Fylgi annarra flokka en eru á þingi hefur fjórfaldast
Samfylking og Sjálfstæðisflokkur virðast föst í sessi sem hryggjarstykkið í sitthvorri fylkingunni í borginni. Saman eru þessir tveir höfuðandstæðingar að fara að fá 65 prósent borgarfulltrúa miðað við nýjustu kosningaspánna. Fylgi annarra flokka en þeirra sem eru á þingi vex hratt, þótt það skili ekki inn mönnum.
Samfylkingin myndi fá 28,3 prósent atkvæða ef kosið yrði í borgarstjórnarkosningunum í dag og átta borgarfulltrúa kjörna. Sjálfstæðisflokkurinn, sem mælist næst stærsti flokkurinn að venju, er skammt undan með 27,5 prósent og sjö borgarfulltrúa. Sitjandi meirihluti mælist nú með tólf borgarfulltrúa og bætir örlitlu sameiginlegu fylgi við sig. Nú myndu 48 prósent kjósenda kjósa Samfylkingu, Vinstri græn eða Pírata. Meirihlutinn myndi því halda þrátt fyrir að vera ekki með meirihluta atkvæða á bak við sig.
Þetta er niðurstaða nýjustu kosningaspár Kjarnans og Dr. Baldurs Héðinssonar. Þar kemur einnig fram að fjöldi þeirra sem ætla að kjósa önnur framboð en þá átta flokka sem eiga nú sæti á Alþingi vex hratt milli kannana. Um helgina var staðfest að framboðin verði alls 16 talsins og nú segjast 5,9 prósent kjósenda að þeir ætli að kjósa eitthvað annað en Samfylkingu, Sjálfstæðisflokk, Pírata, Vinstri græn, Viðreisn, Miðflokk, Framsóknarflokk eða Flokk fólksins.
Aðrir flokkar í framboði eru Alþýðufylkingin, Sósíalistaflokkurinn, Höfuðborgarlistinn, Karlalistinn, Kvennahreyfingin, Frelsisflokkurinn, Íslenska þjóðfylkingin og Borgin okkar. Allir mælast þessir flokkar með undir 2,5 prósent fylgi og því eru þeir flokkaðir sem „aðrir“ í spánni.
Í byrjun apríl var hlutfall þeirra sem ætluðu að kjósa aðra flokka en þá sem sitja á þingi 1,5 prósent. Hlutfall þeirra sem ætla að kjósa önnur framboð hefur því fjórfaldast á einum mánuði.
Litlar breytingar á sætaskipan
Nokkur stöðugleiki hefur verið í því hvernig sætaskipan verður. Sætaspáin er framkvæmd þannig að keyrðar eru 100 þúsund sýndarkosningar miðað við fylgi flokka í kosningaspánni sem birt var 6. maí síðastliðinn. Í hverri þeirra er úthlutað 23 borgarfulltrúum og þar sem sýndarkosningarnar eru allar með innbyggða óvissu þá getur fylgið í hverri einstakri sýndarkosningu stundum hærra og stundum lægra, þótt meðaltal kosninganna allra sé það sama og kom fram í kosningaspánni.
Líkt og staðan er nú myndi Samfylkingin fá átta borgarfulltrúa. Lítið þarf þó að breytast til þess að Sjálfstæðisflokkurinn nái sínum áttunda manni mögulega á kostnað Samfylkingarinnar. Við það myndi staðan í borgarstjórn breytast umtalsvert, enda fyrirliggjandi að þessi tveir flokkar eru sitt hvort hryggjastykkið í hópum sem hafa afar ólíka sýn á það hvernig borgin eigi að þróast á næstu árum, sérstaklega í samgöngu- og skipulagsmálum.
Píratar eru orðnir þriðja stærsta aflið í borginni samkvæmt spánni og myndu ná nokkuð örugglega með tvo menn inn. Enginn flokkur bætir við sig meira fylgi á milli spáa en þeir og annar maður á lista Pírata er í engri hættu á að detta út. Vinstri græn dala áfram líkt og fylgi flokksins hefur gert í öllum kosningaspám frá því í lok mars, en hann næði þó samt tveimur inn í borgarstjórn.
Miðflokkurinn undir forystu Vigdísar Hauksdóttur er aðeins að missa flugið eftir að hafa vaxið í öllum spám sem gerðar hafa verið hingað til. Nú segjast 6,2 prósent kjósenda að þeir muni kjósa flokkinn, sem dugar bara til að ná Vigdísi inn. Viðreisn er á svipuðum slóðum með 6,5 prósent fylgi og einn mann inni.
Þá standa eftir tveir borgarfulltrúar, og eins og staðan er nú myndu þeir líklegast fara til annars vegar Framsóknarflokks og hins vegar Flokks fólksins. Báðir flokkar eru þó líkast til einungis örfáum atkvæðum frá því að tapa þeim mönnum og fylgi Framsóknar er nú komið niður fyrir þrjú prósent. Það mælist 2,8 prósent og hefur ekki mælst lægra í kosningaspám ársins.
Viðreisnarkjósendur horfa til Dags
Ólafur Þ. Harðarson, prófessor í stjórnmálafræði, hefur reiknað það út að það muni að minnsta kosti þurfa 2,6 prósent atkvæða til að ná inn manni í borgarstjórn og líklega þurfi að ná yfir þrjú prósent þeirra til að ná þeim árangri. Miðað við þann stöðugleika sem verið hefur í fylgi flestra stærri flokkanna þá virðist það ætla að verða brekka fyrir hin átta framboðin að ná inn.
Nauðsynlegt er þó að benda á að frestur til að skila inn framboðum rann út um helgina og hin eiginlega kosningabarátta mögulega ekki hafin af alvöru. Það getur því margt gerst.
En ef rýnt er einungis í þær kosningaspár sem framkvæmdar hafa verið, og stöðuna eins og hún er í dag, þá virðast yfirgnæfandi líkur á því að sitjandi meirihluti muni geta setið áfram, mögulega með því að taka einn annan flokk með sér í stað Bjartrar framtíðar, sem er ekki í framboði. Þar ætti Viðreisn að blasa við sem valkostur í ljósi þess að áherslur flokksins ríma mun betur við áherslur meirihlutans en annarra flokka sem eru í framboði, sérstaklega hvað varðar afstöðu til skipulags- og samgöngumála.
Þá sýndi nýleg könnun Félagsvísindastofnunar fyrir Morgunblaðið að 53,9 prósent kjósenda Viðreisnar vildu sjá Dag B. Eggertsson sem næsta borgarstjóra. Einungis 4,9 prósent þeirra vildu fá Eyþór Arnalds í embættið.
Þær kannanir sem liggja til grundvallar nýjustu kosningaspánni (6. maí) eru eftirfarandi:
- Skoðanakönnun Fréttablaðsins og frettabladid.is 9. apríl (vægi 12,7 prósent)
- Skoðanakönnun Fréttablaðsins og frettabladid.is 25. apríl (vægi 18,9 prósent)
- Þjóðmálakönnun Félagsvísindastofnunar HÍ fyrir Morgunblaðið 23 - 25. apríl. (vægi 38,0 prósent)
- Þjóðarpúls Gallup 4. apríl - 3. maí (vægi 30,4 prósent)
Hvað er kosningaspáin?
Fyrir hverjar kosningar um allan heim birta fjölmiðlar gríðarlegt magn af upplýsingum. Þessar upplýsingar eru oftar en ekki tölfræðilegar, byggðar á skoðanakönnunum þar sem fólk hefur verið spurt hvernig það upplifir stjórnmálin og hvað það getur ímyndað sér að kjósa. Stjórnmálafræðingar og fjölmiðlar keppast svo við að túlka niðurstöðurnar og veita almenningi enn meiri upplýsingar um stöðuna í heimi stjórnmálanna.
Allar þessar kannanir og allar mögulegar túlkanir á niðurstöðum þeirra kunna að vera ruglandi fyrir hinn almenna neytanda. Einn kannar skoðanir fólks yfir ákveðið tímabil og annar kannar sömu skoðanir á öðrum tíma og með öðrum aðferðum. Hvor könnunin er nákvæmari? Hverri skal treysta betur? Svarið er oftar en ekki óljóst því vandinn er að hinn almenni kjósandi hefur ekki forsendur til að meta áreiðanleika hverrar könnunar.
Þar kemur kosningaspáin til sögunnar.
Kosningaspálíkan Baldurs Héðinssonar miðar að því að setja upplýsingarnar sem skoðanakannanir veita í samhengi. Fyrirliggjandi skoðanakannanir eru teknar saman og þeim gefið vægi til þess að spá fyrir um úrslit kosninga. Niðurstöður spálíkansins eru svo birtar hér á Kjarnanum reglulega í aðdraganda kosninga.
Fleira tengt komandi borgarstjórnarkosningum
-
19. júní 2018Fyrsti borgarstjórnarfundurinn á nýju kjörtímabili í dag
-
15. júní 2018Athugasemdir í kæru Pírata leiða ekki til ógildingar kosninga
-
5. júní 2018Sósíalistaflokkurinn mun styðja valin mál í borgarstjórn
-
5. júní 2018Meirihlutaviðræður hefjast milli Sjálfstæðisflokks og Framsóknar í Kópavogi
-
4. júní 2018Ímynd og ímyndun
-
4. júní 2018Líkur aukast á því að Dagur verði áfram borgarstjóri
-
2. júní 2018Verðandi meirihluti fékk færri atkvæði en verðandi minnihluti
-
30. maí 2018Formlegar viðræður hefjast á morgun milli Viðreisnar og fráfarandi meirihluta
-
30. maí 2018Ég vil ekki verða húsþræll
-
30. maí 2018Nýr meirihluti veltur á að Dagur gefi eftir stólinn