Fjöldi herskipa við gaslekana – Svæðið skilgreint sem „glæpavettvangur“

Þótt gas flæði ekki lengur út úr gasleiðslum Nord Stream 1 og 2 er enn gas í þeim. Á vettvang streymir nú fjöldi herskipa frá nokkrum ríkjum. Rússar gætu talið sig eiga rétt á að koma að rannsókninni þar sem atvikið átti sér stað á alþjóðlegu hafsvæði.

Mynd frá sænsku strandgæslunni sýnir hversu stór hvert og eitt gat á leiðslunni er. Uppstreymið raskaði sjó á um kílómetra svæði.
Mynd frá sænsku strandgæslunni sýnir hversu stór hvert og eitt gat á leiðslunni er. Uppstreymið raskaði sjó á um kílómetra svæði.
Auglýsing

Talið er að gas sé hætt að leka út um göt á gasleiðsl­unum Nord Str­eam 1 og 2 í Eystra­salti. Engin ummerki sjást lengur á yfir­borði sjávar um gas­streymi. Gríð­ar­legt magn metangass hefur sloppið beint út í and­rúms­loftið síð­ustu daga eða frá því að spreng­ingar urðu á hafs­botni í byrjun síð­ustu viku. Fjögur göt hið minnsta eru á leiðsl­unum sem liggja frá Rúss­landi og til Þýska­lands. Spreng­ing­arnar urðu í nágrenni dönsku eyj­unnar Borg­und­ar­hólms og eitt gatanna er innan efna­hags­lög­sögu Dana og annað innan lög­sögu Svía. Tvö eru talin vera á alþjóð­legu haf­svæði.

Auglýsing

Nú þegar gas er hætt að leka út úr leiðsl­unum hefst nýr kafli í rann­sókn máls­ins. Dönsk og sænsk stjórn­völd hafa tekið höndum saman við rann­sókn­ina og hafa skip á vegum herja land­anna þegar verið send á vett­vang.

Danska rík­is­út­varpið greindi frá því í morgun að her-, strand­gæslu- og lög­reglu­yf­ir­völd í Dan­mörku haldi spil­unum nú þétt að sér og vilji ekk­ert gefa upp um hver næstu skref í rann­sókn­inni séu. Ljóst er að senda þarf kaf­ara eða kaf­báta niður að göt­unum á leiðsl­unum því talið er að lögun gatanna og önnur ummerki á svæð­inu gætu gefið vís­bend­ingar um hvað olli spreng­ing­un­um. Danskir stjórn­mála­menn hafa þegar sagt um vilja­verk hafi verið að ræða en ekki óhapp af ein­herju tagi. Spjótin bein­ast að Rúss­landi og hafa m.a. úkra­ínsk og pólsk stjórn­völd óhikað sagt að Rússar beri ábyrgð á verkn­að­in­um.

D­anska orku­stofn­unin segir að þrátt fyrir að engin ummerki um gasleka sjá­ist á yfir­borði sjávar og að gas sé hætt að leka út um götin þýði það ekki að leiðsl­urnar séu orðnar tómar heldur að þrýst­ingur inni í þeim og umhverfis þær sé orð­inn jafn.

Í síð­ustu viku voru sér­fræð­ingar opin­berra stofn­anna ákafir í að tjá sig um gaslek­ann mikla. Nú er hins vegar komið annað hljóð í strokk­inn – það er að segja ekk­ert hljóð – því þessir sömu sér­fræð­ingar vilja ekk­ert segja núna. „Við munum ekki tjá okkur um atburð­ina í Eystra­salti vegna örygg­is­sjón­ar­miða,“ hefur DR eftir sam­skipta­stjóra dönsku varn­ar­mála­stofn­un­ar­inn­ar. Sömu svör hafa frétta­menn sænskra fjöl­miðla fengið í morg­un. Eng­inn vill tjá sig um stöð­una í augna­blik­inu þar sem rann­sókn máls­ins er sögð á við­kvæmu stigi.

Frá því að lek­inn upp­götv­að­ist hefur haf­svæðið verið lokað allri umferð skipa og flug­fara í ákveð­inni hæð.

Absalon við höfn í Borgundarhólmi á föstudag. Mynd: EPA

Meðal skipa sem nú eru á svæð­inu þar sem gaslek­inn átti sér stað er frei­gátan Absa­lon. Hún er í eigu danska hers­ins og er útbúin bæði vopnum og rat­sjám til rann­sókna á hafs­botni. Einnig eru þar sænsk, norsk, þýsk og og frönsk her­skip. Þá hafa her­þyrlur sveimað yfir svæð­inu í dag. „Ég tjái mig ekki um hvernig rann­sókn­inni verður háttað en ég get greint frá því að þetta er glæpa­vett­vangur að mati sænskra yfir­valda og að örygg­is­lög­reglan og emb­ætti sak­sókn­ara hafa yfir­um­sjón með rann­sókn­inn­i,“ segir Jimmie Adams­son, sam­skipta­stjóri sænska sjó­hers­ins.

Bent hefur verið á að þar sem að minnsta kosti tvö göt gasleiðsl­unnar eru á alþjóð­legu haf­svæði sé óvissa um hver eigi að bera ábyrgð og fram­kvæma rann­sókn á því sem gerð­ist. Fleiri ríki gætu talið sig eiga rétt að rann­saka vett­vang­inn, m.a. Rúss­ar.

Hins vegar þykir víst að spreng­ing­arnar urðu innan efna­hags­lög­sögu Dan­merkur og Sví­þjóðar og því borð­leggj­andi að yfir­völd í þeim löndum leiði rann­sókn­ina.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira úr sama flokkiErlent