Í Reykja­vík eru slíkar íbúðir 5,26 pró­sent allra íbúða. Í Kópa­vogi, Hafn­ar­firði og Mos­fellsbæ eru þær yfir þrjú pró­sent. Tvö sveit­ar­fé­lög skera sig áfram sem áður út. Ein­ungis 2,54 pró­sent íbúða á Sel­tjarn­ar­nesi eru félags­leg­ar. Í Garðabæ eru þær hlut­falls­lega enn færri, eða 0,67 pró­sent. Ekk­ert annað sveit­ar­fé­lag á land­inu sem hefur yfir eitt þús­und íbúðir innan sinna vébanda er með svo lágt hlut­fall allra íbúða helg­aðar félags­lega kerf­inu, en í Garðabæ eru alls 6.447 íbúð­ir. 

Almennar íbúðir fyrir tekju­lága

Til við­bótar við ofan­greindar upp­lýs­ingar svar­aði Sig­urður Ingi því hversu margar almennar íbúðir hafa verið byggðar í sveit­ar­fé­lögum lands­ins. Lög um bygg­ingu slíkra íbúða voru sam­­­þykkt sum­­­­­arið 2016. Hið nýja íbúða­­­­kerfi er til­­­­raun til að end­­­­ur­reisa ein­hvern vísi að rík­is­rekna félags­­­­­­­lega hús­næð­is­­­­kerf­inu sem var aflagt undir lok síð­­­­­­­ustu aldar með þeim afleið­ingum að félags­­­­­­­legum íbúðum fækk­­­­aði um helm­ing milli áranna 1998 og 2017.

Mark­mið þeirra laga var að bæta hús­næð­is­ör­yggi þeirra sem eru undir ákveðnum tekju- og eign­­­ar­­­mörkum með því að auka aðgengi að öruggu og við­eig­andi leig­u­hús­næði. Þannig yrði stuðlað að því að hús­næð­is­­­kostn­aður sé í sam­ræmi við greiðslu­­­getu þeirra sem leigja hús­næðið og fari að jafn­­­aði ekki yfir 25 pró­­­sent af tekjum þeirra. 

Lögin byggðu á yfir­­­lýs­ingu sem þáver­andi rík­­­is­­­stjórn Sig­­­mundar Dav­­­íðs Gunn­laugs­­­sonar gaf út í tengslum við kjara­­­samn­inga sem voru und­ir­­­rit­aðir í maí 2015. Í henni var gert ráð fyrir að 2.300 íbúðir yrðu byggðar á árunum 2015 til 2018.

Lengri tíma tók hins vegar að klára lögin og fyrstu úthlut­­­anir á grund­velli þeirra fóru ekki fram fyrr en á árinu 2016.

Um 90 pró­sent almennra íbúða á höf­uð­borg­ar­svæð­inu í Reykja­vík

Íbúð­­­irnar sem hafa fengið stofn­fram­lög eru ætl­­­aðar fyrir allskyns hópa sem eru með lágar tekj­­­ur. Þar ber fyrst að nefna þá félags­­­hópa sem eru undir skil­­­greindum tekju- og eign­­­ar­við­mið­­­um. 

Stór hluti þess­­­arar upp­­­­­bygg­ing­­­ar, sem er afar umfangs­­­mik­il, er á vegum Bjargs íbúða­­­fé­lags, sem var stofnað af ASÍ og BSRB fyrir nokkrum árum síð­­­an, og er rekið án hagn­að­­­ar­­­mark­miða.

Ýmsar íbúðir sem eru ekki innan almenna íbúða­kerf­is­ins eða eru ekki í eigu sveit­ar­fé­laga falla þó ekki undir þessa upp­taln­ingu líkt og allar íbúðir Félags­stofn­unar stúd­enta og hluti íbúða Bygg­ing­ar­fé­lags náms­manna, hluti íbúða Brynju – Hús­sjóðs ÖBÍ, íbúðir Leigu­fé­lags­ins Brí­etar og fleiri.

Almenna ibúða­kerfið er fjár­­­­­magnað þannig að ríkið veitir stofn­fram­lag sem nemur 18 pró­­­sent af stofn­virði almennra íbúða. Stofn­virði er kostn­að­­­ar­verð íbúð­­­ar­inn­­­ar, sama hvort það er við bygg­ingu hennar eða vegna kaupa á henn­i. 

Reykja­vík hefur tekið á sig meg­in­þorra ábyrgðar á upp­­­bygg­ingu á almenna íbúð­­ar­­kerf­inu fyrir lág­­tekju­­fólk sem eru í vand­ræðum með að taka þátt á hefð­bundnum íbúða­­mark­að­i. Alls 89,4 pró­sent allra almennra íbúða sem hafa risið á höf­uð­borg­ar­svæð­inu á und­an­förnum árum eru í Reykja­vík.

Það er ekki án kostn­aðar fyrir höf­uð­­borg­ina, eða íbúa henn­­ar, sem greiða fyrir rekst­­ur­inn með útsvari  og fast­­eigna­­gjöld­­um. Sveit­­­ar­­­fé­lög veita nefn­i­­lega 12 til 16 pró­­­sent stofn­fram­lag til verk­efn­anna. Þau geta falist í beinu fjár­­­fram­lagi en eru oftar en ekki í formi úthlut­unar á lóðum eða lækk­­­unar eða nið­­­ur­­­fell­ingar á gjöldum sem þyrfti ann­­­ars að greiða til sveit­­­ar­­­fé­lags­ins. 

Fleiri almennar íbúðir í útjaðr­inum en í Krag­anum

Reykja­vík­­­­­ur­­­borg hefur meðal ann­­­ars úthlutað Bjargi íbúð­­­ar­­­fé­lagi lóðir undir mörg hund­ruð íbúðir á stöðum eins í Úlf­­­arsár­dal, Bryggju­hverf­inu og Hraun­bæ, en líka á þétt­ing­­areitum í gamla hluta borg­­­ar­innar á borð við Kirkju­sand, Voga­­­byggð og Skerja­­­byggð.

Í svari Sig­urðar Inga kemur fram að alls 446 almennar leigu­í­búðir fyrir tekju‐ og eigna­lága hafi risið á höf­uð­borg­ar­svæð­inu. Alls 399 þeirra eru í Reykja­vík. Í Garðabæ hafa risið 22 slíkar íbúð­ir, 15 í Kópa­vogi og tíu í Hafn­ar­firði. Ekki ein ein­asta almenna leigu­í­búð hefur risið í Mos­fellsbæ eða á Sel­tjarn­ar­nesi enn sem komið er. 

Athygli vekur að þrjú sveit­ar­fé­lög fyrir utan höf­uð­borg­ar­svæðið hafa byggt meira magn af almennum íbúðum en öll sveit­ar­fé­lögin á höf­uð­borg­ar­svæð­inu, utan Reykja­vík­ur. Þar fer Akra­nes fremst í flokki með 51 almenna íbúð og annað sveit­ar­fé­lag á suð­vest­ur­horn­inu, Árborg, er með 28 slíkar íbúðir innan sinna vébanda. Á Akra­nesi, þar sem búa 7.810 manns, eru því fleiri almennar íbúðir en í Krag­anum svo­kall­aða, öllum öðrum sveit­ar­fé­lögum höf­uð­borg­ar­svæð­is­ins utan Reykja­vík­ur, þar sem búa 105.570 manns.

Í höf­uð­stað Norð­ur­lands, Akur­eyri, hefur svo verið byggð 31 almenn íbúð.