Erlendum ríkisborgurum á Íslandi hefur fjölgað um rúmlega einn Hafnarfjörð á áratug
Alls hefur erlendum ríkisborgurum á Íslandi fjölgað um rúmlega 33 þúsund frá lokum árs 2011. Flestir þeirra setjast að á höfuðborgarsvæðinu og af þeim velur þorrinn Reykjavík sem nýja heimilið sitt. Kórónuveirukreppan dró ekki úr fjölgun erlendra íbúa en atvinnuleysi er mun meiri á meðal þeirra en annarra Íslendinga.
Alls bjuggu 54.140 erlendir ríkisborgarar á Íslandi í lok september síðastliðins. Þeir eru nú 14,4 prósent allra sem búa á Íslandi. Alls búa 44 prósent þeirra í Reykjavíkurborg en allir íbúar hennar eru 36 prósent landsmanna. Erlendir ríkisborgarar eru því rúmlega 17 prósent allra íbúa höfuðborgarinnar.
Staðan er töluvert öðruvísi í nokkrum nágrannasveitafélögum Reykjavíkurborgar. Í Hafnarfirði eru erlendu íbúarnir 11,9 prósent af heildinni og í Kópavogi 10,8 prósent. Á Seltjarnarnesi búa 450 erlendir ríkisborgarar og eru þeir 9,5 prósent allra íbúa. Í Mosfellsbæ eru þeir 1.110 og 8,6 prósent íbúa. Í Garðabæ er hlutfallið þó skakkast, en þar eru erlendu ríkisborgararnir 930 talsins, eða fimm prósent þeirra 18.280 íbúa sem bjuggu í sveitarfélaginu í lok september síðastliðins.
Frá byrjun árs í fyrra hefur erlendum ríkisborgurum sem búa í Reykjavík fjölgað um 1.940 talsins. Á sama tíma hefur þeim erlendu ríkisborgurum sem búa á Seltjarnarnesi og í Garðabæ fjölgað um 120. Á fyrstu níu mánuðum ársins 2021 hefur erlendum ríkisborgurum sem búa í Reykjavík fjölgað um næstum sama fjölda og býr samanlagt í áðurnefndum tveimur nágrannasveitarfélögum höfuðborgarinnar.
Alls hefur erlendu ríkisborgurum sem búa á öllu höfuðborgarsvæðinu fjölgað um 2.310 frá byrjun síðasta árs. Næstum öll sú fjölgun hefur orðið í Reykjavík, þar sem 84 prósent þeirra hafa sest að.
Mesta hlutfallslega aukningin á landinu síðastliðinn áratug hefur þó verið á Suðurnesjunum. Í Reykjanesbæ voru erlendir íbúar 8,6 prósent af heildinni í lok árs 2011. Í september síðastliðnum voru þeir fjórðungur íbúa í sveitarfélaginu. Svipuð þróun hefur átt sér stað í Suðurnesjabæ, sem samanstendur af Sandgerði og Garði. Þar er hlutfall erlendra ríkisborgara nú 20 prósent af heildinni.
Þetta má lesa út úr nýbirtum tölum Hagstofu Íslands.
Sex af hverjum tíu nýjum Íslendingum eru útlendingar
Erlendir ríkisborgarar sem búa á Íslandi voru 20.930 í lok árs 2011. Síðan þá hefur þeim fjölgað um 33.210, eða 159 prósent, í áðurnefnda 54.140. Það er rúmlega íbúafjöldi Hafnarfjarðar, en 29.710 bjuggu í því þriðja stærsta sveitarfélagi landsins í lok september síðastliðins. Mikill fjöldi þeirra starfar í annað hvort ferðaþjónustutengdum greinum eða við mannvirkjagerð.
Landsmönnum fjölgaði um 55.270 sama tímabili og eru nú 374.830. Það þýðir að 60 prósent fjölgunar landsmanna á síðastliðnum áratug hefur verið vegna aðflutnings fólks hingað til lands sem er af erlendu bergi brotið.
Mest var fjölgunin á árunum 2017 og 2018, þegar ferðaþjónustugeirinn var í mestum vexti, en á þeim tveimur árum fjölgaði erlendum ríkisborgurum sem búa hér um 13.930 alls. Á sama tíma fjölgaði landsmönnum öllum um 18.600. Því voru innflytjendur ábyrgir fyrir 75 prósent af mannfjöldaaukningu á þessum tveimur árum.
Það sem af er árinu 2021 er aukningin þó í takt við meðal síðasta áratugar, en erlendir ríkisborgarar eru um 60 prósent af þeirri aukningu sem orðið hefur á íbúafjölda á fyrstu níu mánuðum ársins.
Erlendu verkamennirnir fóru ekki
Á Þjóðarspegli Háskóla Íslands, sem fór fram haustið 2019, voru málefni erlends starfsfólks á Íslandi til umræðu. Á meðal þeirra sem sátu þar í pallborði var Gissur Pétursson, ráðuneytisstjóri í félags- og barnamálaráðuneytinu og fyrrverandi forstjóri Vinnumálastofnunar. Hann sagði þar að það væri mikill kostur að á Íslandi væri svo einfalt að „losa sig“ við erlent vinnuafl um leið og samdráttur byrjaði í efnahagslífinu. Það hefði enginn beðið erlenda verkamenn um að koma til landsins til að vinna og því væri það ekki á ábyrgð Íslenska ríkisins að hjálpa fólkinu við að koma undir sig fótunum með nokkrum hætti.
Ljóst má vera af þróun á fjölda þeirra erlendu ríkisborgara sem búa á Íslandi að þessi útlegging ráðuneytisstjórans hefur ekki gengið eftir. Gríðarlegur samdráttur hefur verið í hagkerfinu frá því að kórónuveirufaraldurinn skall á sem skilaði því að áætlað er að ríkissjóður verði rekinn í um 500 milljarða króna halla samanlagt árin 2020 og 2021. Frá byrjun árs 2020 og út árið 2016 gera fyrirliggjandi áætlanir stjórnvalda ráð fyrir því að ríkissjóður verði rekinn í 1.105 milljarða króna halla. Þrátt fyrir þessa stöðu hefur fjöldi aðfluttra haldið áfram að aukast.
Frá byrjun síðasta árs hefur þeim fjölgað um 4.640, eða um 9,4 prósent. Eina skiptið á því tímabili sem erlendum ríkisborgurum hér hefur fækkað var á milli fyrsta og annars ársfjórðungs í fyrra, þegar þeim fækkaði um 270 alls, eða um 0,5 prósent.
Atvinnuleysi mun meira hjá erlendu fólki
Í lok síðasta mánaðar var atvinnuleysi hérlendis komið niður í fimm prósent, og var þá hlutfallslega jafn mikið og það var í febrúar 2020, áður en kórónuveirufaraldurinn skall á. Í apríl 2020, þegar fjöldi fyrirtækja setti starfsfólk sitt á hlutabætur, mældist atvinnuleysið 17,8 prósent en 10,3 prósentustig féllu til vegna þeirra sem voru tímabundið sett á hlutabætur.
Almennt atvinnuleysi mældist mest í janúar síðastliðnum, 11,6 prósent, og heildaratvinnuleysi að meðtöldum þeim sem enn voru á hlutabótum í þeim mánuði var 12,8 prósent.
Þetta atvinnuleysi bitnaði mest á erlendum ríkisborgurum. Í janúar síðastliðnum var atvinnuleysi á meðal þeirra 24 prósent og í lok ágúst mældist það enn 11,8 prósent, eða langt umfram almennt atvinnuleysi.
Lestu meira:
-
21. desember 202242,1 prósent innflytjenda greiddu atkvæði í síðustu alþingiskosningum
-
4. nóvember 2022Við erum fólk í förum
-
17. september 2022Forréttindagrobb formanns BHM
-
18. apríl 2022Höfuðborgarbúar færa sig til Suðurlands og Suðurnesja
-
19. desember 2021Fangelsun og brottrekstur af þingi
-
8. nóvember 2021Erlendum ríkisborgurum á Íslandi hefur fjölgað um rúmlega einn Hafnarfjörð á áratug
-
19. mars 2021Vilja takmarka búsetu „ekki-vestrænna“ í völdum hverfum Danmerkur
-
24. janúar 2021Býst við að 19 þúsund manns flytji hingað á næstu fimm árum
-
27. október 2020Erlendum ríkisborgurum heldur áfram að fjölga þrátt fyrir samdrátt og atvinnuleysi
-
24. maí 2020Rjómaterturáðherrann
