Á þessum degi fyrir réttum 35 árum, hinn 2. apríl árið 1982, gerði argentínski herinn innrás í Falklandseyjar, vindblásinn eyjaklasa undir stjórn Bretlands, sem liggur um 300 sjómílur undan ströndum Argentínu. Íbúar eyjanna voru um 1.800 talsins, flestir enskumælandi sauðfjárbændur.
Þessi aðgerð, sem gekk undir nafninu „Rosario“, var hápunktur margra áratuga deilna milli Breta og Argentínumanna.
Þrátt fyrir að ekki sé talið útilokað að frumbyggjar Tierra del Fuego, syðsta odda Suður-Ameríku, hafi einhvern tíma siglt til eyjanna er talið að breskir sæfarar hafi séð eyjarnar fyrstir Evrópumanna undir lok sextándu aldar og árið 1690 varð breskur sjóliðsforingi, John Strong að nafni, fyrsti maðurinn sem sögur fara af sem steig fæti á eyjurnar og nefndi þær eftir yfirmanni sínum í sjóhernum, greifanum af Falkland. Raunar var það fyrst sundið milli stærstu eyjanna tveggja í eyjaklasanum sem var kennt við Falkland greifa, en það nafn festist svo síðar við eyjarnar í heild, í enskri tungu að minnsta kosti.
Svo vildi nefnilega til að enginn þeirra sem leið átti hjá Falklandseyjum fann sig sérstaklega knúinn til þess að setjast þar að fyrr en árið 1764 þegar franski landkönnuðurinn Louis-Antoine de Bougainville stofnaði fyrstu byggðina á eyjunum, sem hann nefndi Îles Malouines sem var síðar yfirfært á spænsku sem Islas Malvinas.
Spánverjar og Bretar tóku yfir stjórn á sinni hvorri hinna stærstu eyja í klasanum skömmu síðar, en höfðu yfirgefið stöðvar sínar snemma á 19. öld, enda fátt um efnahags- eða fjárhagslega hvata til að dvelja þarna, svo óralangt frá heimahögum og alvöru hagsmunum.
Deilur um yfirráð
1816 braust Argentína undan stjórn Spánverja og lýsti yfir sjálfstæði og fjórum árum síðar voru Falklandseyjar yfirlýstur hluti ríkisins. Þar var reist herstöð, sem var svo lögð í rúst árið 1832 af bandarísku herskipi í hefndarskyni fyrir upptöku Argentínumanna á bandarískum selveiðibátum á svæðinu.
Ári síðar komu Bretar aftur og hröktu á brott þá argentínsku embættismenn sem eftir sátu og hertóku eyjurnar. Áður en langt um leið var þar komið sjálfbært samfélag sem varð formlega bresk nýlenda árið 1892.
Fátt eitt dró til tíðinda á Falklandseyjum næstu áratugina þrátt fyrir að Argentínumenn héldu sífellt til streitu kröfum sínum um yfirráð yfir eyjunum. Einhverjar þreifingar voru víst milli Bretlands og Argentínu í upphafi níunda áratugarins um að færa Falklandseyjar undir argentínska stjórn, en þær viðræður náðu ekki alvöru flugi.
Stríð til heimabrúks
Þegar komið var farm á níunda áratug tuttugustu aldar var herforingjastjórn við völd í Argentínu og hafði stjórnað þar með harðri hendi frá árinu 1976. Pyntingar og óútskýrð mannshvörf voru daglegt brauð í Argentínu á þessum tíma og bágt efnahagsástand varð enn til að magna óánægu almennings með stjórnvöld.
Ákvörðunin um innrás í Falklandseyjar var því ekki síst til þess ætluð að auka vinsældir herforingjastjórnarinnar með því að efla þjóðerniskennd og stilla Bretum upp sem sameiginlegum óvini þjóðarinnar.
Þrátt fyrir að eyjaskeggjar hafi í sjálfu sér ekki verið með full réttindi sem breskir borgarar þykir þó ljóst að takmörkuð stemmning var meðal almennings á Falklandseyjum að kasta sér í faðm Argentínu.
Snörp innrás
Innrásin sjálf átti sér stuttan aðdraganda, en Argentínumenn höfðu verið við eftirlit, meðal annars með kafbátum undan ströndum eyjanna vikurnar og mánuðina á undan og voru einhverjar grunsemdir farnar að vakna meðal Breta um að eitthvað stæði til.
Það var svo snemma morguns 2. apríl að innrásin hófst og hún tók skjótt af. Argentínumenn höfðu á að skipa um mörg hundruð hermönnum gegn 68 Bretum. Innrásarliðið var þó með skýr fyrirmæli um að drepa enga í breska setuliðinu. Var það von Argentínumanna að Bretar myndu þá síður beita hervaldi til að taka eyjurnar á ný. Einn Argentínumaður lést í skotbardaga og þrír særðust.
Landstjórinn Rex Hunt tilkynnti uppgjöf í höfuðborginni Port Stanley þann sama morgun.
Innrásin var gagnrýnd á alþjóðavettvangi þar sem bæði Evrópubandalagið og Sameinuðu þjóðirnar ályktuðu með Bretum og Bandaríkin beittu Argentínu efnahagslegum refsiaðgerðum.
Ekki svo snörp viðbrögð
Viðbrögð Breta við innrásinni voru miklu harðari en Argentínumenn höfðu reiknað með, bæði hjá stjórnvöldum og almenningi, en það var eitt atriði sem takmarkaði nokkuð viðbragðsflýtinn, en það var vitanlega sú staðreynd að 8.000 sjómílur skilja að Falklandseyjar og Bretland.
Þó að flotinn hafi verið sendur af stað hinn 5. apríl liðu meira en tvær vikur þar til Bretar náðu landi. Það var hinn 21. apríl sem breski herinn hóf sókn á eyjunni South Georgia og fjórum dögum síðar höfðu þeir hrakið innrásarherinn þaðan.
Hörð átök
Í hönd fóru svo harkaleg átök, fyrst í lofti þar sem Argentínskar flugvélar gerðu árásir á bresku skipin, og breskar flugvélar vörpuðu sprengjum á flugvöllinn í Port Stanley.
Hinn 2. maí sökkti breskur kafbátur svo skipinu Belgrano en með því fórust um 320 argentínskir skipverjar. Þetta var mannskæðasti atburður stríðsins.
Bretar náðu landi í San Carlos á vesturhluta eyjunnar East Falkland hinn 21. maí og tóku stefnuna á Port Stanley, sem var í tæplega 100 km fjarlægð. Eftir nokkurra vikna barning, þar sem tugir féllu í liðum beggja, ruddu Bretar Argentínumönnum burt úr hæðunum umhverfis Port Stanley.
Uppgjöf og eftirleikur
Þegar þarna var komið þótti nokkuð ljóst í hvað stefndi og hinn 14. júní var lýst yfir vopnahléi. Foringi argentínska herliðsins tilkynnti um uppgjöf að kvöldi þess dags. Falklandseyjar voru aftur komnar undir breska stjórn eftir 74 daga ófrið.
Áhrif stríðsins voru talsverð í báðum ríkjum þar sem leiðtogar áttu ólíku fylgi að fagna. Annars vegar varð Margret Thatcher forsætisráðherra gríðarlega vinsæl og Íhaldsflokkurinn vann stórsigur í kosningunum 1983, og hins vegar átti Leopoldo Galtieri, forseti og yfirmaður herforingjastjórnarinnar, sér ekki viðreisnar von og sagði af sér embætti þremur dögum eftir uppgjöfina.
Bretland og Argentína tóku aftur upp stjórnmálasamband árið 1990 en deilan um yfirráð yfir Falklandseyjum er enn í dag ásteytingarsteinn í samskiptum ríkjanna. Málið er sérstaklega viðkvæmt í Argentínu þar sem rykið er reglulega strokið af því þegar þörf er á að slá pólitískar keilur á heimavelli. Til dæmis var Cristina Fernandez de Kirchner ófeimin við að nýta sér deilurnar á meðan hún var forseti Argentínu.
Engar líkur eru þó á því að breyting verði á högum íbúa á næstunni þar sem kjósendur samþykktu, í þjóðaratkvæðagreiðslu árið 2013 að heyra áfram undir Bretland. Atkvæði féllu þannig að 1.513 sögðu já, en þrír voru á móti. Líklegt þykir, að mati þeirra sem til þekkja, að einn hinna þriggja hafi frekar viljað fullt sjálfstæði eyjanna en ekki argentínsk yfirráð.
