Þróunarfræðilegur tilgangur fullnæginga

Fullnægingar kvenna hafa löngum verið ráðgáta, þ.e.a.s. tilgangur þeirra þar sem þær virðast ekki nauðsynlegar til að viðhalda stofninum. En nýjustu rannsóknir benda þó til annars.

7. október 2019

Bólusótt í hættu

Er réttlætanlegt að geyma veirur eins og bólusótt, sem geta valdið jafnmiklum mannskaða og raun ber vitni?

21. september 2019

Hrun fuglastofna í Norður-Ameríku vekur upp spurningar

Ný grein í Science greinir frá niðurstöðum viðamikilla rannsókna á fuglalífi í Norður-Ameríku.

20. september 2019

Hitamet í heiminum í júlí – enn á ný

Júlímánuður var sá heitasti frá því að mælingar hófust, fyrir 140 árum. Því fylgja fleiri jakkalausir dagar fyrir Íslendinga, en líka sýnilegar hamfarir víða um heim.

24. ágúst 2019

Jeppi prófaður á Íslandi fyrir ferð til Mars árið 2020

Prófun á Mars-Jeppa fer fram í nágrenni Langjökuls. Fjölmargir vísindamenn koma að verkefninu, þar á meðal nemendur frá Háskóla Reykjavíkur og starfsfólk Arctic Trucks.

16. júlí 2019

Japanskt geimfar lenti á loftsteini

Loftsteinnin er í 300 kílómetra fjarlægð frá jörðu og vonast er til að geimfarið sem er ómannað geti safnað sýnum til að varpa ljósi á þróun sólkerfisins.

11. júlí 2019

Metani breytt í koltvíoxíð

Hvatinn fjallar um líkan af nokkurs konar metanbindandi loftræstingu sem vísindahópur við Stanford University hefur gert til þess að koma í veg fyrir að metan fari beint út í andrúmsloftið.

25. maí 2019

Plast sem má endurvinna endalaust

Mögulega er til leið sem gerir okkur kleift að endurvinna allt plast, endalaust.

11. maí 2019

Alzheimers og tannholdsbólga

Þekking á Alzheimers sjúkdómnum hefur fleygt fram vegna fjölda rannsókna sem unnar eru í kringum hann.

13. apríl 2019

Vinsæl heilsusmáforrit deila persónuupplýsingum

Í nýlegri rannsókn voru skoðuð 24 heilsutengd smáforrit. Af þeim deildu 19 af 24 upplýsingum um notendur til alls 55 fyrirtækja sem fengu upplýsingarnar og meðhöndluðu gögnin á einhvern hátt.

23. mars 2019

Ísland í sjöunda sæti í Evrópu yfir útgjöld til rannsókna og þróunar

Alls fóru 55 milljarðar króna í rannsóknar- og þróunarstarf á Íslandi árið 2017. Upphæðin sem ratar í slíkt starf hefur aukist um 65 prósent frá 2013. Lög um endurgreiðslur úr ríkissjóði vegna rannsókna og þróunar virðast því vera að skila árangri.

18. mars 2019

Síðdegisblundur fyrir blóðþrýstinginn

Síðdegisblundur getur gert mikið gagn samkvæmt nýlegri rannsókn sem grískur rannsóknarhópur mun kynna í komandi viku.

17. mars 2019

Blöðrur drepa fjölda sjófugla á ári

Það eru ekki öll dýr jafn heppin og álftin í Garðabænum sem bjargað var frá Red Bull dósinni.

9. mars 2019

Ekki bæta svefninn upp um helgar

Með því að bæta upp svefninn um helgar erum við að eyðileggja svefninn fyrstu tvær til þrjár næturnar vikuna á eftir.

3. mars 2019

Fasta hvetur myndun andoxunarefna

Er eitthvað vit í því að fasta? Mögulega.

16. febrúar 2019

Vaggað í svefn!

Marga fullorðna hefur dreymt um að láta keyra sig um í barnavagni. Nú hefur verið gerð rannsókn sem sýnir að rugg bætir svefn, og því hægt að undirbyggja slíka ákvörðun með vísindalegri tilvísun.

2. febrúar 2019

Sáðfrumur spila stærra hlutverk í fósturláti en áður var talið

Nýjar rannsóknir eru að breyta viðhorfi til orsaka fósturláta. Um 60 prósent þeirra stafa af erfðagalla sem bendir til þess að sáðfrumur spili þar hlutverk.

26. janúar 2019

CRIPSRi notað til að skoða erfðamengi baktería

Hvaða gen eru það sem bakteríur nýta sér til að verjast sýklalyfjum?

19. janúar 2019

Eiríkur Steingrímsson

Áhugaleysi ríkisstjórnar um vísindi?

4. desember 2018

Fæðan fyrstu árin ræður örveruflórunni

Ný rannsókn undirstrikar enn og aftur hversu mikilvæg móðurmjólkin er fyrir ungabörn.

4. nóvember 2018

Andaðu með nefinu – fyrir minnið

Rannsóknir benda til þess að innöndun í gegnum nefið virkji hluta lyktarklumbrunnar sem styrki minni.

28. október 2018

Súrnun sjávar og áhrif þess á sjávardýr

Súrnun sjávar leiðir meðal annars til þess að kuðungar snigla sem búa í sjónum verða þynnri, skemmdari og að á þá vanti oft felulitina sem einkennir þá.

18. október 2018

Almenningur hvattur í stefnumótun

Vísinda- og tækniráð Íslands efnir til opins samráðs við almenning og hagsmunaaðila um skilgreiningu þeirra framtíðaráskorana sem vísindi og rannsóknir ættu markvisst að takast á við.

24. september 2018

Staðfest að í það minnsta ein hákarlategund er alæta

Ný rannsókn sýnir að ekki allir hákarlar eru kjötætur. Að minnsta kosti ein tegund getur melt sjávargras.

6. september 2018

Svefnleysi og efnaskipti

Passið upp á svefninn ykkar. Hann gerir meira fyrir ykkur en ykkur grunar.

29. ágúst 2018

Sjö sekir um misferli vegna plastbarkamálsins

Karolinska stofnunin hefur sakfellt sjö rannsóknarmenn vegna aðkomu sína að plastbarkamálinu svokallaða.

25. júní 2018

Vendipunktur þjóðfélagsbreytinga greindur

Niðurstöður rannsóknar benda til þess að nokkuð litlir minnihlutahópar geti breytt viðhorfum í samfélögum. Þó breytingarnar geti verið af hinu góða geta þær einnig verið á hinn vegin og haft neikvæðar afleiðingar í för með sér.

15. júní 2018

Örveruflóran í sveit og borg

Lífsstíll getur haft gríðarleg áhrif á örveruflóruna í líkama okkar.

9. júní 2018

Hvaða gagn gera vítamín?

Er kannski bara langbest að passa að borða hollt og umfram allt fjölbreytt?

3. júní 2018

Skæð veira skýtur upp kollinum á Indlandi

Nipah veiran greindist fyrst á Indlandi árið 2001, þá í Bangladesh. Síðan þá hefur hún reglulega skotið upp kollinum í landinu í litlum faröldrum. Ekki hefur tekist að þróa bóluefni gegn henni.

29. maí 2018

Meðferð gegn PCOS í kortunum

Nýjar niðurstöður sem birtar voru í tímaritinu Nature Medicine varpa ljósi á ástæðuna að baki fjölblöðrueggjastokksheilkenni og hugsanlega meðferð gegn því.

16. maí 2018

Þess vegna þreytast börn ekki við leik

Mikil orka barna á sér lífeðlisfræðilegar skýringar.

2. maí 2018

Þrívíðar heilafrumuræktir varpa ljós á sameindalíffræði geðsjúkdóma

Ljóst er að erfðir stjórna geðrænum kvillum að einhverju leiti. Rannsóknir þar sem tengslagreiningar eru notaðar hafa borið kennsl á ákveðnar breytingar í erfðamenginu sem eru tengd geðklofa, geðhvarfasýki og þunglyndi.

22. apríl 2018

Eru ilmkjarnaolíur að hafa áhrif á hormónabúskap okkar?

Er notkun ilmkjarnaolíu möguleg án aukaverkana? Er jákvæð ímynd þeirra fyrst og fremst afleiðing af snjallri markaðssetningu?

7. apríl 2018

Notkun áfengis eykur líkurnar á elliglöpum

Enn og aftur sannast að allt er gott í hófi og ofneysla á áfengi, eins og svo mörgu öðru, getur dregið dilk á eftir sér.

13. mars 2018

Baktería talin geta valdið að sjálfsofnæmissjúkdómum

Lítið er vitað um hvað veldur sjálfsofnæmissjúkdómum.

10. mars 2018

Lítil fita eða lágkolvetna, hvort á að velja?

Getur verið að sama gamla klisjan sé einfaldlega sönn, til að grennast þurfi bara að minnka orkuinntöku og auka orkunotkun?

27. febrúar 2018

Malacidin – nýtt sýklalyf gegn ónæmum bakteríum

Nýtt sýklalyf gefur ástæðu til bjartsýni. Notast var við jarðvegssýni til að leita að genum sem gætu kóðað fyrir sýklalyfjum.

17. febrúar 2018

Þórólfur Matthíasson

Að kaupa úttekt eða að kaupa niðurstöðu

15. febrúar 2018

Óhollt matarræði kveikir á ónæmiskerfinu

Mýs sem neyta vestrænnar fæðu eru með mun fleiri hvít blóðkorn á sveimi en þær sem borða hefðbundna músafæðu.

8. febrúar 2018

Eins og í vísindaskáldsögu hjá SpaceX

Geimskot SpaceX heppnaðist vel, en gefið hafði verið út fyrirfram að um helmingslíkur væru á því að það myndi ekki heppnast.

7. febrúar 2018

Að gefa í eða bremsa

Áslaug Kristjánsdóttir segir að kynlíf eigi að snúast um að það sé jafnvægi á milli bensíngjafarinnar og bremsanna. Þegar svo er gengur allt smurt.

29. janúar 2018

Prímatar klónaðir í fyrsta sinn

Kínverskir vísindamenn hafa klónað apa. Tvo apa.

27. janúar 2018

Nýir frumbyggjar Ameríku finnast í Alaska

Nýjar upplýsingar, byggðar á fornleifum, benda til þess að dreifing mannskepnunnar um heiminn sé öðruvísi en áður var haldið.

5. janúar 2018

RNA lyf við Huntington sjúkdómnum

Verið er að leita að lækningu fyrir þá sem eru með Huntington sjúkdóminn, sem er taugahrörnunarsjúkdómur.

21. desember 2017

Vísindamenn hvetja til glimmer banns

Getur verið að glimmer sé stórhættulegt?

3. desember 2017

Sýklalyfjaónæmi: Hvað veldur því og hvernig getum við tekist á við það?

Nýlegar rannsóknir benda til þess að sýklaofnæmi sé mun algengara en áður var talið. Ekki er þó öll von úti um að hægt verði að finna lyf gegn ofurbakteríum.

25. nóvember 2017

Rannsóknarskýrsla um plastbarkamálið birt á mánudag

Landspítalinn og Háskóli Íslands skipuðu nefndina, sem dr. Páll Hreinsson fer fyrir sem formaður.

3. nóvember 2017

Macchiarini og meðhöfundar fölsuðu vísindaniðurstöður

Paolo Macchiarini og samstarfsmenn hans gerðust sekir um misferli í tengslum við birtingu vísindagreina um plastbarkaaðgerðir. Málið teygir sig til Íslands en tveir meðhöfundar einnar greinarinnar eru íslenskir læknar.

31. október 2017

Lyf gegn offitu

Í dag snýst lífsbarátta vestrænna þjóða að miklu leyti um að halda aftur af matarlystinni og hemja átið svo ekki hljótist af skert lífsgæði eða sjúkdómar. En er það hægt með lyfjagjöf?

28. október 2017

Varpa nýju ljósi á erfðir húðlitar

Rannsóknarhópi hefur tekist að bera kennsl á nokkur svæði í erfðaefni þátttakenda sem voru nátengd breytileika í húðlit.

20. október 2017

Niðurstaða komin í plastbarkamálið í Svíþjóð

Paolo Macchiarini verður ekki ákærður fyrir manndráp af gáleysi. Fyrsti sjúklingurinn sem hann framkvæmdi plastbarkaaðgerð á Karolinska-sjúkrahúsinu var á vegum íslenskra heilbrigðisyfirvalda.

13. október 2017

Loftslagsmaraþon í Reykjavík

Venjulegt fólk getur lagt sitt að mörkum í baráttunni gegn hlýnun jarðar. Við getum t.d. passað að flokka ruslið okkar, nýta betur matinn okkar, minnka kjötneyslu og nota almenningssamgöngur meira svo dæmi séu nefnd.

12. október 2017

Ofbeldi í æsku hefur áhrif á taugakerfið

Ný rannsókn er líklega sú fyrsta til að sýna fram á hversu afgerandi áhrif ofbeldi getur haft á óþroskaðar sálir. Ofbeldi er ekki bara eitthvað sem börn gleyma eða þurfa að jafna sig á. Það getur breytt því hvernig efnaskipti eiga sér stað í heilanum.

26. september 2017

Húðfruma verður taugafruma

Rannsóknarhópur hefur búið til verkfæri sem umbreytir húðfrumu í hreyfitaugafrumu án þess að leiða frumur í stofnfrumufasa.

8. september 2017

Stór áfangi í augsýn í Parkinson’s meðferð

Ný rannsókn sem gerð var af við Kyoto háskóla sýnir að afleiddar stofnfrumur geta hindrað framgang Parkison's sjúkdómsins.

31. ágúst 2017

Mjólkurmolar í kaffið

Rannsóknarhópur hefur hannað mjólkurmola sem sparar rusl og inniheldur fljótandi mjólk inni í sykurkristallahylki.

24. ágúst 2017

Krabbameinssjúklingar 2,5 sinnum líklegri til að láta lífið með óhefðbundnum lækningum

Nýbirt rannsókn, unnin af teymi við Yale háskóla, færir rök fyrir því að krabbameinssjúklingar eigi að halda sig við hefðbundnar og vísindalegar lækningar.

16. ágúst 2017

Hvernig fáum við kýrnar til að prumpa minna? Gefum þeim þara

Ein tillagan í baráttunni við loftslagsvandann er að láta kýr freta og ropa minna.

31. júlí 2017

Dýralíf í vanda vegna loftslagsbreytinga

Lögmál náttúruvals ræður ferðinni í dýraríkinu þar sem tegundir standa í lífsbaráttu vegna loftslagsbreytinga.

17. júlí 2017

Stærðfræðisnillingurinn sem opnaði nýjar dyr í vísindunum

Einn áhrifamesti stærðfræðingur samtímans lést vegna brjóstakrabbameins á laugardaginn. Samstarfsmenn við Stanford háskóla segja hana hafa verið stórkostlegan stærðfræðing og framúrskarandi kennara og fræðimann.

16. júlí 2017

Hyggjast erfðabreyta nautgripum svo þeir þoli hlýnun jarðar betur

Vísindamenn kanna leiðir til þess að gæði landbúnaðarafurða skerðist ekki við loftslagsbreytingar.

5. júlí 2017

Sjávarborð hækkar sífellt hraðar

Sterkar vísbendingar eru komnar fram um að hækkun yfirborðs sjávar sé hraðari en áður var gert ráð fyrir.

4. júlí 2017

Plastagnirnar úr þvottavélinni

Ógrynni míkróplastagna fer í hafið í gegnum úrgangsvatnið okkar. Hluti af plastinu sem við skolum út kemur úr snyrtivörum, svo sem tannkremum og hreinsikremum. En stór hluti skolast líka úr fötunum okkar þegar við setjum þau í þvottavél.

27. júní 2017

(Ó)hollusta kókosolíu

Þær upplýsingar sem dynja á Íslendingum, og allri heimsbyggðinni, um ágæti kókosolíu byggja fyrst og síðast á löngun framleiðenda til að selja vöruna sína, ekki raunveruleikanum.

20. júní 2017

Kannabis sem lyf við flogaveiki

Rannsókn sýnir að flogum hjá flogaveikum sem neyttu kannabis í meðferðarskyni fækkaði um helming. Fimm prósent þeirra sem notuðu efnið upplifðu engin flog eftir að hafa byrjað á lyfjunum.

13. júní 2017

Kóralrifið mikla á ekki afturkvæmt

Óraunhæft er, samkvæmt sérfræðingum, að bjarga kóralrifinu mikla sem er staðsett norður af Queensland í Ástralíu.

31. maí 2017

Sjerpar nýta súrefni á skilvirkari hátt en þeir sem lifa nær sjávarmáli

Vilborg Arna Gissurardóttir vann þrekvirki og komst á tind Everest nýverið fyrst íslenskra kvenna. Með í för var sjerpi. Sá hópur býr yfir náðargáfu sem nýtist ákaflega vel við tindaklif.

25. maí 2017

Ný getnaðarvörn hægir á sæðisfrumum

Mikilvægt er að kynin deili ábyrgð á getnaðarvörnum, sem er að mestu á herðum kvenna í dag. Vísindahópar vinna að því að finna leiðir til að hafa áhrif á frjósemi karla, án þess þó að fara í óafturkræfar aðgerðir.

19. maí 2017

Afar há gildi PCB efna í háhyrningnum Lulu vekja óhug

PCB efni eru svokölluð þrávirk lífræn efni. Þau voru mikið notuð í framleiðslu upp úr fjórða áratug síðustu aldar og voru losuð út í hafið með frárennsli frá verksmiðjum. Í dag hefur notkun efnanna verið bönnuð en áhrifanna gætir enn.

9. maí 2017

Hvað eru eiginlega vísindi?

Vísindagangan verður gengin í Reykjavík í dag. Megininntak göngunnar er að minna á hlutverk vísinda í lýðræðisþjóðfélagi.

22. apríl 2017

Pillan dregur úr lífsgæðum

Ný rannsókn, með stórt úrtak, sýndi að þátttakendur sem notuðu getnaðarvarnarpillu mátu lífsgæði sín marktækt lægri en þátttakendur sem fengu lyfleysu.

20. apríl 2017

Innlögnum vegna lyfseðilsskyldra lyfja fækkar samhliða lögleiðingu kannabisefna

Dánartíðni vegna verkjalyfja úr flokki ópíóða hefur fjórfaldast í Bandaríkjunum á 20 árum. Þar sem kannabis er löglegt fækkar innlögnum vegna misnotkunar slíkra efna.

6. apríl 2017

GPS tæki hafa áhrif á heilann

Rannsókn sýnir að flókin gatnamót leiða til aukinnar heilastarfsemi...ef viðkomandi fær ekki að notast við GPS tæki.

24. mars 2017

Fyrsta þrívíddarlíkanið af erfðamengi einstakra frumna

Með þrívíddartækni má sjá hvernig litningar raða sér upp í kjarna frumu og hvernig þeir stilla sér upp til að virkja og óvirkja ákveðnar frumur.

16. mars 2017

Svona verndar kaffi okkur fyrir elliglöpum

Kaffi gæti gagnast við að vernda taugafrumur gegn stressi og til að losa taugakerfið við prótin sem eru algeng í kerfum Alzheimer's sjúklinga.

8. mars 2017

Umhverfisráðherra Þýskalands bannar kjöt á opinberum viðburðum

Þýskaland vinnur að því að gera landið umhverfisvænna og nú hefur kjöt og fiskur verið bannaður á opinberum viðburðum umhverfisráðuneytisins. Ráðuneytið vonast til þess að með þessu sé athygli vakin á sjáfbærri neyslu matvæla.

1. mars 2017

Sigurður Ingi Friðleifsson

West Ham og vísindi

27. febrúar 2017

Sjö reikistjörnur á stærð við jörðina finnast

Stjörnufræðingar finna sjö reikistjörnur á stærð við Jörðina, þar af þrjár sem gætu haft fljótandi vatn á yfirborði sínu, í kringum stjörnuna TRAPPIST-1. Frá þessu greindi NASA rétt í þessu.

22. febrúar 2017

Algeng aukaefni í matvöru geta skaðað meltingarveginn

Efni sem er nokkuð algent að notað sé í málningu tannkrem og nammi geta skaða meltingarveginn. Með því að sniðganga unna matvöru og sælgæti er hægt að takmarka inntöku efnisins.

22. febrúar 2017

Brasilísk ber gætu hjálpað í baráttunni við sýklalyfjaónæmi

Talið er að allt að 11.000 dauðsfalla í Bandaríkjunum megi rekja til sýklalyfjaónæmra MRSA baktería á ári. Mögulegt er talið að berjaseyði geti hjálpað til í baráttunni við þær.

15. febrúar 2017

Bólusetning við Zika-veirunni á næsta leiti

Zika veiran er enn að hafa dramatísk neikvæð áhrif á líf margra jarðarbúa. En mögulega ekki mikið lengur.

8. febrúar 2017

Er svarið við sýklalyfja-ónæmi í augsýn?

25. janúar 2017

Límmiðar víkja fyrir umhverfisvænni merkingum

19. janúar 2017

Tannfyllingum skipt út fyrir lyf gegn Alzheimer’s

11. janúar 2017

Nýtt líffæri skilgreint

4. janúar 2017

Hunangsflugur hafsins afhjúpaðar

21. desember 2016

Stjórnun á meinvörpum í krabbameini tengist fituríkri fæðu

14. desember 2016

Áhrif keisaraskurða á þróun mannkynsins

7. desember 2016

Andleg heilsa og líkamlegir kvillar – sitthvor hliðin á sama pening

30. nóvember 2016

Planet Earth II færir okkur mögnuðustu náttúrulífsmyndirnar til þessa

8. nóvember 2016

Hvers vegna fáum við bólur?

1. nóvember 2016

Styrkur koltvísýrings í sögulegu hámarki

26. október 2016

Prótínrík fæða gæti takmarkað ávinning þyngdartaps

19. október 2016

Aukning í þroskun eggfrumna óvænt aukaverkun krabbameinslyfs

12. október 2016

Er lækning við HIV í augsýn?

5. október 2016

Ísland í geimvísindastofnun: Klikkuð hugmynd eða snilldarútspil?

Þátttaka Íslands í Geimvísindastofnun Evrópu er ekki bara raunsær möguleiki heldur einnig spennandi tækifæri.

3. október 2016

Handahreyfingar og höfuðhnykkir

Það er misjafnt milli þjóða hvernig fólk notar líkamann til að tjá sig. Líkamstjáningin getur sagt mikið af því sem sjaldan er komið í orð, hvort sem það er viljandi eða ekki. Borgþór Arngrímsson kynnti sér danska rannsókn á líkamsbeitingu við tjáningu.

2. október 2016

Breytingar á erfðaefni heilbrigðra fósturvísa framkvæmdar í fyrsta sinn

Fréttin birtist fyrst á vefsíðunni Hvatanum.

28. september 2016

Notkun á heilsuúrum skilar ekki árangri

21. september 2016

Nýr apahrellir fyrsta nýja trjátegundin í 47 ár

Vísindamenn fundu nýja trjátegund í Nýju-Kaledóníu eftir 17 ára rannsóknarstarf. Ekki hefur fundist ný trjátegund í heiminum í 47 ár. Tréð er af sömu ætt og apahrellir, eða apaþrautatré.

28. maí 2016