Mynd: Birgir Þór Harðarson

Allt í járnum í Reykjavík

Þótt meirihlutinn í borgarstjórn haldi eins og staðan er í dag þá stendur það mjög tæpt. Líklegast er að átta borgarfulltrúar muni dreifast á sex flokka. Þetta er niðurstaða nýjustu sætaspár Kjarnans.

Meiri­hlut­inn í Reykja­vík myndi halda með naum­indum sam­kvæmt nýj­ustu sæta­spákosn­inga­spár Kjarn­ans og Dr. Bald­urs Héð­ins­son­ar. Þeir þrír flokkar innan hans sem verða í fram­boði myndu fá tólf borg­ar­full­trúa ef kosið yrði í dag. Síð­asti kjörni full­trúi Sam­fylk­ing­ar­innar er þó mjög tæpur inni og lítið þarf til að hann dytti út. Þá væri meiri­hlut­inn, eins og hann er sam­an­settur í dag, fall­inn.

Sæta­spáin er fram­kvæmd þannig að keyrðar eru 100 þús­und sýnd­ar­kosn­ingar miðað við fylgi flokka í kosn­inga­spánni sem birt var 27. apríl síð­ast­lið­inn. Í hverri þeirra er úthlutað 23 borg­ar­full­trúum og þar sem sýnd­ar­kosn­ing­arnar eru allar með inn­byggða óvissu þá getur fylgið í hverri ein­stakri sýnd­ar­kosn­ingu stundum hærra og stundum lægra, þótt með­al­tal kosn­ing­anna allra sé það sama og kom fram í kosn­inga­spánni.

Niðurstöður kosningaspárinnar 27. apríl 2018
Kosningaspáin er unnin í aðdraganda borgarstjórnarkosninga 2018.

Lík­leg­asta nið­ur­staða sæt­ar­spár allra flokka skilar að þessu sinni ein­ungis 21 borg­ar­full­trú­um, sem þýðir að síð­ustu tvö sætin eru í mik­illi tví­sýnu og sann­ar­lega í leik fyrir þau fram­boð sem eru nálægt því að krækja í þau. Eins og staðan er nú er lík­leg­ast að þau lendi ann­ars vegar hjá Fram­sókn­ar­flokki og hins vegar hjá Flokki fólks­ins og tryggi hvorum flokki fyrir sig einn borg­ar­full­trúa. Þó er vert að benda á að fylgi þeirra flokka sem mæl­ast með undir tveggja pró­senta fylgi, og flokk­ast því sem „ann­að“, hefur verið að vaxa hratt und­an­farnar vikur og mælist nú fimm pró­sent.

Verði ofan­greint nið­ur­staða kosn­inga þá myndi Sam­fylk­ingin fá átta borg­ar­full­trúa, Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn sjö, Píratar og Vinstri græn tvo hvor en Mið­flokk­ur­inn, Við­reisn, Fram­sókn­ar­flokkur og Flokkur fólks­ins einn hvor. Næstu menn inn eru Pawel Bar­tozek, annar maður á lista Við­reisn­ar, og Baldur Borg­þórs­son, sem situr í öðru sæti á lista Mið­flokks­ins.

Með meiri­hluta full­trúa en minni­hluta atkvæða

Líkt og Kjarn­inn greindi frá á laug­ar­dag þá dalar fylgi meiri­hlut­ans í Reykja­vík örlítið sam­kvæmt nýj­ustu kosn­inga­spánni. Þeir þrír flokkar sem standa að honum mæl­ast nú með 47,5 pró­sent fylgi en voru með 48,2 pró­sent um miðja síð­ustu viku. Breyt­ingin er þó vart mark­tæk.

Sam­fylk­ingin mælist nú með 29 pró­sent fylgi og yrði áfram stærsti flokk­ur­inn í höf­uð­borg­inni ef kosið yrði í dag. Fylgi hennar hefur verið nokkuð stöðugt und­an­farnar vikur sam­kvæmt spánni, mæld­ist lægst 28,5 pró­sent en hæst 31,1 pró­sent. Vinstri græn mæl­ast með 9,5 pró­sent fylgi og Píratar með níu pró­sent. Báðir flokkar eru að mæl­ast með minnsta fylgi sem þeir hafa mælst með í kosn­inga­spánni frá því í byrjun mars. Sam­an­lagt myndu þessir þrír flokkar fá tólf borg­ar­full­trúa. Allir þrír hafa þegar úti­lokað sam­starf við Sjálf­stæð­is­flokk­inn og sumir þeirra við Mið­flokk­inn. Leið­togar sumra þeirra hafa auk þess lýst yfir áhuga á að við­halda meiri­hluta­sam­starf­inu, mögu­lega með aðkomu fleiri flokka, verði það mögu­legt eftir kosn­ing­arn­ar.

Við­reisn í odda­stöðu

Við­reisn mælist með 6,7 pró­sent fylgi. Það myndi lík­leg­ast skila flokknum einum borg­ar­full­trúa þótt að hann sé mjög nálægt því að ná einum til inn.

Við­reisn, sem kynnti áherslur sínar í kosn­inga­bar­átt­unni í síð­ustu viku, virð­ist vera mun nær sitj­andi meiri­hluta en núver­andi minni­hluta og öðrum flokkum sem deila áherslum með hon­um. Það má t.d. sjá á því að í nýj­ustu könnun Félags­vís­inda­stofn­unar fyrir Morg­un­blaðið kom fram að 53,9 pró­sent kjós­enda Við­reisnar vildu sjá Dag B. Egg­erts­son sem næsta borg­ar­stjóra. Ein­ungis 4,9 pró­sent þeirra vildu fá Eyþór Arn­alds í emb­ætt­ið. 

Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn nálægt því að ná átt­unda manni inn

Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn er yrði næst stærsti flokkur borg­ar­innar ef kosið yrði í dag. Fylgi hans mælist nú 28 pró­sent sem er við lægri mörk þess sem það hefur mælst í kosn­inga­spánni und­an­farnar vik­ur. Það myndi tryggja honum sjö borg­ar­full­trúa en afar lítið vantar upp á að sá átt­undi myndi detta í hús. Það gæti breytt póli­tíska lands­lag­inu í Reykja­vík umtals­vert.

Mið­flokk­ur­inn virð­ist ætla að taka við hlut­verki Fram­sókn­ar­flokks­ins í borg­inni og fylgi hans er stöðugt á upp­leið. Í byrjun mars var það 4,2 pró­sent, 10. apríl var það 5,1 pró­sent en er nú 6,6 pró­sent. Það skilar Vig­dísi Hauks­dótt­ur, odd­vita Mið­flokks­ins, nokkuð örugg­lega í borg­ar­stjórn og hún er nálægt því að taka einn sam­herja með sér þang­að.

Þróun fylgis framboða í kosningaspánni
Kosningaspáin er unnin í aðdraganda borgarstjórnarkosninga 2018.
B C D F M P S V Aðrir

Á sama tíma mælist fylgi Fram­sókn­ar­flokks 3,2 pró­sent og virð­ist nokkuð fast þar, sem lík­leg­ast myndi ekki skila inn manni. Í ljósi þess hversu bar­áttan er mikil um þau tvö sæti sem rað­ast ekki á flokka í sæta­spánni þá er Fram­sókn lík­leg­astur til að ná öðru þeirra. Þá myndi Ingvar Mar Jóns­son ná inn. Kol­brún Bald­urs­dótt­ir, odd­viti Flokks fólks­ins, er í nán­ast sömu stöðu. Fylgi þess flokks mælist þrjú pró­sent og Kol­brún er lík­leg­ust til að taka hitt órað­aða sætið ef kosið yrði í dag.

Þær kann­anir sem liggja til grund­vallar nýj­ustu kosn­inga­spánni (27. apr­íl) eru eft­ir­far­andi:

  • Þjóð­ar­púls Gallup 4. apríl (vægi 14,8 pró­sent)

  • Skoð­ana­könnun Frétta­blaðs­ins og fretta­bla­did.is 9. apríl (vægi 15,5 pró­sent)

  • Skoð­ana­könnun Frétta­blaðs­ins og fretta­bla­did.is 25. apríl (vægi 23,3 pró­sent)

  • Þjóð­mála­könnun Félags­vís­inda­stofn­unar HÍ fyrir Morg­un­blaðið 23 - 25. apr­íl. (vægi 46,5,4 pró­sent)

Hvað er kosn­­inga­­spá­in?

Fyrir hverjar kosn­ingar um allan heim birta fjöl­miðlar gríð­ar­legt magn af upp­lýs­ing­um. Þessar upp­lýs­ingar eru oftar en ekki töl­fræði­leg­ar, byggðar á skoð­ana­könn­unum þar sem fólk hefur verið spurt hvernig það upp­lifir stjórn­málin og hvað það getur ímyndað sér að kjósa. Stjórn­mála­fræð­ingar og fjöl­miðlar kepp­ast svo við að túlka nið­ur­stöð­urnar og veita almenn­ingi enn meiri upp­lýs­ingar um stöð­una í heimi stjórn­mál­anna.

Allar þessar kann­anir og allar mögu­legar túlk­anir á nið­ur­stöðum þeirra kunna að vera rugl­andi fyrir hinn almenna neyt­anda. Einn kannar skoð­anir fólks yfir ákveðið tíma­bil og annar kannar sömu skoð­anir á öðrum tíma og með öðrum aðferð­um. Hvor könn­unin er nákvæm­ari? Hverri skal treysta bet­ur? Svarið er oftar en ekki óljóst því vand­inn er að hinn almenni kjós­andi hefur ekki for­sendur til að meta áreið­an­leika hverrar könn­un­ar.

Þar kemur kosn­inga­spáin til sög­unn­ar.

Kosn­­­inga­­­spálíkan Bald­­­urs Héð­ins­­­sonar miðar að því að setja upp­­­lýs­ing­­­arnar sem skoð­ana­kann­­­anir veita í sam­hengi. Fyr­ir­liggj­andi skoð­ana­kann­­­anir eru teknar saman og þeim gefið vægi til þess að spá fyrir um úrslit kosn­­­inga. Nið­ur­stöður spálík­ans­ins eru svo birtar hér á Kjarn­anum reglu­lega í aðdrag­anda kosn­inga.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar