Sigríður Á. Andersen dómsmálaráðherra telur að íslenska þjóðkirkjan hafi ekki fullreynt allar hagræðingarmöguleika sína og að dómsmálaráðuneytið sé tilbúið að aðstoða kirkjuna við þær hagræðingar. Þetta segir ráðherra í svari við fyrirspurn Kjarnans um hvort verða eigi við kröfu biskupsstofu og kirkjuráðs um auknar fjárveitingar til þjóðkirkjunnar.
Í umsögn biskupsstofu og kirkjuráðs við fjárhagsáætlun ríkisins fyrir árin 2018-2022 er talið að fjárveitingar til kirkjunnar séu vanreiknaðar um rúmlega einn og hálfan milljarð. Kirkjan vill að ríkið standi við hið svokallaða kirkjujarðasamkomulag sem gert var árið 1997. Í því samkomulagi felst að Þjóðkirkjan afhenti ríkinu um 600 jarðir til eignar en á móti átti ríkið að greiða laun 138 presta og 18 starfsmanna Biskupsstofu.
Í umsögninni kemur fram að kirkjan og ríkið hafi gert með sér samning um skerðingu fjárúthlutunar samkvæmt forsendum kirkjujarðasamkomulagsins af ósk ríkisins í kjölfar efnahagshrunsins 2008. Sá samningur var tímabundinn og hann endurnýjaður árlega. Þar sem ríkið hefur ekki lagt fram kröfu um að samningurinn verði endurnýjaðaður segir í umsögninni að „þar með má ljóst vera að tímabili uppnáms í fjármálum ríkisins er lokið að mati ríkisins“. Kirkjan telur því engar ástæður fyrir tímabundinni skerðingu séu til staðar lengur.
Kirkjan hefur farið fram á það áður að skilmálar kirkjujarðasamkomulagsins verði teknir upp aftur. Þrátt fyrir að í umsögninni segi að ríkið hafi ekki sóst eftir að endurnýja samninga um skertar fjárveitingar síðastliðin tvo ár sendi þjóðkirkjan frá sér fréttatilkynningu árið 2015 að hún hafi hafnað beiðni um endurnýjun. Kjarninn fjallaði um málið á sínum tíma.
Útreikningar Kirkjuráðs mun hærri en ríkisins
Kirkjan telur að notast eigi við forsendur kirkjujarðasamkomulagsins við útreikninga á fjárveitingum til hennar og að kirkjan eigi ekki að taka á sig frekari skerðingar. Samkvæmt umsögninni er talið að ríkið þurfi að hækka áætlaðar fjárveitingar um 553,6 milljónir til að uppfylla skilyrði kirkjujarðasamkomulagsins.
Biskupsstofa og Kirkjuráð telja einnig samkvæmt umsögninni að þar sem efnahagskreppunni sé lokið eigi einnig að reikna sóknargjöld út frá þeim lögum sem að þeim lúta. Í kjölfar efnahagshrunsins hafa bráðabirgðar ákvæði verið sett á lög um sóknargjöld sem ógilda upprunalegar forsendur lagan fyrir útreikningi sóknargjalda.
Síðan 2009 hefur upphæð sóknargjalda því verið stjórnað með bráðabirgðar lagasetningum ár hvert. Kirkjan fór opinberlega fram á það í desember á síðastliðnu ári að því yrði hætt og sóknargjöld rynnu óskert til trúfélaga.
Samkvæmt útreikningum kirkjunnar eru áætluð sóknargjöld sem eiga að renna til kirkjunnar því vanreiknuð um 1.111,5 milljónir króna.Kirkjan telur því að ef fjárveitingar til hennar hækki ekki muni ríkið skulda henni samtals 1.669 milljónir króna.
Í svari dómsmálaráðherra við fyrirspurn Kjarnans hvort hækka eigi fjárveitingar til kirkjunnar segir að ekki verði gert ráð fyrir því að svo verði á grundvelli sóknargjalda. Ráðherra segir að sóknargjöldin séu ákveðin í fjárlögum og ekki liggi fyrir neinir sérstakir samningar við kirkjuna varðandi annað. Dómsmálaráðuneytið telur að kirkjumálasamkomulagið hafi verið efnt að fullu fram til ársins 2016. Samkvæmt ráðherra eru viðræður milli ríkis og kirkju í gangi varðandi endurskoðun á því samkomulagi. Ráðherra segir að „málið sé hins vegar flókið og viðræðum miði hægt“.
