrum starf­andi stjórn­­­ar­­for­­maður Kaup­­þings, Hreiðar Már Sig­­urðs­­son, fyrr­ver­andi for­­stjóri Kaup­­þings, Magnús Guð­­munds­­son, fyrr­ver­andi for­­stjóri Kaup­­þings í Lúx­em­­borg, Ingólfur Helga­­son, fyrr­ver­andi for­­stjóri Kaup­­þings á Íslandi, Bjarki Diego, fyrr­ver­andi fram­­kvæmda­­stjóri útlána, Einar Pálmi Sig­­munds­­son, fyrr­ver­andi fram­­kvæmda­­stjóri eigin við­­skipta Kaup­­þings, Pétur Freyr Guð­mar­s­­son, fyrr­ver­andi starfs­­maður eigin við­­skipta, Birnir Sær Björns­­son, fyrr­ver­andi starfs­­maður eigin við­­skipta, og Björk Þór­­ar­ins­dótt­ir, sem sæti átti í lána­­nefnd Kaup­­þings. Björk er ákærð fyrir umboðs­svik í mál­inu, ekki mark­aðs­mis­notk­un. 

2. Í mál­inu er hinum ákærðu gefið að sök að hafa ýmist komið í veg fyrir eða hægt á lækkun á verði hluta­bréfa í Kaup­­þingi, frá hausti 2007 og fram að falli bank­ans haustið 2008, og aukið selj­an­­leika þeirra með „kerf­is­bundn­um“ og „stór­­felld­um“ kaup­um, eins og segir í ákæru, í krafti fjár­­hags­­legs styrks bank­ans. 

3. Stærð og umfang máls­ins á sér ekki hlið­­stæðu hér á landi. Aðal­­­með­­­ferð þess í hér­aðs­dómi Reykja­víkur tók 22 daga og yfir 50 manns voru kall­aðir til­­ ­­sem vitn­i á meðan að hún stóð yfir. Það liðu fimm vikur frá því að aðal­­­með­­­ferð­ í mál­inu lauk og þangað til að dómur fékkst. 

Auglýsing

4. Hér­aðs­dómur komst að þeirri nið­ur­stöðu 26. júní í fyrra að Hreiðar Már, Sig­urð­ur, Ingólf­ur, Einar Pálmi, Birnir Snær, Pétur Krist­inn og Bjarki væru sekir í mál­inu. Bjarki var ein­ungis dæmdur vegna ákæru fyrir umboðs­svik. Tveimur liður ákæru á hendur Magn­úsi var vísað frá en að öðru leyti var hann sýkn­aður af þeim sökum sem á hann voru born­­ar. Björk var sýknuð af ákærðu um umboðs­svik í mál­inu. 

5. Við aðal­­­með­­­ferð máls­ins fyrir hér­aði fór Björn Þor­­valds­­son, sak­­sókn­­ari hjá emb­ætti sér­­staks sak­­sókn­­ara (nú emb­ætti hér­aðs­sak­sókn­ara) sem flutti mál­ið, fram á að refsiramm­inn fyrir mark­aðs­mis­­­not­k­un­­ar­brot yrði full­nýttur auk þess sem tekið yrði til­­lit til 72. greinar almennra hegn­ing­­ar­laga um aukna refs­ingu þegar hér­­að­­dómur myndi fella dóma yfir Hreið­­ari Má, Sig­­urði og Ingólfi. Það þýddi að emb­ætti sér­­staks sak­­sókn­­ara fór fram á að þeir myndu allir fá níu ára fang­els­is­­dóma.

6. Ingólfur Helga­son hlaut þyngstan dóm í mál­inu, fjög­urra og hálfs árs fang­elsi. Bjarki H. Diego hlaut tveggja og hálfs árs dóm, Einar Pálmi tveggja ára skil­orðs­bund­inn dóm og Birnir Sær og Pétur Krist­inn fengu báðir 18 mán­aða skil­orðs­bund­inn dóm. Hreið­ari Má var ekki gerð frek­ari refs­ing í hér­aði í mál­inu, en hann afplánar nún þegar fimm og hálfs árs fang­els­is­dóm vegna Al Than­i-­máls­ins svo­kall­aða. Sig­urður Ein­ars­son fékk eins árs hegn­ing­ar­auka við þann fjög­urra ára dóm sem hann hlaut í Al Than­i-­mál­in­u. Dóm­­ur­inn í mál­inu er 96 blað­­síður að lengd.

7. Hreiðar Már og Magnús voru, líkt og áður sagði, báðir á meðal þeirra sem hlutu dóm í Hæsta­rétti Al Than­i-­mál­inu svo­kall­aða. Þeir eru báðir í afplánun á Vernd sem stend­ur. Mann­rétt­inda­dóm­stóll Evr­ópu er nú með það til athug­unar að taka það mál til skoð­un­ar. Þeir voru einnig dæmdir sekir í hér­aði í  svoköll­uðu Marp­­le-­­máli í októ­ber í fyrra. Hreiðar Már hlaut þá sex mán­aða auka­refs­ingu en Magnús var dæmdur í 18 mán­aða fang­elsi. Skúli Þor­­valds­­son var einnig dæmdur til sex mán­aða fang­els­is­vistar en Guðný Arna Sveins­dótt­ir, fyrr­ver­andi fjár­­­mála­­stjóri bank­ans, var sýknuð af ákæru í mál­inu. Hreiðar Már og Guðný Arna voru ákærð fyrir fjár­­­drátt og umboðs­­svik. Magnús var ákærður fyrir hlut­­deild í fjár­­drætti og umboðs­svikum og Skúli var ákærður fyrir hylm­ingu. Mál­inu var áfrýjað til Hæsta­réttar og bíður fyr­ir­töku þar. Hreiðar Már, Magnús og Sig­urður voru hins vegar allir sýkn­aðir í svoköll­uðu CLN-­málií Hér­aðs­dómi Reykja­víkur í jan­ú­ar. Því mli hefur einnig verið áfrýjað til Hæsta­rétt­ar. 

8. Greint hefur verið frá því í fjöl­miðlum að fleiri hrun­mál séu í rann­sókn gagn­vart ein­stak­l­ingum sem þegar hafa hlotið dóma vegna ann­­arra hrun­­mála. Þar á meðal eru mál sem snúa að Kaup­­þingi og hluta þeirra sak­­born­inga sem þegar hafa hlotið dóma í Al Than­i-­­mál­inu fyrir Hæsta­rétti og stóra mark­aðs­mis­­­not­k­un­­ar­­mál­inu og Marp­­le-­­mál­inu í hér­­aðs­­dómi. Þá eru einnig mál til rann­­sóknar sem snúa að stjórn­­endum Glitnis og Lands­­bank­ans.

9.Verj­endur þriggja sak­born­inga, Hreið­ars Más, Sig­urðar og Magn­ús­ar,  kröfð­ust þess að tveir hæsta­rétt­ar­dóm­ar­ar, Þor­­geir Örlygs­­son og Ing­veldur Ein­­ar­s­dótt­ir, vikju sæti í stóra mark­aðs­mis­notk­un­ar­mál­inu þegar það yrði tekið fyrir í Hæsta­rétt­i. Þor­­geir vegna þess að sonur hans væri yfir­­lög­fræð­ingur Kaup­­þings ehf og hann hefði fjár­­hags­­lega hags­muni af því að sak­­fellt yrði í málum gegn fyrr­ver­andi stjórn­­endum og Ing­veldur vegna þess að sonur hennar hafi starfað fyrir emb­ætti sér­­staks sak­­sókn­­ara á árunum 2011 til 2013. Hæsti­réttur hafn­aði kröfu þeirra á mið­viku­dag.

10. Málið var tekið fyrir í Hæsta­rétti Íslands í morgun og þar end­ur­tók Björn Þor­láks­son sak­sókn­ari þá kröfu sína að refsiramm­inn yrði full­nýttur í mál­inu. Hann sagði, sam­kvæmt end­ur­sögn mbl.is, að sak­born­ingar í mál­inu hefðu haft aug­­ljós­an bein­an og óbein­an hag af hátt­­sem­inni vegna kaup­rétt­ar þeirra og him­in­hárra bón­us­greiðslna. Það hefði stuðlað að því að þeir voru til­­­bún­­ir að grípa til örþrifa­ráða til að halda uppi verði hluta­bréf­anna. Umboðs­svik­in og mark­aðs­mis­­­not­k­un­in hefðu átt þátt í að leiða bank­ann til glöt­un­ar og gera tjón kröf­u­hafa og sam­­fé­lags­ins verra. Þá væru brot­in for­­dæma­­laus hvaða varðar stærð þó dæmt hefði verið fyr­ir svipuð brot áður.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar
None