Viðmiðunarverð bensínvaktar Kjarnans hækkaði um fjórar krónur í ágúst, miðað við verðið í júlí. Það er öðruvísi þróun eldsneytisverðs í ágúst en hefur verið undanfarin fjögur ár, þegar eldsneytisverð hefur lækkað í ágúst frá mánuðinum áður.
Bensínlitrinn kostaði 188,70 krónur um miðjan ágúst þegar bensínvaktin var uppfærð. Verðhækkunina í ágúst síðastliðnum má skýra með því að benda á að líklegt innkaupaverð hefur hækkað um rúmlega fimm krónur á milli mánaða.
Öll opinber gjöld hafa staðið í stað, utan virðisaukaskattsins sem hækkar í hlutfalli við hærra eldsneytisverð um tæplega krónu. Hlutur olíufélagsins minnkar þess vegna um nærri því tvær krónur á milli mánaða.
Þumalputtareglan er að verðsveiflur á heimsmarkaðsverði á olíu koma ekki strax fram á Íslandi vegna þess að olíufélögin versla eldsneyti á heimsmarkaði í stórum einingum. Verðið við dæluna hér á landi ætti því að endurspegla heimsmarkaðsverðið þegar eldsneytið var flutt hingað til lands.
Bensínverð á Íslandi skiptist í þrjá meginliði. Það er algengt innkaupaverð, opinber gjöld sem ríkið leggur á eldsneytisverð og hlutur olíufélaga. Opinberu gjöldin breytast lítið á milli mánaða; það er raunar aðeins virðisaukaskatturinn sem getur breyst nema með sérstökum lagabreytingum frá Alþingi. Virðisaukaskatturinn er hlutfallslegur skattur á eldsneytisverð en önnur opinber gjöld sem leggjast á lítraverðið eru föst krónutala sem ákvörðuð er í fjárlögum. Krónugjöldin á bensínverð eru almenn vörugjöld, sérstök vörugjöld og kolefnisgjald.
Lesa má nánar um sundurliðun bensínverðsins á vef bensínvaktarinnar.
Tíu ár í bensínvaktinni
Gögnin sem hægt er að skoða í bensínvaktinni ná aftur til ágústmánaðar 2007. Gagnapunktar eru skráðir í hverjum mánuði síðan þá, eða samtals 121. Þannig geta lesendur fengið nokkuð góða sýn á hvernig eldsneytisverð hefur þróast á Íslandi á undanförnum áratug.
Á tímabilinu síðan í ágúst 2007 hefur bensínverð farið hæst í 268,10 krónur í apríl árið 2012 en lægst hefur það verið 123,40 krónur á lítrann, við upphaf tímabilsins sem bensínvaktin tekur til.
Heilt yfir má benda á að hlutfallslega hlutur ríkissins í bensínlítraverði hafi aukist jafnt og þétt. Sérstakt kolefnisgjald bættist við samsetningu bensínverðs í janúar 2010, og reiknaðist þar með sérstöku bensíngjaldi, almennu bensíngjaldi og virðisaukaskatti. Öll opinberu gjöldin (utan virðisauka) eru fastar krónutölur sem reiknast ofan á lítraverðið.
| Fylgstu með bensínverðinu á Bensínvakt Kjarnans |
| Kannaðu verðið |
Þrír liðir opinberra gjalda hækkuðu um áramótin 2016-2017. Það voru almennt bensíngjald sem hækkaði úr 25,6 krónum á lítrann í 26,60 krónur eða um 4,69 prósent, sérstakt bensíngjald sem hækkaði úr 41,30 krónum á hvern lítra í 43,25 krónur á hvern lítra eða um 4,72 prósent og svo kolefnisgjaldið sem hækkaði um 25 aura og er nú 5,50 krónur á hvern lítra. Hlutfallsleg hækkun kolefnisgjaldsins er 4,76 prósent.
