Mynd: Birgir Þór Harðarson

Fylgi annarra flokka en eru á þingi hefur fjórfaldast

Samfylking og Sjálfstæðisflokkur virðast föst í sessi sem hryggjarstykkið í sitthvorri fylkingunni í borginni. Saman eru þessir tveir höfuðandstæðingar að fara að fá 65 prósent borgarfulltrúa miðað við nýjustu kosningaspánna. Fylgi annarra flokka en þeirra sem eru á þingi vex hratt, þótt það skili ekki inn mönnum.

Sam­fylk­ingin myndi fá 28,3 pró­sent atkvæða ef kosið yrði í borg­ar­stjórn­ar­kosn­ing­unum í dag og átta borg­ar­full­trúa kjörna. Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn, sem mælist næst stærsti flokk­ur­inn að venju, er skammt undan með 27,5 pró­sent og sjö borg­ar­full­trúa. Sitj­andi meiri­hluti mælist nú með tólf borg­ar­full­trúa og bætir örlitlu sam­eig­in­legu fylgi við sig. Nú myndu 48 pró­sent kjós­enda kjósa Sam­fylk­ingu, Vinstri græn eða Pírata. Meiri­hlut­inn myndi því halda þrátt fyrir að vera ekki með meiri­hluta atkvæða á bak við sig.

Þetta er nið­ur­staða nýj­ustu kosn­inga­spár Kjarn­ans og Dr. Bald­urs Héð­ins­son­ar. Þar kemur einnig fram að fjöldi þeirra sem ætla að kjósa önnur fram­boð en þá átta flokka sem eiga nú sæti á Alþingi vex hratt milli kann­ana. Um helg­ina var stað­fest að fram­boðin verði alls 16 tals­ins og nú segj­ast 5,9 pró­sent kjós­enda að þeir ætli að kjósa eitt­hvað annað en Sam­fylk­ingu, Sjálf­stæð­is­flokk, Pírata, Vinstri græn, Við­reisn, Mið­flokk, Fram­sókn­ar­flokk eða Flokk fólks­ins.



Niðurstöður kosningaspárinnar 6. mai 2018

Aðrir flokkar í fram­boði eru Alþýðu­fylk­ing­in, Sós­í­alista­flokk­ur­inn, Höf­uð­borg­ar­list­inn, Karla­list­inn, Kvenna­hreyf­ing­in, Frels­is­flokk­ur­inn, Íslenska þjóð­fylk­ingin og Borgin okk­ar. Allir mæl­ast þessir flokkar með undir 2,5 pró­sent fylgi og því eru þeir flokk­aðir sem „aðr­ir“ í spánni.

Í byrjun apríl var hlut­fall þeirra sem ætl­uðu að kjósa aðra flokka en þá sem sitja á þingi 1,5 pró­sent. Hlut­fall þeirra sem ætla að kjósa önnur fram­boð hefur því fjór­fald­ast á einum mán­uði.

Litlar breyt­ingar á sæta­skipan

Nokkur stöð­ug­leiki hefur verið í því hvernig sæta­skipan verð­ur. Sæta­spáin er fram­kvæmd þannig að keyrðar eru 100 þús­und sýnd­ar­kosn­ingar miðað við fylgi flokka í kosn­inga­spánni sem birt var 6. maí síð­ast­lið­inn. Í hverri þeirra er úthlutað 23 borg­ar­full­trúum og þar sem sýnd­ar­kosn­ing­arnar eru allar með inn­byggða óvissu þá getur fylgið í hverri ein­stakri sýnd­ar­kosn­ingu stundum hærra og stundum lægra, þótt með­al­tal kosn­ing­anna allra sé það sama og kom fram í kosn­inga­spánni.

Líkt og staðan er nú myndi Sam­fylk­ingin fá átta borg­ar­full­trúa. Lítið þarf þó að breyt­ast til þess að Sjálf­stæð­is­flokk­ur­inn nái sínum átt­unda manni mögu­lega á kostnað Sam­fylk­ing­ar­inn­ar. Við það myndi staðan í borg­ar­stjórn breyt­ast umtals­vert, enda fyr­ir­liggj­andi að þessi tveir flokkar eru sitt hvort hryggja­stykkið í hópum sem hafa afar ólíka sýn á það hvernig borgin eigi að þró­ast á næstu árum, sér­stak­lega í sam­göngu- og skipu­lags­mál­um.

Píratar eru orðnir þriðja stærsta aflið í borg­inni sam­kvæmt spánni og myndu ná nokkuð örugg­lega með tvo menn inn. Eng­inn flokkur bætir við sig meira fylgi á milli spáa en þeir og annar maður á lista Pírata er í engri hættu á að detta út. Vinstri græn dala áfram líkt og fylgi flokks­ins hefur gert í öllum kosn­inga­spám frá því í lok mars, en hann næði þó samt tveimur inn í borg­ar­stjórn.

Mið­flokk­ur­inn undir for­ystu Vig­dísar Hauks­dóttur er aðeins að missa flugið eftir að hafa vaxið í öllum spám sem gerðar hafa verið hingað til. Nú segj­ast 6,2 pró­sent kjós­enda að þeir muni kjósa flokk­inn, sem dugar bara til að ná Vig­dísi inn. Við­reisn er á svip­uðum slóðum með 6,5 pró­sent fylgi og einn mann inni.

Þá standa eftir tveir borg­ar­full­trú­ar, og eins og staðan er nú myndu þeir lík­leg­ast fara til ann­ars vegar Fram­sókn­ar­flokks og hins vegar Flokks fólks­ins. Báðir flokkar eru þó lík­ast til ein­ungis örfáum atkvæðum frá því að tapa þeim mönnum og fylgi Fram­sóknar er nú komið niður fyrir þrjú pró­sent. Það mælist 2,8 pró­sent og hefur ekki mælst lægra í kosn­inga­spám árs­ins.

Við­reisn­ar­kjós­endur horfa til Dags

Ólafur Þ. Harð­ar­son, pró­fessor í stjórn­mála­fræði, hefur reiknað það út að það muni að minnsta kosti þurfa 2,6 pró­sent atkvæða til að ná inn manni í borg­ar­stjórn og lík­lega þurfi að ná yfir þrjú pró­sent þeirra til að ná þeim árangri. Miðað við þann stöð­ug­leika sem verið hefur í fylgi flestra stærri flokk­anna þá virð­ist það ætla að verða brekka fyrir hin átta fram­boðin að ná inn.

Nauð­syn­legt er þó að benda á að frestur til að skila inn fram­boðum rann út um helg­ina og hin eig­in­lega kosn­inga­bar­átta mögu­lega ekki hafin af alvöru. Það getur því margt gerst.

En ef rýnt er ein­ungis í þær kosn­inga­spár sem fram­kvæmdar hafa ver­ið, og stöð­una eins og hún er í dag, þá virð­ast yfir­gnæf­andi líkur á því að sitj­andi meiri­hluti muni geta setið áfram, mögu­lega með því að taka einn annan flokk með sér í stað Bjartrar fram­tíð­ar, sem er ekki í fram­boði. Þar ætti Við­reisn að blasa við sem val­kostur í ljósi þess að áherslur flokks­ins ríma mun betur við áherslur meiri­hlut­ans en ann­arra flokka sem eru í fram­boði, sér­stak­lega hvað varðar afstöðu til skipu­lags- og sam­göngu­mála.

Þróun fylgis framboða í kosningaspánni
Kosningaspáin er unnin í aðdraganda borgarstjórnarkosninga 2018.
B C D F M P S V Aðrir

Þá sýndi nýleg könnun Félags­vís­inda­stofn­unar fyrir Morg­un­blaðið að 53,9 pró­sent kjós­enda Við­reisnar vildu sjá Dag B. Egg­erts­son sem næsta borg­ar­stjóra. Ein­ungis 4,9 pró­sent þeirra vildu fá Eyþór Arn­alds í emb­ætt­ið.

Þær kann­anir sem liggja til grund­vallar nýj­ustu kosn­inga­spánni (6. maí) eru eft­ir­far­andi:

  • Skoð­ana­könnun Frétta­blaðs­ins og fretta­bla­did.is 9. apríl (vægi 12,7 pró­sent)

  • Skoð­ana­könnun Frétta­blaðs­ins og fretta­bla­did.is 25. apríl (vægi 18,9 pró­sent)

  • Þjóð­mála­könnun Félags­vís­inda­stofn­unar HÍ fyrir Morg­un­blaðið 23 - 25. apr­íl. (vægi 38,0 pró­sent)

  • Þjóð­ar­púls Gallup 4. apríl - 3. maí (vægi 30,4 pró­sent)

Hvað er kosn­­inga­­spá­in?

Fyrir hverjar kosn­ingar um allan heim birta fjöl­miðlar gríð­ar­legt magn af upp­lýs­ing­um. Þessar upp­lýs­ingar eru oftar en ekki töl­fræði­leg­ar, byggðar á skoð­ana­könn­unum þar sem fólk hefur verið spurt hvernig það upp­lifir stjórn­málin og hvað það getur ímyndað sér að kjósa. Stjórn­mála­fræð­ingar og fjöl­miðlar kepp­ast svo við að túlka nið­ur­stöð­urnar og veita almenn­ingi enn meiri upp­lýs­ingar um stöð­una í heimi stjórn­mál­anna.

Allar þessar kann­anir og allar mögu­legar túlk­anir á nið­ur­stöðum þeirra kunna að vera rugl­andi fyrir hinn almenna neyt­anda. Einn kannar skoð­anir fólks yfir ákveðið tíma­bil og annar kannar sömu skoð­anir á öðrum tíma og með öðrum aðferð­um. Hvor könn­unin er nákvæm­ari? Hverri skal treysta bet­ur? Svarið er oftar en ekki óljóst því vand­inn er að hinn almenni kjós­andi hefur ekki for­sendur til að meta áreið­an­leika hverrar könn­un­ar.

Þar kemur kosn­inga­spáin til sög­unn­ar.

Kosn­­­inga­­­spálíkan Bald­­­urs Héð­ins­­­sonar miðar að því að setja upp­­­lýs­ing­­­arnar sem skoð­ana­kann­­­anir veita í sam­hengi. Fyr­ir­liggj­andi skoð­ana­kann­­­anir eru teknar saman og þeim gefið vægi til þess að spá fyrir um úrslit kosn­­­inga. Nið­ur­stöður spálík­ans­ins eru svo birtar hér á Kjarn­anum reglu­lega í aðdrag­anda kosn­inga.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Meira eftir höfundinnÞórður Snær Júlíusson
Meira úr sama flokkiFréttaskýringar