Píratar væru stærsti flokkur landsins ef ungt og tekjulítið fólk kysi einvörðungu

Píratar eru sterkir á höfuðborgarsvæðinu og á Vesturlandi. Ungt og tekjulítið fólk lítur frekar til þeirra en annarra flokka. Og enginn flokkur sem á þegar sæti á Alþingi hefur bætt við sig meira fylgi frá 2017 en Píratar.

Píratar
Auglýsing

Sá flokkur sem þegar er með kjörna þing­menn sem hefur bætt við sig mestu fylgi það sem af er kjör­tíma­bili, sam­kvæmt könn­unum MMR, eru Pírat­ar. Í síð­ustu tveimur könn­unum fyr­ir­tæk­is­ins hefur fylgi flokks­ins mælst að með­al­tali 13,9 pró­sent, sem er 3,4 pró­sentu­stigum meira en Píratar fengu í kosn­ing­unum 2017. 

Fyrir liggur að ein­hverjar breyt­ingar verða á for­ystu­sveit Pírata þegar kosið verður til Alþingis í sept­em­ber 2021, en bæði Helgi Hrafn Gunn­ars­son og Smári McCart­hy, sem báðir voru odd­vitar lista í síð­ustu kosn­ing­um, hafa greint frá því að þeir ætli ekki að bjóða sig fram í næstu kosn­ing­um. 

Hall­dóra Mog­en­sen, Þór­hildur Sunna Ævars­dóttir og Björn Leví Gunn­ars­son hafa öll gefið það út að þau sæk­ist eftir áfram­hald­andi þing­mennsku Jón Þór Ólafs­son hefur ekki greint opin­ber­lega frá áformum sín­um. 

Píratar hafa sýnt það að flokk­ur­inn er vel stjórn­tæk­ur, með því að vera hluti af meiri­hluta­stjórn í Reykja­vík á síð­ustu tveimur kjör­tíma­bilum þar sem sam­starf við þrjá aðra flokka, tvo í stjórn­ar­and­stöðu á þingi og einn í rík­is­stjórn, hefur gengið vel. 

Mjög sterk staða á Vest­ur­landi

Ef ein­ungis fólk undir þrí­tugu myndi kjósa á Íslandi þá væru Píratar stærsti flokkur lands­ins með 24,9 pró­sent atkvæða. Þeir væru líka eini flokk­ur­inn sem fengi yfir 20 pró­sent fylgi og hafa bætt við sig 7,1 pró­sentu­stigi hjá þessum ald­urs­hópi á kjör­tíma­bil­in­u. 

Stuðn­ingur við Pírata dalar svo eftir því sem kjós­endur eld­ast og er minnstur hjá 68 ára og eldri, þar sem hann mælist ein­ungis 5,7 pró­sent. 

Auglýsing
Það kemur lík­ast til fæstum á óvart að Píratar sækja stóran hluta af fylgi sínu á höf­uð­borg­ar­svæð­ið. Þar segj­ast 15,6 pró­sent kjós­enda styðja flokk­inn. Það sem er óvænt­ara er að Píratar hafa styrkt stöðu sína mjög á Vest­ur­landi og á Vest­fjörð­um. Þar mælist stuðn­ingur við flokk­inn 6,7 pró­sent í kringum kosn­ing­arnar 2017 en í síð­ustu tveimur könn­unum MMR hefur það land­svæði mælst sterkasta vígi Pírata, og fylgi þeirra 18,3 pró­sent. 

Það er bæt­ing upp á 11,6 pró­sentu­stig á kjör­tíma­bil­inu. Ein­ungis Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn, með 21,1 pró­sent, mælist stærri á Vest­ur­landi og Vest­fjörð­u­m. 

Staða Pírata er verst á Norð­ur­landi, þar sem 7,4 pró­sent aðspurðra í könnun MMR seg­ist styðja flokk­inn. 

Bæta við sig hjá öllum tekju­hópum

Þá er ljóst að Píratar eru það stjórn­mála­afl sem höfðar mest til tekju­lægstu ein­stak­ling­anna í sam­fé­lag­inu. Hjá þeim sem eru með undir 400 þús­und krónur á mán­uði í heim­il­is­tekjur mælist stuðn­ingur við þá 24,6 pró­sent. Sá flokkur sem kemst næst þeim er Sam­fylk­ingin með 13,5 pró­sent, eða 11,1 pró­sentu­stigi minna fylg­i. 

Í kringum síð­ustu kosn­ingar voru Píratar líka sá flokkur sem mæld­ist með sterk­ustu stöð­una hjá þessum tekju­hópi, en þá sögð­ust 15,8 pró­sent aðspurðra innan hans styðja flokk­inn. Það var nán­ast sama hlut­fall og studdi Vinstri græn (15,7 pró­sent) og lít­il­lega fleiri en sögð­ust ætla að kjósa Sjálf­stæð­is­flokk­inn (14,7 pró­sent) og Flokk fólks­ins (14,4 pró­sent). 

Athygli vekur að Píratar bæta við sig fylgi í öllum tekju­hópum þótt það minnki með hverjum þeirra, og mælist minnst hjá þeim kjós­endum sem eru með 1,2 milljón krónur eða meira á mán­uði í heim­il­is­tekjur (8,9 pró­sent).

Fylgi Pírata dreif­ist nokkuð jafnt á fólk eftir mennt­un­ar­stigi og ekki er mik­ill munur á milli kynja, þótt aðeins fleiri konur seg­ist styðja flokk­inn en karl­ar. 

Vita með hverjum þeir vilja starfa

Píratar hafa verið nokkuð skýrir með hvert hugur þeirra stefnir eftir næstu kosn­ing­ar, í rík­is­stjórn.

Hall­­dóra Mog­en­sen sagði í hlað­varps­þætt­inum Arn­ar­hóli í síð­ustu viku að Sam­­fylk­ingin og Við­reisn væru aug­­ljósu kost­irnir fyrir Pírata í því rík­­is­­stjórn­­­ar­­sam­­starfi. „Það þyrfti vænt­an­­lega að verða fjórði aðili. Ég veit ekki hver það yrði, bara hver það yrði ekki. Það yrði klár­­lega ekki Sjálf­­stæð­is­­flokk­­ur­inn og ég sé engar for­­sendur til að vinna með Mið­­flokkn­­um.“

Þar sagði Hall­­dóra að hún upp­­lifi Pírata sem frjáls­­lyndan félags­­hyggju­­flokk á miðj­unni. Hún sæi Sam­­fylk­ing­una líka sem frjáls­­lyndan flokk sem halli sér til vinstri og Við­reisn sem slíkan sem halli sér til hægri. Hún sagði að hún þoli ekki þá for­ræð­is­hyggju sem henni finnst birt­­ast víða í stjórn­­­mál­­um. „Það er ástæðan fyrir því að ég á mjög erfitt með suma flokka. Þessi íhalds­­­semi felur í sér ofboðs­­lega mikið stjórn­­­lyndi og for­ræð­is­hyggju.“

Úttekt á bakgrunni stuðningsmanna flokka

Kjarn­inn hefur fengið aðgang að gögnum um bak­grunns­breytur þeirra sem svarað hafa könn­unum MMR um fylgi stjórn­mála­flokka. Þær breytur sem um ræðir eru kyn, ald­ur, búseta, menntun og heim­il­is­tekj­ur. Gögnin eru ann­ars vegar úr síð­ustu tveimur könn­unum MMR, sem gerðar voru 23-28. októ­ber og 6-11. nóv­em­ber 2020 (sam­tals 1.858 svar­end­ur), og hins vegar úr tveimur könn­unum sem gerðar voru öðru hvoru megin við síð­ustu þing­kosn­ingar árið 2017. Með því að skoða þær kann­an­ir, sem fram­kvæmdar voru 26-27. októ­ber og 14.-17. nóv­em­ber 2017 (sam­tals 1.924 svar­end­ur), er hægt að sjá þær breyt­ingar sem orðið hafa á bak­grunns­breytum stuðn­ings­manna flokk­anna frá þeim tíma. Næstu daga mun Kjarn­inn birta umfjöllun um alla þá átta flokka sem mældir eru í könn­unum MMR og í kjöl­farið ýmis konar aðra umfjöllun byggða þeim upp­lýs­ingum sem gagna­safnið geym­ir.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Þorbjörn Guðmundsson
Er íslenska velferðarkerfið ekki lengur griðarstaður þeirra sem minnst hafa?
Kjarninn 11. janúar 2023
Takk fyrir og sjáumst á nýjum miðli á föstudag
Bréf frá ritstjóra Kjarnans vegna sameiningar við Stundina og þess að nýr framsækinn fréttamiðill verður til í lok viku.
Kjarninn 11. janúar 2023
Sverrir Albertsson
Vatn á myllu kölska
Kjarninn 11. janúar 2023
Lögreglumenn standa vörð um gröfurnar í námunni.
Berjast fyrir þorpi á barmi hengiflugs
Lítið þorp í Rínarlöndum Þýskalands er allt komið í eigu kolarisa. Fyrirtækið ætlar sér að mylja niður húsin og stækka kolanámu sína sem þegar þekur um 80 ferkílómetra. Þetta þykir mörgum skjóta skökku við í heimi sem berst við loftslagsbreytingar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Arnþrúður Karlsdóttir, útvarpsstjóri Útvarps Sögu.
Útvarp Saga telur fjölmiðlastyrki skapa tortryggni og bjóða upp á frændhygli
Fjögur fjölmiðlafyrirtæki hafa til þessa skilað inn umsögnum um frumvarp Lilju Alfreðsdóttur menningar- og viðskiptaráðherra, sem mun að óbreyttu framlengja núverandi styrkjakerfi til fjölmiðla.
Kjarninn 10. janúar 2023
Sólveig Anna Jónsdóttir formaður Eflingar.
Viðræðum slitið og Efling undirbýr verkfallsaðgerðir
Samtök atvinnulífsins hafa hafnað gagntilboði Eflingar um skammtímakjarasamning, sem kvað á um meiri launahækkanir en SA hefur samið um við aðra hópa á almennum vinnumarkaði til þessa. Efling undirbýr nú verkfallsaðgerðir.
Kjarninn 10. janúar 2023
Palestínski fáninn á lofti í mótmælum í Reykjavík. Ísraelskri lögreglu hefur nú verið fyrirskipað að rífa fánann niður á almannafæri.
Fánabann og refsiaðgerðir í Palestínu í kjölfar niðurstöðu Sameinuðu þjóðanna
Degi eftir að ný ríkisstjórn tók við völdum í Ísrael samþykkti allsherjarþing Sþ að fela Alþjóðadómstólnum í Haag að meta lögmæti hernáms Ísraelsríkis á Vesturbakkanum. Síðan þá hefur stjórnin gripið til refsiaðgerða og nú síðast fánabanns.
Kjarninn 10. janúar 2023
Gríðarlega mikil dæling á sandi á sér stað í Landeyjahöfn á hverju ári. Markarfljótið ber hundruð þúsunda tonna af jarðefnum út í sjó og það á til að safnast upp í mynni hafnarinnar.
Vilja sjúga sand af hafsbotni í stórum stíl og flytja út
Eftirspurn eftir íslenskum jarðefnum er gríðarleg ef marka má framkomin áform erlendra stórfyrirtækja um nýtingu þeirra. Vinsældir hafnarinnar í Þorlákshöfn eru samhliða mjög miklar.
Kjarninn 10. janúar 2023
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar