Bára Huld Beck Jóga
Bára Huld Beck

Ástandið er ein löng jógaæfing – Jóga nidra hugleiðsla handa lesendum Kjarnans

Auður Jónsdóttir rithöfundur hitti Auði Bjarnadóttur, eiganda Jógasetursins, sem í meðfylgjandi myndbandi leiðir lesendur Kjarnans í gegnum jóga nidra hugleiðslu til að ná djúpslökun. Hér er viðtal við jógakennarann og djúphugleiðsla handa ykkur.

Í þessu skrýtna ástandi, nú um mund­ir, leitar kvíði á marga, á sama tíma og við þurfum að huga að heilsu og ónæm­is­kerfi. Jóga er skil­virk leið til að dempa kvíða og styrkja ónæm­is­kerfið svo ég bað Auði Bjarna­dótt­ur, eig­anda Jóga­set­urs­ins, um að leiða les­endur inn í jóga­æf­ingar góðar til­ þess. Auður taldi best, til að byrja með, að gera djúp­hug­leiðslu kennda við jóga nidra – sem þýðir jógískur svefn – en það er tutt­ugu mín­útna slökun sem fylgir með þessu við­tali. Hug­leiðslan styrkir lík­ama og sál.

Auður Bjarna­dóttir er frum­kvöð­ull í jóga­kennslu á Íslandi. Þessi fyrrum ball­ett­stjarna sneri baki við alþjóð­legum ball­et­ferli fyrir löngu síðan og má segja að hún hafi fylgt köllun sinni: Að kenna jóga. Margar konur eru henni djúpt þakk­látar eftir að hafa verið í með­göngu­jóga hjá henni en lík­lega hefur inn­gripum í fæð­ingar fækkað eftir að konum gafst kostur á að stunda með­göngu­jóga og und­ir­búa sig þannig fyrir fæð­ingu.

Eitt­hvað við ástandið nú minnir á fæð­ingu; við erum van­máttug á valdi afls sem hefur tekið af okkur völdin í ein­hverjum skiln­ingi. Ég sett­ist niður með Auði til að tala um þetta skrýtna ástand – sem marg­um­töluð veira hefur skap­að. Veira sem á örskömmum tíma hefur sett háþróuð nútíma­sam­fé­lög á hvolf.

Auglýsing

Í spjall­inu sagði Auður við mig: Í raun­inni er ástandið ein löng jóga­æf­ing.

Mér fund­ust þessi orð nöfnu minnar svo rétt. Þetta ástand reynir á styrk okkar og líka æðru­leysi. Um leið og ástandið ýfir upp van­mátt­ar­kennd þvingar það okkur til að hvíla í óvissu. Anda inn í kvíð­ann, halda stöð­unni. Standa upp­rétt, þó að sum okkar langi mest til að sofna til að gleyma þessum vonda draumi. Þetta er jú draumkennt ástand, svo óraun­veru­legt að eina stund­ina virð­ist allt með felldu, þá næstu líður manni eins og heimsendir sé á næsta leiti. Við stöndum öll frammi fyrir hverf­ul­leika lífs­ins og getum ekki litið und­an. Gleymt okk­ur. Því það getur kostað líf.

Svo við verðum að sleppa tök­un­um. Eins og í jóga. Bara vera. Og gera eins og okkur er sagt. Anda inn, anda út. Standa styrk. Þegar Auður und­ir­býr konur fyrir fæð­ingu kennir hún þeim öndun sem hjálp­ar, miðlar jóga­sýn á lífið og styrkir þær í að má út ótt­ann. Ég man að í fæð­ingu hjálp­aði þessi hugsun mér heil­mik­ið, að fæð­ingin væri jóga­æf­ing sem ég þyrfti aðeins að hvíla í þangað til barnið væri kom­ið.

Sleppa tök­unum á eigin lík­ama. Bara vera, á valdi aflsins, nátt­úr­unn­ar. Því ótt­inn skapar spennu og þar með mót­spyrnu, spennan gerir allt erf­ið­ara.

Að vera getur reynst flókið þegar veran verður svona snú­in, eins og í ástandi sem þessu. En lífið er alltaf hverf­ult, öllum stund­um, mun­ur­inn aðeins sá að nú blasir það svo æpandi áber­andi við að það reynir á okkur að taka til­lit til fall­valt­leik­ans í öllum okkar athöfnum næstu vik­urnar og mán­uð­ina. Við erum til­neydd til að hvíla í óviss­unni og það reyn­ist mann­eskjum oft svo strembið, enda er erf­ið­asta jóga­staðan sú að liggja í algjörri slökun og sleppa tök­un­um.

Þessi ein­falda mantra, að sleppa tök­un­um, er í raun það flókn­asta í líf­inu. Okkur reyn­ist oft um megn að sleppa ótt­an­um, stjórn­sem­inni, tikt­úrum hug­ans; þrá­hyggj­unni að hafa stjórn á hverjum degi, vera sífellt með plön og vilja ráða fram­tíð­inni.

Auður og Auður
Bára Huld Beck

Ónæm­is­kerfið skelfur með ótt­anum

Ég hóf sam­tal okkar Auðar með eft­ir­far­andi orð­um: Nú troðum við mar­vað­ann í áður ókunn­ugu ástandi, við skiljum ekki alveg ástandið sem við erum inn í og skyndi­lega blasir við óvissa. Þá koma jóga og hug­leiðsla inn sem svo sterk hjálp­ar­tæki. Hvað getur þú sagt fólk um það?

Ástandið sem við erum að fara í gegnum er ein stór jóga­æf­ing, svar­aði Auður þá. Við förum öll inn í svo mik­inn ótta, kvíða og spennu. Og það segir kannski svo­lítið mikið um hvar við erum stödd. Ef ég tala út frá jógískri sýn, þá er ótt­inn svo eðli­legur í mann­legu eðli. Ein­hver á veika móður eða ein­hver annar í fjöl­skyld­unni er með við­kvæmt ónæm­is­kerfi eða und­ir­liggj­andi sjúk­dóma og þar fram eftir göt­um. Við panikkum ansi mik­ið; hug­ur­inn skelfur og ónæm­is­kerfið skelfur með­ ótt­an­um. En ótt­inn hefur áhrif á ónæm­is­kerf­ið. Sumir myndu jafn­vel segja að ótt­inn geti verið verri veir­an. Að vera í stöð­ugum kvíða og stöðugri spennu er ekki gott fyrir heils­una, sagði hún og hreiðr­aði um sig með tebolla.

Síðan hélt nafna mín áfram: Um leið og ég brosi, þá styrki ég ham­ingj­una. Alltaf þegar ég brosi styrki ég slök­un­ar­taug lík­am­ans, svo­kall­aða flökku­taug. Já, þegar ég brosi eða syng og geri hluti sem láta mér líða vel, þá styrki ég ónæm­is­kerf­ið. Það er gott að verja sig og vita allt um sprittið – en um leið megum við ekki hætta að gera það sem gerir okkur gott og styrkir okk­ur, sagði hún og tók sem dæmi að sama dag hefði hún til dæmis farið í göngutúr með vin­konu í Ellið­ár­dal­inn, til að anda að sér fersku lofti og vera í kringum plönt­ur.

Síðan fórum við í sund og önd­uðum að okkur úti­lofti og sól – og stungum okkur í heitt og kalt. Þetta allt styrkir ónæm­is­kerf­ið, útskýrði Auð­ur.

Auglýsing

Við þurfum að vera eins mikið úti núna og við get­um. Þeim sem finna til dep­urðar eða eru kvíðnir líður oft betur bara við að fara út að ganga.

Okkur líður líka betur ef við erum í kringum tré, plöntur og nátt­úru. Bara það að lyfta upp bring­unni og búa til rými fyrir lungun færir okkur meiri vellíð­an. Það er svo gott að muna að við getum öll gert eitt­hvað smá – eins og heil­brigð­is­ráð­herr­ann okkar sagði í sjón­varp­inu um helg­ina: Ég er bara að læra núna að stoppa annað slagið og draga djúpt inn and­ann.

Við drógum báðar djúpt inn and­ann að þessu mæltu. Auður leggur áherslu á að allt þetta skipti máli því í streit­unni og kvíð­anum verði önd­unin grynn­ri, án þess við séum með­vituð um það, og slíkt dragi úr okkur orku.

Góður svefn styrkir líka ónæm­is­kerf­ið, sagði hún. Sama gildir um hreyf­ingu, úti­vist, jóga og hug­leiðslu. Þetta styrkir jákvæðn­ina í hug­an­um, en það er búið að sanna að við eigum til að leita meira í nei­kvæðn­ina í hug­an­um. Mann­eskjan rennur ósjálfrátt niður í renni­braut nei­kvæðna hugs­ana­ferl­is­ins. Hugs­anir okkar eru 60 til 70 % nei­kvæð­ar.

Svo það er verk­efni hvers og eins að finna jáið og ljósið innra með sér. Þakk­læt­ið, sagði Auð­ur, vön að pæla í mekk­an­ism­anum innra með okkur og miðla slíkum pæl­ingum í jóga­tím­um.

Bára Huld Beck

Er þessi hugsun að gera mér gott?

Hug­ur­inn er allan dag­inn að hugsa alls­konar bull, það poppar inn í höf­uð­ið, bætti hún við. En með meiri með­vit­und get ég ákveðið hvort ég vilji næra erf­iðar hugs­an­ir. Ef ég hugsa stöðugt, ómeð­vit­að, nei­kvætt, þá get ég verið að mylja niður ónæm­is­kerf­ið, án þess að vita af því. En með með­vit­und get ég hugs­að: Úpps, hvaða hugsun er þetta? Er hún að gera mér gott? Ég get talað við hug­ann og því getur ásetn­ingur skipt máli, til dæmis að stíga inn í dag­inn og segja við sjálfan sig: Ég er heil­brigð/ur og heil/l. Vegna þess að tauga­kerfið nemur hugs­anir okk­ar.

Það nemur hugs­un­ina sem ég trúi. Þannig get ég nært ótt­ann en ég get á sama hátt nært öryggi og ást. Ég þarf að velja hvort ég næri: Ótt­ann eða örygg­ið. Við erum öllum stundum að næra annað hvort.

Auður tók sér mál­hvíld en sagði síðan að mann­eskjan væri kannski í grunn­inn svo­lítið hrædd. Þess vegna leit­að­ist hún við að vera stöðugt að tryggja sig.

Með alls­konar dóti og græjum – eða bara eins og núna, fólk hamstrar varn­ing í búð­unum af því að ótt­inn er und­ir­liggj­andi, tók hún sem dæmi. En svo er magnað að um leið og við hugsum þetta sem langa jóga­æf­ingu, eins konar heims­vit­und, þá þvæ ég mér um hend­urnar fyrir mig, en líka fyrir þig. Og líka fyrir kon­una í Afr­íku! Við erum öll í því sama.

Ráðin hennar Auðar

Nú eru margir í sótt­kví og það tekur á að vera lok­aður inni dögum sam­an, sagði ég næst við Auði og spurði hvort hún ætti til ráð, æfingar eða hug­leiðslu, sem gætu gagn­ast vel í ein­angrun jafnt sem í dag­lega líf­inu.

Já, sagði Auður og hló lágt þegar hún minnti á að lífið væri ein stór óvissa!

Við þurfum að treysta, anda inn í það sem er, slaka inn í það sem er. Og ég held það sé svo gott ef okkur tekst að lifa í æðru­leysi í óviss­unni.

Leyfa æðru­leys­inu að hjálpa okkur í gegnum svona aðstæð­ur. Hugsa: Ég geri mitt besta en ég held ró minni. Ég get ekki meira, ég get ekki vitað hvað ger­ist á morg­un. Ég get bara vitað að ég get gert mitt besta í dag, botnar hún.

Að þessu mæltu fylgdi Auður mér inn í jóga­sal­inn sinn, sótt­hreins­aðan í hverjum króka og kima, og ég lagð­ist á dýnu, lygndi aftur aug­unum og hvarf inn í vit­und­ina, þangað til ég vakn­aði end­ur­nærð.

Hér er tutt­ugu mín­útna hug­leiðsla, ef þú, les­andi góð­ur, þráir að sleppa tök­unum um stund. Þess má geta að á Face­book-­síðu Jóga­set­urs­ins er nú verið að streyma jóga­tím­um, þ.e. nú eru þar jóga­tímar í beinni útsend­ingu. Strax síð­ast­lið­inn mánu­dag var byrjað að streyma tímum þar og það hugsað sem gjöf til sam­fé­lags­ins. Flesta daga er bætt við tím­um; í jóga nidra, jógaflæði, kundal­ini jóga, hug­leiðslum og fjöl­skyldu­jóga. Þá geta allir gert jóga heima. Auður mælir með að fólk búi sér til jóga­horn, á sama stað með reyk­elsi og kerta­ljósi, þannig geti það skapað vissa helgi á staðnum sín­um. Allt hér.

Við þurfum á þínu framlagi að halda

Þú getur tekið beinan þátt í að halda úti öflugum fjölmiðli.

Við sem vinnum á ritstjórn Kjarnans viljum hvetja þig til að vera með okkur í liði og leggja okkar góða fjölmiðli til mánaðarlegt framlag svo við getum haldið áfram að vinna fyrir lesendur, fyrir fólkið í landinu.

Kjarninn varð níu ára í sumar. Þegar hann hóf að taka við frjálsum framlögum þá varð slagorðið „Frjáls fjölmiðill fyrir andvirði kaffibolla“ til og lesendur voru hvattir til að leggja fram í það minnsta upphæð eins kaffibolla á mánuði.

Mikið vatn hefur runnið til sjávar á þeim níu árum sem Kjarninn hefur lifað. Í huga okkar á Kjarnanum hefur þörfin fyrir fjölmiðla sem veita raunverulegt aðhald og taka hlutverk sitt alvarlega aukist til muna.

Við trúum því að Kjarninn skipti máli fyrir samfélagið.

Við trúum því að sjálfstæð og vönduð blaðamennska skipti máli.

Ef þú trúir því sama þá endilega hugsaðu hvort Kjarninn er ekki allavega nokkurra kaffibolla virði á mánuði.

Vertu með okkur í liði. Þitt framlag skiptir máli.

Ritstjórn Kjarnans: Sunna Ósk Logadóttir, Þórður Snær Júlíusson, Erla María Markúsdóttir, Arnar Þór Ingólfsson, Eyrún Magnúsdóttir og Grétar Þór Sigurðsson.


Já takk, ég vil styrkja Kjarnann!
Meira eftir höfundinnAuður Jónsdóttir
Meira úr sama flokkiFólk